دستگاه‌های اصلی بدن انسان را بشناسید

بازيما/ جسم انسان از اندامها، سلولها و سيستم هاي پيچيده و مختلفي آفريده شده و تا امروز علم بشر با وجود پيشرفت فراوان و در دست داشتن ابزارهاي نوين و تجهيزات کامل هنوز قسمتهاي زيادي از اين کهکشان عظيم (جسم انسان) ناشناخته باقي مانده است. اميد مي رود تا در آينده با کاوشهاي فراواني که پيرامون جسم انسان جهت يافتن راه حل مسائل و معماهاي پيچيده، مثل اعتياد صورت ميگيرد، شناخت کاملتري از اين کهکشان عظيم پيدا کنيم . مثلا در امر درمان اعتياد و حتي گرايش به آن، دستگاه عصبي از اهميت ويژه‌اي برخوردار است و به عنوان مرکز فرماندهي در جسم انسان تمامي سلولها و اندامهاي دستگاههاي حياتي ديگر تحت فرمان اين مرکز مي باشند . قبل از آنکه به موضوع اصلي که دستگاه عصبي انسان ميباشد برسيم لازم است تا شناخت کمي نسبت به ساير دستگاه هاي حياتي انسان پيدا کنيم زيرا جسم انسان مانند ماشيني مي باشد که تمام قطعات آن با يکديگر ارتباط دارند و اگر يکي از قطعات دچار مشکلي شود ساير قطعات نيز قادر به انجام وظايف خود نيستند . دستگاه‌هاي اصلي بدن انسان ۱- دستگاه قلب و رگ‌ها (گردش خون) دستگاه گردش خون يا سيستم شرياني وريدي از قلب و رگ‌هاي خوني (شريان‌ها، وريدها و مويرگ‌ها) تشکيل شده است. قلب خون را در رگ‌ها به جلو مي‌راند، اين سيستم انتقالي، اکسيژن، سوخت، مواد مغذي، مواد دفعي، سلول‌هاي ايمني و مولکول‌هاي علامتي (هورمون‌ها) را از قسمتي به قسمت ديگر بدن منتقل مي‌کنند. خون مايعي است که سلول‌ها در آن شناور هستند، بعضي از اين سلول‌ها از بافت به رگ خوني و برعکس حرکت مي‌کنند، همانند طحال و مغز استخوان. ۲- دستگاه لنفي (استخراج و انتقال مايع لنفي) عملکرد اصلي سيستم لنفي استخراج، انتقال و متابوليسم غدد لنفاوي در مايع ميان بافتي است. سيستم لنفاوي در عملکرد و ساختار بسيار شبيه سيستم انتقال خون مي‌باشد. ۳- دستگاه گوارش (فرودادن، هضم، جذب و دفع خوراک) سيستم گوارشي از دهان شامل زبان و دندان ها، مري، معده، لوله‌هاي گوارشي (دستگاه گوارش، روده کوچک و روده بزرگ و راست روده) همچنين کبد، پانکراس، کيسه صفرا و غدد بزاقي تشکيل شده است. اين سيستم غذا را به قطعات کوچک، مواد مغذي، مولکول‌هاي غير سمي براي توزيع به تمام بافت‌هاي بدن تبديل مي‌کند و مواد باقي‌مانده بدون استفاده را دفع مي‌کند. ۴- دستگاه درون ريز (هماهنگي اندام‌هاي دروني با کمک هورمون) دستگاه درون ريز شامل غدد درون ريز اصلي هيپوفيز، تيروئيد، غده فوق کليه، پانکراس، پاراتيروئيد و غدد جنسي در کنار اندام‌ها و بافت‌ها مي‌باشد که هورمون‌هاي خاصي را ترشح مي‌کنند. هورمون‌هاي غدد درون ريز سيگنال‌هاي حالت‌هاي مختلف و تغيير عملکرد را از اندامي به اندام ديگر منتقل مي‌کنند. سيستم غدد برون ريز نيز وجود دارد. ۵- دستگاه عصبي (گردآوري، جابجايي و پردازش داده‌ها در مغز و اعصاب) دستگاه عصبي از دو بخش دستگاه عصبي مرکزي (مغز و نخاع) و دستگاه عصبي محيطي تشکيل شده است. مغز اندامي است که احساسات، حافظه، پردازش حسي و ارتباط و عملکرد سيستم‌هاي مختلف را کنترل مي‌کند. حواس ويژه شامل بينايي، شنوايي، چشايي و بويايي مي‌باشند. چشم‌ها، گوش‌ها، زبان و بيني اطلاعات مختلفي را در مورد محيط اطراف بدن جمع‌آوري مي‌کنند. ۶- دستگاه ماهيچه‌اي (جنباندن بدن) و استخوان‌بندي (سرپاداشتن و نگاهداري ساختار تن) سيستم عضلاني اسکلتي شامل اسکلت بدن (از جمله استخوان‌ها، رباط‌ها، تاندون‌ها و غضروف) وماهيچه‌هاي متصل به آنها مي‌باشد. اين دستگاه ساختار اصلي بدن را تشکيل داده و حرکت کردن را امکان‌پذير مي‌کند. علاوه بر اين نقش، استخوان‌هاي بزرگ بدن داراي مغز استخوان هستند که محل توليد سلول‌هاي خوني مي‌باشند. همچنين، همه استخوان‌ها محل ذخيره‌سازي کلسيم و فسفات مي‌باشند. اين سيستم را مي‌توان به دو سيستم ماهيچه اي و اسکلتي تقسيم کرد. 7- دستگاه تنفسي (براي دم و بازدم) سيستم تنفسي از بيني، نازوفارنکس، تراکئا و شش‌ها تشکيل شده است. اين سيستم اکسيژن را از هوا گرفته و دي اکسيد کربن و آب توليد کرده و به هوا دفع مي‌کند. 8- دستگاه ادراري (براي برون رفت ادرار) دستگاه ادراري شامل کليه‌ها، حالب‌ها، مثانه و مجراي ادرار مي‌باشد. اين دستگاه آب را از خون خارج کرده و ادرار را که از مولکول‌هاي مضر و يون‌هاي اضافي و آب تشکيل شده است از بدن خارج مي‌کند. 9- دستگاه پوششي (شامل پوست، مو و ناخن براي پوشش و حفاظت بدن) دستگاه پوششي از پوست، مو و ناخن تشکيل شده است، ديگر دستگاه‌هاي مهم اين سيستم غدد عرق و غدد چربي مي‌باشند. پوست از ساختارها و عملکرد اندام‌هاي بدن محافظت مي‌کند، همچنين به عنوان سيستم حسي با محيط خارج عمل مي‌کند. 10- دستگاه دفاعي بدن (براي دفاع در برابر بيماري‌زاها) سيستم ايمني از گلبول سفيد، تيموس، غدد لنفي و کانال‌هاي لنفي تشکيل شده است که بخش‌هايي از سيستم لنفي نيز هستند. سيستم ايمني مکانيزمي را ايجاد مي‌کند که بدن بتواند سلول‌ها و بافت‌هاي خود را از سلول‌هاي بيگانه تشخيص دهد. همچنين مي‌تواند با استفاده از پروتئين‌هاي تخصص يافته‌اي مثل آنتي بادي‌ها، سيتوکاين‌ها و تي‌ال‌آرها مواد بيگانه را از بين ببرد. 11- دستگاه توليد مثل (براي تداوم نسل) دستگاه توليد مثل شامل غدد جنسي و اندام‌هاي جنسي دروني و بيروني مي‌باشد. دستگاه توليد مثل در هر دو جنس گامت توليد مي‌کند، مکانيسم ترکيب آنها و ايجاد محيط مناسب براي رشد ۹ ماهه اول نوزاد نيز از وظايف اين دستگاه مي‌باشد.