ايسنا/ در يکي از جامعترين تحقيقات چند رصدخانهاي کهکشان، ستارهشناسان با همکاري «بهروزي» دانشمند ايرانيالاصل دانشگاه استنفورد دريافتند که کهکشانهايي مانند راه شيري تحت يک انفجار تولد ستارهاي قرار گرفتهاند که طي آن، تعداد زيادي از ستارگان با سرعت بسيار بالايي - 30 برابر سريعتر از امروز - متولد شدهاند.
اين در حاليست که تولد خورشيد در زمان ديرتري اتفاق افتاده است. انفجار تولد ستارهاي کهکشان راه شيري 10 ميليارد سال پيش به اوج خود رسيد اما خورشيد در زمان ديرتري و حدود پنج ميليارد سال پيش شکل گرفته است. در آن زمان، سرعت شکلگيري ستاره در راه شيري به ميزان زيادي کاهش يافته بود.
اگرچه اين ديرهنگامي خورشيد شايد چندان هم بد نبوده است. ظهور ديرهنگام خورشيد ممکن است به رشد سيارات در منظومه شمسي کمک کرده باشد. عناصر سنگينتر از هيدروژن و هليوم پس از افت موج رشد ستارهاي و پايان يافتن زودهنگام حيات ستارگان بزرگتر و غني شدن کهکشان از مواد لازم براي شکلگيري سيارات و حتي حيات زميني، از وفور بيشتري برخوردار بودند.
ستارهشناسان هيچ تصويري از سالهاي شکلگيري کهکشان راه شيري براي پيگيري تاريخچه رشد ستارگان ندارند. آنها در عوض، داستان خود را با بررسي کهکشانهايي در اعماق جهان که از لحاظ جرم مشابه راه شيري هستند، تدوين کردند.
محققان با نگاه عميقتر در فضا، اطلاعات بيشتري از گذشته به دست ميآورند زيرا نور ستارهاي از مدتها قبل به تازگي به زمين ميرسد. ستارهشناسان از روي اين بررسيها که تا 10 ميليارد سال قبل کشيده شده بودند، آلبومي از تصاوير شامل نزديک به 200 تصوير از کهکشانهاي شبيه راه شيري را جمعآوري کردند.
سرشماري جديد به ارائه کاملترين تصوير تاکنون از چگونگي رشد کهکشانهاي شبيه به راهشيري در 10 ميليارد سال گذشته تا کهکشانهاي مارپيچي امروزي پرداخته است.
اين پژوهش چند طول موجي از نور فرابنفش تا مادونقرمز گسترش يافته و رصدهاي تلسکوپهاي فضايي هابل و اسپيتزر ناسا، رصدخانه فضايي هرشل اروپا و تلسکوپهاي زميني مانند تلسکوپ ماگلات باد در رصدخانه لاس کامپاناس شيلي را با هم ترکيب کرده است.
کيسي پاپوويچ از دانشگاه A&M تگزاس و مولف ارشد اين مقاله در توضيح نتايج تحقيقات تيمش گفت: اين بررسيها به ما اجازه ميدهد تا از ظاهر کهکشان راه شيري در گذشته اطلاعاتي به دست بياوريم. اين اطلاعات نشان ميدهد که اين کهکشانها بيش از 10 ميليارد سال پيش تحت يک تغيير بزرگ در جرم ستارگانش قرار گرفته و تا 10 برابر بزرگتر شده بودند که نظريات را در مورد رشدشان تائيد ميکنند. همچنين بيشتر اين رشد جرم ستارهاي در پنج ميليارد سال اول تولد آنها صورت گرفته است.
بررسيهاي جديد به تقويت پژوهش پيشين ميپردازد که نشان داده بود کهکشانهاي مشابه راه شيري به شکل گروهي از ستارگان کوچک آغاز به کار کردهاند. اين کهکشانهاي کوچک با بلعيدن مقادير زيادي از گاز خود را توسعه دادند که باعث طوفاني از تولد ستارهاي شده بود.
اين تحقيق يک ارتباط قوي را بين شکلگيري ستاره در کهکشانها و رشد جرم ستارهاي آنها نشان ميدهد. مشاهدات نشان دادهاند که با کاهش سرعت کارخانجات ستارهسازي، رشد کهکشانها نيز کاهش مييافت.
ستارهشناسان اجداد مشابه کهکشان راه شيري را از ميان بيش از 24 هزار کهکشان در کل کاتالوگهاي پروژه CANDELS که توسط هابل ثبت شدهاند و پژوهش ZFOURGE که توسط تلسکوپ ماژلاني مشاهده شدهاند، انتخاب کردند.
آنها از دادههاي نزديک مادون قرمز اسپيتزر، ZFOURGE و CANDELS براي بررسي جرم ستارهاي کهکشانها استفاده کردند. تصاوير هابل در CANDELS نيز به ارائه اطلاعات ساختاري در مورد اندازه کهکشان و چگونگي تکامل يافتن آنها پرداخت. رصدهاي نور مادون قرمز دور اسپيتزر و هرشل نيز به ستارهشناسان در پيگيري سرعت شکلگيري ستارگان کمک کرد.
اين نتايج در مجله Astrophysical منتشر شده است.