اشعه ایکس چیست؟

سيناپرس/ اشعه ايکس که دليل نامگذاري آن ناشناخته بودن پرتوهاي آن براي دانشمندان در زمان کشف بوده، امروزه يکي از پرکاربردترين فناوري هاي مورد استفاده در علوم و صنايع است. در اين گزارش به بررسي چگونگي عملکرد اين اشعه مي پردازيم. قطعا تا کنون نام اشعه ايکس به گوش شما خورده است؛ عموم مردم در زندگي روزمره خود در بيمارستان ها و هنگام تصوير برداري از استخوان ها يا تصويربرداري هاي دندان پزشکي با اشعه ايکس مواجه شده اند يا در هنگام سفر يا ورود به مراکز حفاظت شده خاص با سيستم هاي امنيتي و بازرسي هاي انجام شده توسط اشعه ايکس سر و کار داشته اند. اشعه ايکس در اواخر قرن نوزدهم ميلادي به سال 1895 توسط دانشمندي به نام ويلهلم رونتگن در کشور آلمان شناسائي شد. دليل نامگذاري اين اشعه با نام ايکس، ناشناخته بودن اين پديده براي دانشمندان آن زمان بود. شايد براي بسياري از شما اين پرسش پيش آمده باشد که اشعه ايکس چيست و چگونه مي توان درون اشيا را به کمک آن درون اشيا را مشاهده کرد؟ در حقيقت اشعه ايکس با ايجاد باريکه اي از الکترون هاي سريع مي تواند تصويري مرئي از درون اشيا را پديدار کند. امروزه انواع مختلفي از اين اشعه با توجه به ميزان و قدرت نفوذ آن در حوزه هاي مختلف صنعت؛ پزشکي و تحقيقات علمي مورد استفاده قرار دارد. اشعه ايکس داراي امواج الکترومغناطيس با طول موج بسيار کوتاه است در حدود يک صدم درصد تا 10 نانومتر و معادل 30 پتا هرتز است. اين روش تصوير برداري براي بدن انسان قابل استفاده بوده و البته داراي تاثيرات مخربي نيز هست اما در بسياري از حوزه هاي صنعت و پژوهش مي توان از آن براي مشاهده اشيا و بدون ايجاد خسارت در آن استفاده کرد. در حقيقت اين اشعه بسيار قدرتمند بوده و توانائي عبور از همه اشيا به استثناي استخوان و فلزات را داشته و به همين دليل مي توان تصاوير داخلي بدن انسان و اشيا را به کمک اين اشعه مشاهده کرد. در هنگام برخورد الکترونهاي با سرعت بالا به فلزات، الکترون‌هاي لايه ‌هاي پايين ‌تر به لايه‌ هاي بالاتر منتقل شده و در هنگام برگشت الکترون‌ها به حالت پايه انرژي مازاد را به صورت پرتو ايکس گسيل مي‌کنند. نفوذ پذيري پرتوهاي ايکس توليد شده از پرتوهاي گاما کمتر بوده اما براي پرتوهاي ايکس توليد شده در لامپهاي اشعه ايکس بوسيله چشمه‌هاي پرانرژي در خصوص فولاد نيز ديده مي‌شود. بايد توجه کرد که بيشترين ضخامتهاي استفاده از زمان هاي پرتودهي چند دقيقه‌اي و فيلمي با سرعت متوسط مي‌توان مورد بررسي قرار داد. مقاطع ضعيفتر را با استفاده از زمانهاي پرتودهي طولاني و فيلمي با سرعت زياد مي‌توان بازرسي کرد اشعه ايکس در اواخر قرن نوزدهم ميلادي به سال 1895 توسط دانشمندي به نام ويلهلم رونتگن در کشور آلمان شناسائي شد. دليل نامگذاري اين اشعه با نام ايکس، ناشناخته بودن اين پديده براي دانشمندان آن زمان بود. گفتني است به طور کلي دو نوع از پرتوهاي ايکس وجود دارد که با نام پرتو ايکس تک رنگ که تنها داراي يک طول موج خاص است و اشعه ايکس سفيد شناخته مي شوند. پرتوهاي ايکس به وسيله دو نوع فرايند توليد مي‌شوند: شتاب منفي الکترونها در موقع برخورد با انتهاي ماده هدف پرتوهاي ايکسي با طول موج هاي متفاوت توليد مي‌کند. اين پرتو سفيد يا نوار پيوسته فرکانسها در طيف اشعه ايکس را به عنوان تابش ترمزي مي‌شناسند. اگر چه اشعه ايکس در علوم پزشکي داراي کاربردهاي متعددي است اما بايد در نظر داشت که اين اشعه داراي ماهيتي مخرب براي بدن انسان بوده و و مي تواند موجب آسيب ديدگي افرادي شود که در معرض تابش اين اشعه قرار دارند. از جمله مهمترين تاثيرات جانبي اشعه ايکس مي توان به سوختگي و تغييرات ژنتيکي اشاره کرد. با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد