ماموت‌ها تا ده سال دیگر به زندگی بازخواهند گشت

سيناپرس/ چند گروه مختلف از دانشمندان در گوشه و کنار جهان در حال تلاش براي احياي نسل منقرض‌شده ماموت‌ها به زندگي بوده و تلاش مي‌کنند با کمک دي آن اي يک بچه ماموت کشف‌شده در سيبري و ترکيب آن با ژن‌هاي فيل آسيايي، ماموت‌ها را احيا کنند. منطقه ياکوتيا (Yakutia) که با عنوان جمهوري ساکا نيز شناخته مي‌شود، به دليل وجود معادن الماس خود شهرت بسياري دارد اما اين منطقه يک ويژگي منحصربه‌فرد ديگر نيز دارد که احتمالاً به‌زودي به‌واسطه آن به شهرتي جهاني برسد. در اين منطقه يک فسيل ماموت پشمالو کشف‌شده که دانشمندان اميدوارند به کمک بقاياي اين فسيل، نسل منقرض‌شده ماموت‌ها را احيا کنند. در اين پروژه قرار است از دي آن اي سالم ماموت کشف‌شده در منطقه ياکوتيا استفاده‌شده و بر اساس برنامه‌هاي تدوين‌شده، اين دي آن اي به سلول‌هاي فيل‌هاي آسيايي الحاق و نتيجه موردنظر به دست خواهد آمد. البته اين عمليات در آزمايشگاه و شرايط شبيه‌سازي رحم فيل‌ها انجام خواهد شد و دانشمندان تمايلي ندارند تا اين آزمايش را روي يک فيل ماده آسيائي که درخطر انقراض قرار دارد انجام دهند. ماموت‌ها که گونه‌اي از فيل‌هاي پشم دار ماقبل تاريخي محسوب مي‌شوند در حدود چهار هزار سال پيش منقرض‌شده و پژوهشگران دليل آن را موارد مختلفي چون تغييرات آب و هوائي و شکار بي‌رويه توسط انسان‌ها مي‌دانند. تاکنون در مناطق متعددي از نيمکره شمالي نمونه‌هاي فسيل‌شده و يخزده ماموت‌هاي مختلفي کشف‌شده که برخي از آن‌ها در شرايط مناسبي باقي‌مانده‌اند و پژوهشگران در تلاش هستند تا با استفاده از اين فسيل‌ها بتوانند با ايجاد لقاح مصنوعي، موجود دورگه‌اي متشکل از فيل‌هاي امروزي و ماموت‌ها را بازسازي کرده و به عرصه حيات بازگردانند. آيسن نيکولوف (Aisen Nikolaev) رئيس منطقه ياکوتيا در اين رابطه اظهار داشت که هم‌زمان با همکاري علمي دانشمندان روسيه، ژاپن و کره جنوبي، معجزه‌اي در آستانه وقوع است که به کمک آن ماموت‌ها به زندگي بازخواهند گشت. وي در اين رابطه گفت: «اين رويداد به‌احتمال‌قوي تا ۱۰ سال آينده به وقوع خواهد پيوست و اين فرايند ديگر يک مسئله تخيلي و دور از ذهن محسوب نمي‌شود.» به باور دانشمندان با توجه به‌سرعت انفجارگونه دانش، آنچه تا چندي پيش غيرممکن و بي‌معني محسوب مي‌شد، امروزه واقعي بوده و چشم‌اندازي روشني براي آن متصور هستيم. پيشينه تلاش‌هاي انجام‌شده براي احياي نسل ماموت‌ها در پي کشف يک جسد ماموت که به‌صورت بسيار عالي و دست‌نخورده باقي‌مانده بود، تلاش‌هاي دانشمندان جهت استخراج هسته سلولي و تکثير دوباره اين حيوان آغاز شد. دکتر هوانگ وو يول Hwang Woo Sul پژوهشگر اهل کره جنوبي که در حال بررسي و آناليز سلول‌هاي اين بچه ماموت است. هرچند که پيش‌ازاين اعلام‌شده بود نخستين تلاش‌ها براي تکثير و باز زنده سازي اين جانور منقرض‌شده، با شکست روبه‌رو شده بود اما پژوهشگران موفق به کشف نمونه سالم سلول‌هاي اين حيوان در پوست وي شدند. اگرچه عمليات استخراج هسته اين سلول‌ها در سال‌هاي گذشته با شکست روبه‌رو شده بود اما به نظر مي‌رسد در حال حاضر دانشمندان موفق به استخراج هسته اين سلول‌ها شده و اميدها براي بازگرداندن ماموت به زندگي، پررنگ شده است. بر اساس نظريات علمي، استخراج و تکثير هسته سلول‌هاي جانوران به‌منظور توليد آن‌ها امکان‌پذير است ولي به‌صورت عملي هنوز بشر قادر به انجام اين مهم نشده است. از سوي ديگر سميون گريگوريف Semyon Grigoriev مدير موزه دانشگاه ايالتي شمال شرق ياکوتيا در کشور روسيه اعلام کرد: «اين اقدام عملي بوده و احتمالاً طي حداکثر چند سال آينده موفق به انجام آن خواهيم شد. اقدامات پيشين انجام‌شده، در کشور کره جنوبي بوده و ازاين‌پس اين آزمايش‌ها در روسيه ادامه خواهد يافت و اميد زيادي براي موفقيت در آن وجود دارد.» گفتني است در اين مرکز مطالعات فسيل‌ها در روسيه، فسيل‌هاي منحصربه‌فردي در اختيار ديرينه‌شناسان قرار دارد که از آن ميان مي‌توان به فسيل اسب، سگ، گاوميش و اين بچه ماموت اشاره کرد. اين فسيل يخزده ماموت که به يک فيل جوان ماده تعلق دارد در منطقه ياکوتيا در شمال روسيه کشف‌شده و دانشمندان براي اين فسيل، نام يوکا Yuka را برگزيدند. پيش‌تر اين فسيل در يک نمايشگاه عمومي به نمايش گذاشته‌شده بود و ولاديمير پوتاپف Vladimir Potapov هماهنگ‌کننده اين نمايشگاه در مورد ماموت به نمايش گذاشته‌شده اعلام کرد: «يوکا يک ماموت نوجوان بوده و در هنگام مرگ بين شش تا نه سال سن داشت. اين فسيل بسيار سالم باقي‌مانده است و حتي در آزمايش‌ها مشخص شد که مغز اين ماموت در شرايط خوبي حفظ‌شده و از بين نرفته است.» آلبرت پروتوپوپوف (Albert Protopopov) که يک پژوهشگر و متخصص ماموت شناسي از آکادمي علوم ياکوتيا است در اين مورد گفت: جسد يوکا داراي نشانه هائي از آسيب‌ديدگي‌هاي حفره‌اي شکل است که نشان مي‌دهد در عصر يخبندان و زماني که اين فيل زندگي مي‌کرده، انسان‌ها براي شکار وي تلاش کرده‌اند. دانيل فيشر، مسئول موزه جانورشناسي دانشگاه ميشيگان که تحقيقاتي روي جسد اين ماموت انجام داده ‌است مي‌گويد: «اين تقريباً يک جسد کامل است که اندام و بافت‌هاي گوشتي و دروني حيوان تقريباً سالم مانده و نشان مي‌دهد که مرگ آن با نوعي از دخالت انسان ارتباط داشته‌ است» تلاش دانشمندان دانشگاه هاروارد روسيه تنها کشوري نيست که در حال تلاش براي بازگرداندن ماموت‌ها به زندگي است، بر اساس گزارشي که چندي پيش در گاردين منتشر شد، پژوهشگران دانشگاه هاروارد در تلاش هستند تا با استفاده از ابزارهاي ويرايش حلقه‌هاي ژنتيکي و طي دو سال آينده، گونه‌اي از ماموت‌هاي منقرض‌شده را به عرصه حيات بازگردانند. در همين رابطه جرج چرچ از پژوهشگران دانشگاه هاروارد مي‌گويد: اين موجود درواقع بيشتر شبيه فيل خواهد بود و برخي از ويژگي‌هاي ماموت را نيز خواهد داشت. اين ويژگي‌هاي مرتبط با ماموت‌ها عبارت‌اند از: گوش‌هاي کوچک، چربي‌هاي زيرپوستي، بدن پشمالو و قابليت تطبيق‌پذيري با آب‌وهواي سرد. گفتني است در اين پروژه نيز قرار است از دي آن اي سالم ماموت کشف‌شده در منطقه ياکوتيا استفاده‌شده و بر اساس برنامه‌هاي تدوين‌شده، اين دي آن اي به سلول‌هاي فيل‌هاي آسيايي الحاق و نتيجه موردنظر به دست خواهد آمد. البته اين عمليات در آزمايشگاه و شرايط شبيه‌سازي رحم فيل‌ها انجام خواهد شد و دانشمندان تمايلي ندارند تا اين آزمايش را روي يک فيل ماده آسيائي که درخطر انقراض قرار دارد انجام دهند. به اعتقاد پژوهشگران، افزودن توانائي ماموت‌ها به فيل‌هاي آسيائي مي‌تواند موجب تقويت و افزايش توانائي‌هاي آن‌ها شده و همچنين فيل‌هاي منقرض‌شده سيبري و ماموت‌ها را بار ديگر احيا کرد. پيش‌ازاين تيمي از پژوهشگران ديرينه‌شناس دانشگاه ميشيگان با بررسي و مطالعه نحوه زندگي؛ رشد، تغذيه، توليدمثل و فواصل بين دوران آبستني ماموت‌ها اطلاعات ارزشمندي به دست آوردند. در اين تحقيقات ترکيب ايزوتوپ‌هاي ۱۵ ماموت که به بازه زماني چهل هزار تا ده هزار سال پيش تعلق داشتند، بررسي و آناليز شد. اين ماموت‌ها عمدتاً در زمان مرگ بين ۳ تا ۱۲ سال سن داشتند. بر اساس گزارش ماهنامه آمريکايي پاپيولار ساينس (Popular Science) که هرساله ده دانشمند برگزيده سال را معرفي مي‌کند، از زماني که اين جانوران نزديک به چهار هزار سال پيش منقرض‌شده‌اند، اين نخستين بار است که ژن‌هاي ماموت در حال کار و فعاليت ديده‌شده‌اند. جورج چرچ که سرپرستي اين گروه تحقيقاتي را بر عهده داشته، در اين رابطه چنين توضيح مي‌دهد: فقط ساخت يک تغيير دي آن اي در اين پروژه تحقيقاتي مدنظر نيست. ما مي‌خواهيم فنوتيپ يا خصوصيات قابل‌مشاهده يا صفت ارگانيسم ماموت را به دست آوريم. فنوتيپ (phenotype) خصوصيات قابل‌مشاهده يا صفت يک ارگانيسم مانند خصوصيات بيوشيميايي يا فيزيولوژيکي محسوب مي‌شود. فنوتيپ از بيان ژن‌هاي يک ارگانيسم و همچنين تأثير عوامل زيست‌محيطي و تعامل بين اين دو نتيجه مي‌شود؛ بنابراين آيا اين گروه تحقيقاتي قادر به گرفتن ژن ماموت و تبديل آن به بافت‌هاي تخصصي که به‌درستي رفتار کند، خواهند بود؟ درصورتي‌که اين عمل انجام شود، درنهايت رحم مصنوعي مي‌تواند يک جنين دورگه فيل / ماموت را پرورش دهد و سپس مي‌توان يک فيلي را به دست آورد که توانايي زندگي در آب‌وهواي سرد را داشته باشد. پيش‌بيني مي‌شود که اين گروه پژوهشي بتواند با استفاده از مقدار زيادي از دي آن اي ماموت، قادر به زنده کردن اين جانور باشد. ترجمه و گردآوري گزارش: احسان محمدحسيني ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد