کشف نادر در پرتغال: ردپاهای ۷۸ هزار ساله خانواده نئاندرتال در ساحل دریا

زومیت/ کشف ردپاهایی از نئاندرتالها در ساحل سنگی مونته کلریگو در پرتغال، داستانی از زندگی روزمره و شکار در سواحل پرتغال در زمانی حدود ۷۸ هزار سال پیش را بازگو میکند. در آن زمان، خانوادهای نئاندرتال در جدال با طبیعت وحشی، در کنار یکدیگر به تلاش برای شکار پرداختند. این کشف نادر با آشکارسازی رفتار و محیط زندگی نئاندرتالها، پنجرهای تازه به دنیای پیشاتاریخی بستگان انسانتبار ما گشوده است.
کارلوس نتو دو کاروالو و همسرش ییلو ژانگ، زوج زمینشناس و جغرافیدان، کمی پیش از آغاز اولین قرنطینه کرونا در مارس ۲۰۲۰، در ساحل مونته کلریگو در جنوب پرتغال قدم میزدند که ناگهان به مجموعهای از ردپاهای نئاندرتالهای باستانی برخورد کردند.
نتو دو کاروالو توضیح میدهد که در آن صبح زود و آفتابی، نور عالی برای بررسی ردپاها فراهم بود. اما هنگام بازگشت با همکاران برای عکاسی، بالاآمدن ناگهانی جزرومد آنها را غافلگیر کرد و مجبور شدند با تجهیزات کامل شنا کنند و از صخرهای تقریباً عمودی به ارتفاع ۱۵ متر بالا بروند.تجربهی پرخطر گروه نتیجه داد و پژوهشگران توانستند پنج مسیر ردپا، شامل ۲۶ ردپا را در مونته کلریگو کشف کنند. کشف شگفتانگیز تیم، درک ما را از زندگی نئاندرتالها در سواحل اقیانوس اطلس، تا حدود ۷۸ هزار سال پیش گسترش داد.پژوهشگران در مقالهی خود نوشتهاند که ردپاهای فسیلی انسانتباران، بهویژه نئاندرتالها، بسیار نادر است، زیرا ردپاها تقریباً مشابه انسانهای مدرن هستند. اما ردپاهای کشفشده به نئاندرتالها نسبت داده شدند، زیرا در آن زمان انسانهای مدرن هنوز به اروپا نرسیده بودند. شواهد نشان میدهد که گونهی ما، یعنی انسان خردمند (Homo sapiens)، در زمانی حدود ۵۰ هزار سال پیش آفریقا را ترک کرد.
پیشتر، تنها شش مجموعه از ردپاهای نئاندرتالها کشف شده بود. اکنون، علاوهبر ردپاهای مونته کلریگو، کشف ردپایی منفرد در منطقهای دیگر در جنوب پرتغال، مجموع ردپاهای نئاندرتالها در اروپا را به هشت رسانده است.
ردپاهای مونته کلریگو در نزدیکی ساحل و در شنزارهای ساحلی واقع شده بودند. قدمت ردپاها با استفاده از روش تعیین سن لومینسانس نوری که زمان آخرین تابش نور خورشید به مواد معدنی را میسنجد، بین ۸۳ تا ۷۳ هزار سال تخمین زده شد.
اندازه و شکل ردپاها، نشان میدهد یک مرد بزرگسال نئاندرتال همراه با کودکی بین ۷ تا ۹ سال و کودکی زیر ۲ سال، روی شنزار قدم برداشتهاند. حضور ردپای کودکان در کنار بزرگسالان، نشان میدهد بچهها هنگام انجام کارهای روزمره با بزرگسالان همراه بودهاند.مسیر ردپاها به سمت ساحل و برگشت به نقطه اول هدایت میشد که احتمالاً نشاندهندهی فعالیتهایی مانند جمعآوری غذا، مثل صدف، بوده است. این احتمال نیز وجود دارد که نئاندرتالها ممکن است در حال کمین برای شکار یا دنبالکردن طعمههایی مانند اسب، گوزن یا خرگوش بوده باشند؛ زیرا برخی ردپاهای نئاندرتال روی ردپاهای حیوانات بزرگتر قرار گرفته است.
بهباور پژوهشگران، ردپای یک مرد بزرگسال، یک کودک و یک کودک نوپا که از شیب تند شنزار عبور کردهاند، احتمال نزدیکی محل زندگی آنها به منطقه را افزایش میدهد. اگرچه هیچ اثر دیگری از زندگی نئاندرتالها در محل باقی نمانده، حضور آنها در محیط کاملاً هدفمند بوده است. حتی اگر حضورشان فصلی بوده، از فرصت کمین یا تعقیب طعمه در این منطقهی ناهموار و پوشیده از شنزارها، به خوبی بهره بردهاند.
مطالعه در نشریه Scientific Reports منتشر شده اس