مالک اقیانوس‌ها و گنجینه‌های پنهان آن کیست؟

سيناپرس/ ميلياردها دلار ثروت در اعماق درياها و اقيانوس‌ها نهفته است که به محل درگيري کشورهاي مختلف جهان تبديل شده است و اين سوال مطرح مي‌شود که چه کساني مالک اقيانوس‌ها و ثروت پنهان در آنها هستند؟ دزدان دريايي، پژوهشگران و کاشفان، غول‌هاي نفتي دريايي، رقابت تنگاتنگي را براي دستيابي به ثروت عظيم اقيانوس‌ها آغاز کرده‌اند. از تايلند تا آلاسکا، رقابت براي بهره‌مندي از منابع عظيم درياها و اقيانوس‌ها - از ماهيان و ساير موجودات دريايي تا مواد معدني - با جديت پيگيري مي‌شود. هند، چين و برزيل به دنبال منابع جديد کبالت، مس و نيکل براي پاسخگويي به نيازهاي جمعيت به سرعت درحال افزايش خود هستند و اعماق تاريک اقيانوس‌ها، بهترين منابع اين مواد محسوب مي‌شوند. اما اکتشاف در اعماق درياها و اقيانوس‌ها، زيستگاه ميلياردها موجود دريايي، با خطرهاي فراواني همراه بوده و مي‌تواند آسيب‌هاي جبران‌ناپذيري به محيط زيست وارد کند. به اعتقاد دانشمندان، ميزان درک بشر از اقيانوس‌ها، کمتر از دانش در مورد ماه يا حتي مريخ است. درحالي که 70 درصد از سطح زمين را اقيانوس‌ها دربرگرفته‌اند، تنها 20 درصد آنها نقشه‌برداري شده است. چالش‌هاي پيش روي صنعت ماهيگيري و شيلات با توسعه صنعت گردشگري در مناطق ساحلي و افزايش اختلاف در مرزهاي دريايي، منبع اصلي درآمد صنعت ماهيگيري و شيلات با تهديد جدي مواجه شده است. به عنوان مثال، در جنوب تايلند، با توسعه گردشگري ساحلي، محدوديت‌هاي زيادي براي ماهيگيري به شکل سنتي ايجاد شده است. در آمريکاي لاتين، کشورهاي کلمبيا و نيکاراگوئه سال‌هاست که بر سر مالکيت چند جزيره و حق ماهيگيري در اطراف آنها با يکديگر درگيري دارند. مالک اقيانوس‌ها کيست؟ بجز صنعت ماهيگيري و شيلات، ميلياردها دلار ثروت در اعماق درياها و اقيانوس‌ها نهفته است که به محل مناقشه و درگيري کشورهاي مختلف جهان تبديل شده است و اين سوال همواره مطرح مي‌شود که اساسا چه کساني مالک اقيانوس‌ها و ثروت پنهان در آنها هستند؟ براساس کنوانسيون 1982 قانون دريانوردي سازمان ملل متحد (UNCLOS) ، اقيانوس‌ها جزو پهنه قلمرو جهاني هستند؛ درعين حال، 193 عضو سازمان ملل در سال 2015 با هدف جهاني مديريت پايدار و حفاظت از منابع دريايي موافقت کردند. گنجي عظيم در اعماق تاريک اقيانوس‌ها اقتصاد آبي (blue economy) از منابع دريايي حدود 3 تريليون دلار از توليد ناخالص داخلي (GDP) جهان تا سال 2030 را تشکيل خواهد داد. بيشتر منابع تخمين‌زده شده، نه در نزديکي سطح، بلکه در اعماق تاريک اقيانوس‌ها قرار دارند. پيشرفت‌هاي فناوري و افزايش تقاضا براي مواد معدني مورد استفاده در دستگاه‌هاي الکترونيکي باعث شده که رقابت براي بهره‌برداري از اين منابع، شدت بيشتري پيدا کند. فناوري‌هاي نوين مانند ربات‌هاي خودکار و زيردريايي‌هايي با قدرت نفوذ به عمق اقيانوس‌ها، اين امکان را براي دانشمندان فراهم کرده‌اند که منابع مواد معدني مانند مس، نيکل و کبالت را در اين مناطق شناسايي کنند. طي يک دهه آينده، هند بيش از 1 ميليارد دلار براي توسعه و آزمايش فناوري‌هاي اکتشاف در اعماق درياها و اقيانوس‌ها هزينه خواهد کرد. براساس اعلام موسسه ملي فناوري اقيانوسي هند، اين کشور قصد دارد منطقه‌اي به وسعت 75 هزار کيلومتر از اقيانوس هند را براي يافتن منابع مواد معدني مورد بررسي دقيق قرار دهد. اما در شرايطي که بررسي و نقشه‌برداري از مناطق عميق اقيانوس‌ها تکميل نشده است، کارشناسان درباره به خطر افتادن زندگي گونه‌هاي ساکن در اين مناطق ناشناخته هشدار مي‌دهند. در عين حال، آسيب زدن به اقيانوس‌ها که وظيفه جذب دي‌اکسيد کربن و گرما را برعهده دارند، مي‌تواند تأثيرات قابل توجهي بر تغييرات آب و هوايي در جهان داشته باشد. هرگونه بهره‌برداري غيراصولي از منابع درياها‌ و اقيانوس‌ها مي‌تواند با پيامدهاي فاجعه‌باري براي زمين و ساکنان آن همراه باشد. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد