میلیونر شدن با خرید و فروش شهاب سنگ در ایران!

ايسنا/ «شهاب‌سنگ‌ها در بازار جهاني از يک دلار تا گرمي ۴۰۰۰ دلار قيمت دارند. از هر ۲۸۶ شهاب‌سنگي که در روي زمين پيدا شده حتما يکي از آن‌ها قيمتي و از طلا گرانتر است. بارش شهاب‌سنگ از مريخ در سال ۲۰۱۱، چوپان‌هاي مراکشي را ميليونر کرد.» اين اطلاعات را دلال‌هاي شهاب‌سنگ منتشر کرده‌اند. خبرگزاري فرانسه نيز به تازگي در گزارشي به آنچه در مراکش مي‌گذرد پرداخته است: «شکارچيان اين گنجينه‌هاي آسماني تلاش مي‌کنند در بيابان‌هاي مراکش شهاب‌سنگ پيدا کنند و با فروش آن‌ها در بازارهاي بين‌المللي ثروتمند شوند. اين شهاب‌سنگ‌ها براي دانشمندان بسيار باارزش است و اطلاعات بسيار خوبي درباره تشکيل منظومه شمسي در چهار و نيم ميليارد سال گذشته و نيز سياره‌ها و ترکيبات داخلي آن‌ها در اختيارشان قرار مي‌دهند. درخواست دانشمندان قيمت شهاب سنگ‌ها و طمع شکارچيان آن را افزايش داده است.» تعداد شکارچي‌هاي شهاب‌سنگ در ايران نيز کم نيست. دلال‌ها، تجارت شهاب سنگ را سالم مي‌دانند؛ چرا که طرفداران آن‌ها پژوهشگران منظومه شمسي، موزه‌داران و کلکسيون‌دارهاي شخصي هستند که براي خريد هر قطعه سنگ آسماني، سند يا شناسنامه مي‌خواهند که از سوي آزمايشگاه‌هاي معتبر صادر شده است. تاجران شهاب‌سنگ، شکارچي‌ها را ترغيب مي‌کنند در جست‌وجوي سنگ‌هايي از ماه يا مريخ باشند. شايع کرده‌اند: «در آخرين بارش شهاب‌سنگ در سال ۲۰۱۱ که مبدا ء آن سياره مريخ و محل سقوط مراکش بوده است، چوپان‌ها ميليونر شده‌اند. آن شهاب‌سنگ‌ها گرمي ۴۰۰۰ دلار در بازار فروش رفتند، يعني کيلويي ۴ ميليون دلار.» دلال‌ها مي‌گويند: شهاب‌سنگ‌هاي با ارزش گاه از حراجي‌هاي Christies يا Sotheby’s سر در مي‌آورند. شهاب‌سنگ‌ها بيشتر توسط دلال‌ها از ايران خارج مي‌شود. حتي براي تشخيص آزمايشگاهي آن‌ها را به خارج از کشور مي‌فرستند. «حامد پورخرسندي» يک شکارچي شهاب‌سنگ است؛ با اين تفاوت که در قالب طرح پژوهشي مشترکي ميان وزارت علوم با همکاري دانشگاه تهران و مرکز مطالعات و آموزش علوم زمين در فرانسه به جست‌وجو و مطالعه شهاب‌سنگ‌هاي ايران مي‌پردازد و در ثبت شهاب‌سنگ‌هاي پيدا شده در ايران، در بولتن‌هاي جهاني يا بانک شهاب سنگي جهان نقش مؤثري دارد. خرسندي، چهار سال پيش نسبت به دلالي‌ها و سو استفاده از تجارت شهاب‌سنگ در ايران هشدار داده و گفته بود: «به موازات فعاليت علمي جست‌وجوگران شهاب‌سنگ‌ها، سودجويي‌هاي مادي زياد شده. از آنجايي که شهاب‌سنگ‌ها مثل سنگ‌هاي زينتي و جواهرات، گران‌قيمت هستند، طبيعتاً بازار کلاهبرداري هم در اين حوزه پررونق شده و متأسفانه کساني طعمه اين سودجويي‌ها قرار مي‌گيرند که اطلاعات علمي کافي ندارند. مثلاً مراکزي هستند که مدعي‌اند مي‌توانند با آزمايش‌هاي علمي مشخص کنند که آيا سنگ پيدا شده شهاب‌سنگ است يا نه. اين مراکز حتي مدعي‌اند: گواهينامه رسمي براي نمونه‌ها صادر خواهند کرد. به موازات اين تبليغات، صحبت از فروش سنگ‌ها به شيخ‌نشين‌ها هم مطرح مي‌شود، آن هم با قيمت‌هايي نجومي. در اين وضعيت، آدم‌هاي زيادي وسوسه مي‌شوند که بدون داشتن دانش کافي به جست‌وجوي شهاب‌سنگ‌ها بپردازند. طبيعتاً نمونه‌هايي هم پيدا مي‌شود که ممکن است شهاب‌سنگ باشند. اين‌جا، آن مراکز براي انجام آزمايش‌هاي علمي و صدور گواهينامه ادعايي، از کسي که سنگ را پيدا کرده مي‌خواهند که چندين ميليون تومان به حساب آن مؤسسات واريز کند.» ايران از جمله کشورهايي است که درباره شهاب سنگ‌ها هيچ قانوني ندارد و خروج اين سنگ‌ها از کشور بدون هيچ محدوديتي در حال انجام است. «حجت کمالي» نيز کاوشگر شهاب سنگ است، تفاوت او با شکارچي‌هاي ديگر در اين است که مجموعه‌اي از ۳۰۰۰ شهاب‌سنگ پيدا شده در ايران را گردآوري کرده و نخستين مجوز موزه خصوصي يا مجموعه شخصي شهاب‌سنگ را از سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري ايران گرفته که ارديبهشت ماه امسال هم با حمايت معاونت ميراث فرهنگي، ۷۰۰ قطعه از اين مجموعه را در کاخ گلستان به نمايش گذاشت. اين مجموعه حاصل ۱۵ سال جست‌وجو کمالي در بيابان‌ها و کويرهاي ايران بود. او مي‌گويد: اين مجموعه را با هزينه شخصي و به سختي جمع‌آوري کرده‌ام و شايد تنها مجموعه‌دار شهاب‌سنگ و رکورددار کشف آن در ايران باشم که مجوز آن را از سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري دريافت کرده است. معتقدم با توجه به دشواري که در کشف و گردآوري اين شهاب‌سنگ‌ها متحمل شده‌ام نمي‌توان از نظر مالي ارزشي را براي اين مجموعه تعيين کرد، مخصوصاً که در اين مسير، هدف و رويکرد بيشتر علمي بوده است. کمالي از سه هزار شهاب‌سنگي که تأييد آزمايشگاه‌هاي معتبر را دارند، موفق شده ۲۹۹ قطعه را در بولتن جهاني شهاب سنگ‌ها ثبت کند. او درباره سرنوشت شهاب سنگ‌هاي ديگري که گرفتار دلال‌ها و شکارچي‌هاي ديگر مي‌شود، مي‌گويد: گروه‌هاي زيادي براي پيدا کردن شهاب سنگ به کوير لوت و مرکزي مي‌روند و خيلي راحت شهاب‌سنگ‌ها را از کشور خارج مي‌کنند که در نهايت وارد زيرزمين مي‌شود، منظور مکان‌هايي است که در دسترس عموم قرار ندارد. هدف اين جست‌وجوگران از پيدا کردن شهاب‌سنگ، بيشتر فروش آن در خارج از کشور است. اين شکارچي شهاب‌سنگ اصلي‌ترين هدفش را از گردآوري اين مجموعه، ساماندهي کاوش‌ها و حتي تجارت آن ذکر مي‌کند و ادامه مي‌دهد: شهاب سنگ به لحاظ تحقيقاتي و البته مالي ارزش زيادي دارد. با اين وجود هيچ قانون مرتبطي در زمينه شهاب سنگ در ايران وجود ندارد. هرچند که نزديک به دو سال است دولت همکاري‌هايي مي‌کند تا سنگ‌ها از کشور خارج نشود. از طرفي اگر قانوني براي جرم‌خيز بودن کشف، خروج از کشور و يا فروش آن تصويب کنند، اين کار به لحاظ علمي دچار خدشه مي‌شود. بهترين ايده تشکيل موزه‌اي يا مجموعه‌اي است که انگيزه‌اي براي نگهداري شهاب سنگ‌ها در ايران باشد، به طوري که حتي خريد و فروش آن و مهم‌تر از آن تحقيقات علمي در اين مرکز انجام شود. بايد ضابطه‌اي باشد که شهاب‌سنگ‌ها به‌راحتي از کشور خارج نشوند. اين سرمايه‌ي ارزشمند بايد در ايران حفظ شود. او مي‌گويد: من در اين راه ۱۵ سال سختي کشيدم، براي جمع‌آوري ذره ذره اطلاعات، تلاش، تحقيق و هزينه زيادي صرف کردم. با گردآوري اين مجموعه و ثبت آن در بولتن‌هاي جهاني و نمايش آن در قالب موزه، مي‌خواستم اين راه براي ديگران آسان شود و علاقه‌مندان شهاب سنگ آن راه طاقت‌فرسا را دوباره طي نکنند. به گفته کمالي، تا چند سال پيش در بين ۱۳۶ کشوري که بيشترين شهاب‌سنگ‌ها را کشف کرده بودند، ايران در رتبه ۱۲۲ قرار داشت اما با کشف و ثبت شهاب سنگ‌هاي بيشتر اکنون در جايگاه نهم قرار گرفته است. در ايران هنوز يک آزمايشگاه علمي يا موزه‌اي براي نمايش دائمي شهاب‌سنگ‌ها وجود ندارد. مجموعه شخصي که نخستين مجوز رسمي را از سازمان ميراث فرهنگي گرفته است نيز تنها ۲۰ روز از ماه ارديبهشت فرصت داشت در کاخ گلستان تهران ديده شود، با اين حال به نظر مي‌رسد عيار اين شهاب‌سنگ‌ها آن‌چنان که بايد در داخل کشور هنوز به ديده نيامده است. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد