با پیرترین موجودات زنده جهان آشنا شوید

ايسنا/ تعيين دقيق پيرترين موجود زنده زمين تا اندازه‌اي چالش برانگيز است چرا که «زنده بودن» تعريف‌هاي علمي متفاوتي دارد. براي شناختن پيرترين موجود جهان بايد تعيين کنيم که منظور از زنده بودن چيست؟ آيا صرفا دنبال موجوداتي هستيم که زنده‌اند و در کل دوره زندگي‌شان فعاليت زيستي دارند و به طور مداوم متابوليسم(سوخت و ساز) دارند يا مي‌توانيم کمتر سختگيري کنيم و دانه‌ها يا باکتري‌هايي که سال‌هاي طولاني در دوره کمون يا خواب به سر مي‌برند را هم به حساب آوريم. چرا که اين موجودات مي‌توانند دوباره زنده شوند. در اين مطلب قصد داريم برخي از موجودات زنده‌اي که مي‌توانند پيرترين موجودات زمين به حساب آيند را با هم مرور کنيم. حتي افرادي که در استفاده از کلمات خيلي سخت گيرند و به دقت به دنبال پيرترين موجود جهان مي‌گردند، کاج زبره(Pinus longaeva) را تحسين مي‌کنند. اين کاج‌ها موجودات تکي(و نه کلني) هستند که از طول عمر بسيار طولاني برخوردارند. براساس OLDLIST(پايگاه اطلاعاتي درختان کهنسال)، پيرترين نمونه کاج زبره که تاکنون شناخته شده درختي است با قدمت 5062 سال که در کوه‌هاي سفيد کاليفرنيا رشد مي‌کند. موقعيت دقيق اين کاج منتشر نشده تا مانع از آسيب درخت توسط افراد سودجو شود. زماني که اين درخت در 3050 سال قبل از ميلاد جوانه زد، انسانها در دوره پيش از تاريخ به سر مي‌بردند و تازه شروع به ساخت سازه‌هاي سنگي "استون هنج" کرده بودند. اگر موجودات زنده کلونال را هم به حساب آوريم، بايد دالارنا در سوئد را هم به فهرست پيرترين موجودات زنده زمين اضافه کنيم. اين ناحيه زيستگاه صنوبرهاي مخروطي است که 9550 سال است که در اين منطقه تشکيل کلني داده‌اند. جوانه‌هاي تازه اين درختان سن کمي دارند اما منشا ژنتيکي اين جوانه‌ها و قدمت چوب درختان قديمي به 9550 سال پيش باز مي‌گردد. پاندو مجموعه‌اي از درختان صنوبر لرزان (Populus tremuloides) است که همگي از يک درخت منفرد که قدمت آن به 80000 سال پيش مي‌رسد منشا گرفته‌اند و از طريق ريشه زدن پراکنده شده‌اند. اين کلني شگفت انگيز در ايالت يوتاي آمريکا واقع شده و همه درختان آن منشا ژنتيکي يکساني دارند. پاندو 43.6 هکتار از اراضي منطقه را در بر گرفته و تخمين زده مي‌شود که وزن اين توده زنده و قديمي به بيش از 13 ميليون پوند (6 ميليون کيلوگرم) برسد. متاسفانه سرويس جنگل ايالات متحده گزارش کرده که پاندو در حال نابودي است چرا که به دليل تغييرات اقليمي، خشکسالي و هجوم حشرات، ريشه‌هاي جديد نتوانسته‌اند جايگزين ريشه‌هاي قديمي شوند. گياهان مدعيان اصلي قديمي‌ترين موجودات زمين هستند اما برخي باکتري‌ها نيز اين ميان حرفي براي گفتن دارند. در سال 2007 محققان گزارش کردند باکتري‌هايي به قدمت 500000 سال کشف کرده‌اند که در پرمافرسات مناطق قطبي به صورت يخ زده باقي مانده و به حيات خود ادامه داده‌اند. طي اين مدت باکتري‌ها به طور خاموش به اصلاح DNA خود پرداخته‌اند يعني در دوره خواب و کمون نبوده‌اند بلکه فعال بوده و در انتظار بهبود شرايط به سر مي‌بردند تا بتوانند توليد مثل را مجددا آغاز کنند. در سال 2013 محققان گزارش کردند در رسوبات 100 ميليون ساله کف درياهاي عميق ميکروب‌هايي پيدا کرده‌اند که هر 10000 سال يک بار توليد مثل مي‌کنند. اين سرعت توليد مثل آنقدر آهسته و کند است که محققان با ترديد اين ميکروب‌ها را در زمره موجودات زنده به حساب آوردند. يک دانه يا باکتري به خواب رفته که در دوره کمون به سر مي‌برد شاخص‌هاي موجود زنده را ندارد اما مثال‌هاي باورنکردني و شگفت انگيزي از اين گونه موجودات وجود دارد که بعد از دوره‌هاي بسيار طولاني سکون به حيات برمي‌گردند و جا دارد که در فهرست پيرترين موجودات زمين به آن‌ها اشاره شود. در سال 1960 محققان گزارش کردند که در کريستال‌هاي نمکي معدن نمکي در هاچينسون، کانزاس باکتري‌هايي با قدمت 200 ميليون سال پيدا کرده‌اند. تعداد بسيار کمي از اين باکتري‌ها توانستند دوباره به حيات بازگردند. در سال 2011 محققان دانشگاه بينگهامتون در نيويورک اعلام کردند که در بهشت‌هاي نمکي دره مرگ در کاليفرنيا، باکتري‌هايي با قدمت 34000 سال پيدا کرده‌اند که قابليت بازيابي و ادامه حيات داشتند. گياهان نيز مي‌توانند بعد از يک دوره خواب مجددا به زندگي خود ادامه دهند. در سال 2008 محققان گزارش کردند که نوعي خرماي فلسطيني(Phoenix dactylifera L) را از دانه‌اي به قدمت 2000 سال که از منطقه اي باستاني در فلسطين پيدا کرده بودند رشد داده‌اند. بعد از 26 ماه رشد، ارتفاع اين درخت به 1.2 متر رسيد. در واقع اين درخت از پيرترين دانه‌اي که تاکنون شناخته شده بود، جوانه زد. با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد