نگاه هفته به مجلات علمی جهان

The Scientist:

مجله مشهور ساينتيست در شماره اخير خود به بررسي طوفان‌هاي فصلي، تغييرات آب و هوائي و نحوه پيش‌بيني آن‌ها پرداخته و تأثيرات وقوع طوفان‌هايي همچون هوريکان را موردبررسي قرار داده است. با شروع فصل زمستان در نيمکره شمالي و پيش‌بيني‌هاي سازمان‌هاي هواشناسي مبني بر وقوع طوفان‌هاي برفي، اولين سؤالي که در ذهن بسياري از مردم ايجاد مي‌شود، بحث تغييرات آب و هوائي و تأثير آن بر تغييرات گسترده اقليمي در سراسر جهان است. گرم شدن کره زمين و رفتن گرما به سمت اتمسفر و در پي آن به وجود آمدن گرداب‌هاي قطبي، باعث چرخش جريان هوا در ارتفاعات بالا و شروع باد در اطراف مناطق قطبي مي‌شود که اين چرخش باعث جابجايي در اين مناطق و گسيل شدن آب‌وهواي سرد مناطق قطبي به سمت مناطق مرکزي کره زمين خواهد شد. بايد در نظر داشت که طوفان، تايفون و گردبادها و طوفان‌هاي موسمي همگي نام‌هاي مختلفي براي انواع طوفان محسوب مي‌شوند. طوفان‌هايي که در سرتاسر اقيانوس آرام غربي و در نيمکره شرقي کره زمين رخ مي‌دهند، تايفون ناميده مي‌شوند، درحالي‌که طوفان‌هاي اقيانوس اطلس و شرق اقيانوس آرام و نيمکره غربي، طوفان هوريکان نام داشته و طوفان‌هاي اقيانوس آرام جنوبي و اقيانوس هند به‌عنوان سيکلون يا طوفان‌هاي موسمي شهرت دارند. Astronomy:

مجله تخصصي آسترونومي که به‌طور خاص به موضوعات ستاره‌شناسي و نجوم مي‌پردازد در شماره جديد خود که طي هفته اخير به چاپ رسيده است، پرونده جالب‌توجه و البته قديمي نخستين سفر انسان به ماه را موردبررسي قرار داده است. تلاش‌هاي اصلي صورت گرفته در اين رابطه به پرواز آپولو 9 بازمي‌گردد که در سال 1969 ميلادي سه فضانورد را بهنام‌هاي جيمز مک ديويت، ديويد اسکات و راسل شوايکارت را به مأموريت فرستاد. هدف اين مأموريت، آماده‌سازي براي انجام مأموريت اصلي اعزام انسان به ماه بود. فضاپيماي آپولو 11 در تاريخ نجوم و فضانوردي داراي جايگاهي ويژه و خاص است. اين فضاپيما با خود نخستين گروه از انسان‌هايي که روي ماه قدم گذاشتند را به اين مأموريت برده و به‌سلامت به زمين بازگرداند. فضاپيماي آپولو 11 در تاريخ 20 ژوئيه سال 1969 از سوي سازمان فضائي ناسا آپولو 11 توسط راکت و از پايگاه فضائي کندي به مأموريت اعزام شد. فرماندهي اين عمليات بر عهده نيل آرمسترانگ قرار داشته و دو فضانورد ديگر وي را در سفر به ماه همراهي مي‌کردند. اين مأموريت به مدت 8 روز ادامه يافته و طي آن نيل آرمسترانگ و باز آلدرين به روي ماه رفته و فضانورد سوم مايکل کالينز به‌منظور حمايت و پشتيباني از عمليات، در مدار ماه باقي ماند. در اين مأموريت حدود 22 کيلوگرم از خاک موجود در سطح ماه برداشته‌شده و به زمين آورده شد. New Scientist:

نيو ساينتيست، ديگر مجله علمي بود که در اين هفته منتشرشده و موردبررسي قرارگرفته است. موضوع اصلي بررسي‌شده در شماره اخير نيو ساينتيست، موضوع ماده تاريک و واکاوي ماهيت اين عنصر است که صفحه اصلي و جلد شماره جديد نيوساينتيست را به خود اختصاص داده است. اين نيروي اسرارآميز سبب سرعت گرفتن جهان هستي مي‌شود. اگرچه تاکنون هيچ‌کسي نتوانسته است اين ماده را مشاهده کرده و مورد آزمايش قرار دهد اما به اعتقاد دانشمندان، ماده تاريک کهکشان‌ها را از يکديگر جدا مي‌کند و بر اساس نظريه‌اي ديگر، انرژي تاريک‌شکل نامناسبي از ماده محسوب مي‌شود که کهکشان‌ها را فشرده مي‌کند. در سال 2013 ميلادي دانشمندان با کمک ماهواره مطالعاتي پلانک (Planck satellite) اقدام به بررسي و مطالعه ماده تاريک در جهان کرده و نتايج محاسبات خود در اين زمينه را منتشر کردند که به چگونگي شکل‌گيري اين ماده در بدو تشکيل دنياي هستي و بازه زماني حدود 380 هزار سال پس از انفجار بزرگ يا بيگ بنگ (big bang) مي‌پرداخت. بسياري از ستاره شناسان اعتقاددارند ماده تاريک‌، يک نيروي ثابت بوده و به نظر نمي‌رسد اين نظريه در طول زمان و طي مطالعات بعدي تغيير کند. در خاتمه لازم به توضيح است که برخلاف مواد طبيعي، ماده تاريک با نيروي الکترومغناطيسي تعامل نمي‌کند. موضوع فوق به اين معني است که ماده تاريک به‌هيچ‌عنوان نور را جذب نکرده، بازتاب نداده و منتشر نمي‌کند. به همين دليل شناسايي و کشف ماده تاريک کار بسيار دشوار محسوب مي‌شود؛ بنابراين دانشمندان تنها از طريق بررسي نيروي گرانشي و تأثيراتي که ماده تاريک روي ساير مواد قابل‌مشاهده دارند، قادر به تشخيص اين ماده هستند. Royal Society Open Science journal:

مجله علمي انجمن سلطنتي بريتانيا نيز در شماره اخير خود به بررسي بحران جدي زيست‌محيطي آلودگي پلاستيکي درياها پرداخته و اين موضوع را از ابعاد مختلف مورد واکاوي قرار داده است. دانشمندان معتقدند در حال حاضر آلودگي پلاستيکي مهم‌ترين عامل تهديدات دريايي محسوب شده و درعين‌حال تغيير آب‌وهوايي و شيلات به‌عنوان ساير عوامل تهديدکننده محيط‌زيست دريايي نياز به توجه فوري دارند. بر اساس اين گزارش که در مجله علمي انجمن سلطنتي بريتانيا منتشرشده است، حتي آبزيان و ماهي‌هاي عميق‌ترين نقاط اقيانوس‌ها نيز در معرض آلودگي‌هاي پلاستيکي و ميکرو پلاستيک‌ها قرار دارند. پژوهشگران تخمين مي‌زنند که سالانه بيش از 8 ميليون تن زباله‌هاي پلاستيکي توسط انسان به درياها ريخته مي‌شود. در حقيقت بر اساس آمارهاي ارائه‌شده توسط پژوهشگران، بشر به‌طور متوسط در طول سال 275 ميليون تن زباله پلاستيکي توليد مي‌کند که از اين ميزان، 3 درصد آن‌ها به درياها و اقيانوس‌ها ريخته مي‌شوند که اين موضوع مي‌تواند تأثيرات مخربي در محيط‌زيست گونه‌هاي گياهي و جانوري موجود درياها و اقيانوس‌ها داشته باشد. اين ميزان انبوه از زباله‌هاي پلاستيکي که دريا ريخته مي‌شود سبب شده است تا سواحل مختلفي در سراسر دنيا با پديده تجمع زباله‌هاي پلاستيکي روبه‌رو شوند. پژوهشگران براي حفظ محيط‌زيست درياها و اکوسيستم‌هاي ارزشمند موجود در آن تنها يک ‌راه‌حل را عملي مي‌دانند که در صورت اجراي آن، شانس بقاي بسياري از گونه‌هاي جانوري درياها و اقيانوس‌ها افزايش‌يافته و اين اکوسيستم از نابودي نجات پيدا خواهد کرد. بر اين اساس، بخش‌هاي وسيعي از اقيانوس‌ها و درياها بايد در قوانين بين‌المللي، جز مناطق حفاظت‌شده تلقي شده و هرگونه فعاليت ماهي گيري، استخراج معادن و در کل هرگونه عمليات صنعتي در اين مناطق ممنوع شوند. پيش‌ازاين تأثيرات مخرب ميکرو پلاستيک‌ها عمدتاً در مناطق عادي درياها و زيستگاه‌هاي مرجان‌هاي دريايي موردتوجه قرارگرفته بود اما نتايج اين پژوهش نشان مي‌دهد بحران زيست‌محيطي اقيانوس‌ها که ناشي از آلاينده‌هاي پلاستيکي است، بسيار جدي‌تر بوده و تا عميق‌ترين بخش‌هاي درياها را شامل مي‌شود. PLOS ONE Medicine:

مجله علمي پلاس وان مديسين نيز در آخرين شماره خود خبر از ابداع روشي جديد و مبتني بر يادگيري ماشيني براي درمان روماتيسم و ورم مفاصل در کودکان داد. ورم مفاصل يا آرتريت مي‌تواند بر کودکان نيز تأثير منفي داشته باشد و برخلاف اعتقاد عموم مردم، اين بيماري منحصر به افراد کهن‌سال و بالغ نيست. ورم مفاصل، زماني اتفاق مي‌افتد که سيستم ايمني بدن سلول‌هاي بدن خود را با عوامل مهاجم خارجي اشتباه گرفته و به بخش‌هايي ازجمله بافت مفاصل حمله مي‌کند. اين موضوع مي‌تواند منجر به ايجاد تورم، درد و احتمالاً آسيب‌هاي جدي در فرد بيمار شده و زندگي وي را با اختلال روبه‌رو کند. يافته‌هاي منتشرشده در مجله PLOS ONE Medicine نشان مي‌دهد که پژوهشگران براي مطالعه اين بيماري از الگوريتم خاصي استفاده کرده و اين الگوريتم مي‌تواند بيماران را به هفت گروه مجزا تقسيم کند. اين تقسيم‌بندي بر مبناي الگوهاي مفاصل متورم يا دردناک در بدن ارائه‌شده‌اند. در اين مطالعات پژوهشگران به کمک هوش مصنوعي و يادگيري ماشيني توانستند با دقت بالائي تشخيص دهند که کدام گروه از کودکان به‌سرعت بهبوديافته و کدام‌يک از آن‌ها يک‌شکل شديدتري از بيماري را تجربه خواهند کرد. راي يونگ، استاد دانشگاه تورنتو کانادا و از اعضاي اين گروه مطالعاتي درباره موضوع فوق مي‌گويد: شناسايي اين گروه از کودکان در مراحل نخست بيماري به ما کمک خواهد کرد که درمان مناسب را اتخاذ کرده و از ميزان درد و ناتواني بيماران تا حد زيادي بکاهيم. اين مطالعات از اين نظر داراي اهميت هستند که در حال حاضر هيچ درمان خاصي براي بيماري ورم مفاصل وجود نداشته و درمان‌هاي فعلي عمدتاً شامل داروهاي مسکن بوده و بسيار پرهزينه هستند. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد

---

بازار

---