آیا حیوانات هم خواب می‌بینند؟

جوان آنلاين/ يکي ازمواردي که هميشه براي ما سؤال بوده اينکه آيا حيوانات هم خواب مي‌بينند؟ روانشناسان نظريات مختلفي در باره خواب ديدن حيوانات ارائه کرده‌اند. آنها معتقدند که رؤيا يا خواب ديدن بستگي به نوع حيوانات دارد. هرحيواني در طول شب خواب مي‌بيند ولي اگر به طور ناگهاني از خواب بيدارشود، اين خواب‌ها از يادش مي‌رود. روانشناسان معتقدند سگ يا گربه‌اي که در خواب پاهاي خود را به حرکت در مي‌آورد يعني اينکه خواب مي‌بيند، اين حرکات شبيه به اين است که حيوان در رودخانه‌اي در حال شناست اما در واقع آنان لحظاتي را که در طول روز سپري کرده‌اند را مثل فيلمي مشاهده مي‌کنند. تحقيقات نشان داده حيواناتي از خانواده سگ‌ها همانند انسان‌ها همان مراحل خواب را طي مي‌کنند البته سريع‌تر. محققان در آخرين تحقيقات خود نشان داده‌اند که حيوان هر چه بزرگ‌تر باشد خواب‌هاي طولاني‌تري مي‌بيند. مغز جانوران هنگامي که فعال است، جريان‌هاي الکتريکي خاصي را به وجود مي‌آورد. ثبت اين جريان‌ها با دستگاه‌هاي خاص را برداشتن نوارمغزي يا الکتروسفالومتري مي‌گويند. غير از اين جريان‌هاي الکتريکي که حاکي از فعاليت مغز است، اتفاق ديگري هم مي‌افتد و آن حرکات سريع چشمان بسته است که به آن REMمي‌گويند. حشرات و ماهي‌ها خواب ندارند ولي برخي از پرندگان به اين مرحله از خواب مي‌رسند. اکثر پستانداران نيز خواب را تجربه مي‌کنند. خزندگان نيز احتمال دارد خواب را تجربه کنند و برخي از دانشمندان استدلال مي‌کنند که رؤيا ديدن ما در خواب شايد ارثي باشد که از خزندگان به ما رسيده است. طي بررسي‌هاي علمي مشخص شده که در خواب ديدن، جريان‌هاي الکتريکي مغز و REMبا هم در ارتباط هستند. به اين ترتيب مي‌توان با مشاهده حرکات چشم يا برداشتن نوار مغزي متوجه شد که کسي خواب مي‌بيند يا نه. در مورد حيوانات هم وضع به همين شکل است. اين مسئله اثبات شده که تقريباً همه پستانداران و پرندگان خواب مي‌بينند چون مي‌توان شاهد حرکات چشم (REM) و ثبت جريان‌هاي الکتريکي مغزشان بود ولي نمي‌توان تشخيص داد که حيوانات خواب چه چيزهايي را مي‌بينند. احتمالاً آنها خواب همان چيزهايي را مي‌بينند که در طول روز با آن سر و کار دارند. دليل خواب ديدن همچنان يک سؤال باقي مانده است ولي آنچه مي‌دانيم اين است که نوزادان همه حيوانات بيشتر از ديگر رده‌هاي سني خواب مي‌بينند. اين شايد به خاطر اين باشد که تحريک مراکز حسي باعث ايجاد اتصالات بيشتر عصبي مي‌شود. بهترين نظريه عملي براي بزرگسالان اين است که خواب باعث تحريک قسمت‌هايي از مغز مي‌شود که به حافظه ارتباط دارد. محققان در تحقيقات خود پي برده‌اند که پرنده سهره تصنيف خواندن‌هاي خود را در خواب خود مي‌بيند يااينکه موش‌هاي آزمايشگاهي مسير مارپيچي را که طي کرده‌اند در خواب مي‌بينند. امروزه مشخص شده آن دسته از حيواناتي که خواب مي‌بينند مثل انسان خواب رنگي نيست و ممکن است سياه و سفيد باشد. دنياي خوابيدن حيوانات متفاوت است شيرها، خواب‌آلودترين حيوانات جنگل هستند. آنها ‌20 ساعت را در خواب به سر مي‌برند. اين مورد درباره ببر هم صدق مي‌کند چراکه آنها هم علاقه زيادي به خوابيدن دارند. در باره يوزپلنگ هم بايد گفت که اين حيوان برخلاف همه گربه‌سانان، ‌شب را مي‌خوابد و روز به دنبال شکار مي‌رود. تحقيقات صورت گرفته از سوي جانورشناسان نشان ‌مي‌دهد، اردک‌هاي وحشي که در ميان همنوعان خود به سر مي‌برند، با چشمان بسته به خواب مي‌روند، اما آن دسته از اردک‌هاي وحشي که در حواشي زندگي مي‌کنند، با يک چشم باز و يک چشم بسته به خواب مي‌روند. اردک‌ها نيز در زمان خواب، سر را به عقب و نوک را به درون پرها فرو مي‌برند. جالب است بدانيم که جغدهاي برفي هيچ گاه به خواب زمستاني فرو نمي‌روند و حتي مي‌توانند در سرماي شديد دماي بدن خود را بين 38 تا 40 درجه حفظ کنند. خواب زمستاني و رؤيا بسياري از حيوانات خواب زمستاني دارند يعني حالت عدم‌فعاليت متابوليکي در حيوانات. در اين حالت، درجه حرارت بدن پايين مي‌آيد، تنفس آهسته‌تر مي‌شود و سوخت و ساز بدن کند مي‌گردد. دليل اين حالت در حيوانات، زنده ماندن در زمستان، بقا در زمان کمبود غذا و بهره‌برداري از بافت چربي است. بسته به گونه حيوانات، درجه حرارت محيط و زمان سال، ميزان خواب زمستاني متغير است. جالب است بدانيد به غير از حيواناتي چون خفاش‌ها، برخي از گونه‌هاي سنجاب زميني و جوندگان ديگر مانند موش لِمور، خارپشت اروپايي و پستاندار حشره‌خوار و جانوران کيسه‌دار و برخي از پرندگان چون پرستوها خواب زمستاني دارند. يکي از پرندگاني که به خواب زمستاني معروف است مرغ مگس‌خوار مي‌باشد. علاوه بر اين موارد متعددي از پرندگان کوچک قادر به مرگ کاذب و طيف وسيعي از آنها به صورت منظم داراي خواب زمستاني هستند، اما آنچه هنوز مشخص نيست اينکه آيا حيواناتي که به خواب زمستاني مي‌روند خواب هم مي‌بينند، موضوعي که هنوز محققان و روانشناسان درک عميقي از آن ندارند و نتوانستند جوابي براي آن داشته باشند. با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد