جریان گلف استریم چیست؟

بيتوته/ گلف استريم (به انگليسي: Gulf Stream)، يک جريان اقيانوسي گرم و قوي است که در اقيانوس اطلس جريان دارد و در حدود ۳۰°W, ۴۰°N، به دو بخش تقسيم مي‌شود، بخش شمالي به شمال اروپا مي‌رود و بخش جنوبي به غرب آفريقا. گلف استريم همچون رودخانه‌اي که به جاي خشکي، در ميان آب‌هاي اقيانوس، پيشروي مي‌کند و پهناي آن از مجموع پهناي همه رودخانه‌هاي دنيا بيشتر است. خصوصيات گلف استريم گلف استريم حدود ۱۰۰ کيلومتر عرض و ۸۰۰ تا ۱،۲۰۰ متر عمق دارد و سرعت آب در سطح آن ۲٫۵ متر در ثانيه است و حرارتي که توسط آن انتقال مي‌يابد برابر با ۱٫۴ پتاوات (۱۵ ۱۰ وات) که برابر است با صد برابر انرژي مصرفي جهان مي‌باشد. مسير گلف استريم و قاره اروپا و آمريکا جريان آب‌هاي گلف استريم رنگ مشخصي دارد. رنگ گلف استريم آبي نيلي روشن است بنابراين جريانش در ميان آب‌هاي سبز و خاکستري رنگ اطراف خود، به خوبي نمايان است. آب گلف استريم از حرکت آب‌هاي سطحي نزديک استوا، در اقيانوس اطلس، جريان مي‌يابد، و اين «جريان» به سوي غرب به پيش مي‌رود. طول آن ۱۲۰۰۰ مايل مي‌باشد و مسافرت آن براي طي اين مسير حدود سه سال مي‌باشد. که براي اثبات اين ادعا دانشمندان تعدادي از بطري‌هاي محتوي نامه به زبان‌هاي متفاوت را در مسير جريان گلف استريم قرار دادند و اين بطري‌ها بعد از ۳ سال به نقطه ابتدايي رسيدند. چون که شروع گلف استريم در يک ناحيهٔ بسيار گرم جهان است، خود آن نيز يک جريان آب گرم بشمار مي‌آيد و وجود چنين جريان بزرگي از آب گرم سبب دگرگوني‌هاي چشمگيري در آب و هواي بسياري از مناطق جهان شده است و به دليل وجود گلف استريم، لندن و پاريس نيز داراي آب و هواي ملايم زمستاني گرديده‌اند وگرنه اين دو شهر مانند لابرادور جنوبي در شمال شرق کانادا، در شمال قرار دارند و بايد مانند آن زمستاني بسيار طولاني و سرد داشته باشند. حرارت جريان آب گرم گلف استريم مساوي حرارتي است که از سوزاندن دو ميليون تن ذغال بدست مي‌آيد. شدت و قدرت حرارت اين جريان به حدي است که قادر است هواي تمام کشورهاي شمالي اروپا را گرم کند. اگر فرضاً مقدار ۱۵ درجه از حرارت اين رودخانه کاسته شود احتمالاً تمام کشورهاي شمالي اروپا مخصوصا انگلستان دچار يخبندان مي‌گردد. تاريخچه کشف گلف استريم تاريخچهٔ کشف گلف استريم به سده ۱۶ ميلادي باز مي‌گردد يکي از دريانوردان معروف جهان هنگام مسافرت به فلوريدا متوجه شد که کشتيش با اينکه در جهت باد موافق در حرکت است، به عقب کشيده مي‌شود و اين موضوع براي اين دريانورد بي نهايت تعجب آور بود.بنيامين فرانکلين براي اولين بار نقشهٔ مسير حرکت گلف استريم را با کمک تعدادي از دريانوردان ماهر تنظيم کرد و چنين نتيجه گرفته شد که اگر کشتيها از روي اين جريان گرم به سوي اروپا حرکت کنند دو هفته زودتر به مقصد خواهند رسيد. گرم شدن کره زمين گرم شدن تدريجي آبهاي اقيانوسها بعلت پديده گرم شدن گلخانه‌اي زمين باعث ذوب شدن يخهاي قطب جنوب شده که بر روي جريان گلف استريم در اقيانوس اطلس تاثير گذاشته و آنرا نابود مي‌کند. امروزه ثابت شده که جريان گلف‌استريم يکي از عوامل اصلي تعادل جوي در کره زمين است. اما خود اين جريان به شدت ناپايدار است بطوريکه تغييرات شديد درجه حرارت آب اقيانوس براحتي باعث اختلال در آن مي‌شود.بسياري از دانشمندان وقوع عصرهاي مختلف يخبندان در گذشته را به برهم خوردن تعادل جريان گلف‌استريم نسبت مي‌دهند.