رصد دیسک شناور و عجیب در اطراف یک سیاهچاله

ايسنا/ تلسکوپ فضايي هابل، ستاره شناسان را با تصوير و داده‌هايي از سياه‌چاله کوچک و سوءتغذيه‌اي واقع در مرکز کهکشان "NGC 3147" که يک ديسک شناور متشکل از گرد و غبار و گاز دارد، شگفت زده کرده است. ستاره شناسان با استفاده از تلسکوپ فضايي هابل، ساختارهايي را در اطراف يک سياه‌چاله کشف کردند که فکر مي‌کردند وجود آنها غير ممکن است. آنها دريافتند که يک سياه‌چاله کوچک و اصطلاحاً سو تغذيه‌اي واقع در مرکز کهکشان "NGC 3147" داراي يک ديسک صاف از مواد است که به دور آن مي‌چرخند. يک ويژگي که منحصر به ابرسياه‌چاله‌ها است. اين ديسک همچنين آن قدر به سياه‌چاله نزديک است که نور را منحرف مي‌کند. برخلاف چيزي که نام سياه‌چاله نشان مي‌دهد، به نظر مي‌رسد که از آنها اغلب نور منتشر مي‌شود. اين اتفاق معمولاً وقتي اتفاق مي‌افتد که ديسک‌هاي متشکل از گرد و غبار و گاز، مانند آبي که در حال پايين رفتن دريچه چاه است، در اطراف آنها مي‌چرخند و موجب حرارت گرفتن مواد و درخشش آنها مي‌شود. اما تاکنون تصور مي‌شد که اين اتفاق تنها در سياه‌چاله‌هاي بزرگ‌تر و ابرسياه‌چاله‌ها که داراي ديسک‌هاي بزرگي از مواد هستند، رخ مي‌دهد. به طور کلي، سياه‌چاله‌هاي کوچک‌تر به همين دليل سوءتغذيه‌اي خوانده مي‌شوند، چرا که ديسک‌هاي اطراف آنها مواد کافي براي سقوط و تغذيه آنها ندارد. کهکشان مارپيچي "NGC 3147" در حدود ۱۳۰ ميليون سال نوري با ما فاصله دارد و سياه‌چاله مرکزي آن بسيار کوچک است و تنها حدود ۲۵۰ ميليون برابر خورشيد است و با نور کمي که از آن ساطع مي‌شد تصور مي‌شد که ديسکي وجود ندارد که ديده شود. اما زماني که محققان در مطالعه جديد، آن را با تلسکوپ هابل بررسي کردند، يک شگفتي پديد آمد. "آري لائور" نويسنده اين مطالعه مي‌گويد: ما فکر مي‌کرديم اين سياه‌چاله بهترين نامزد براي تأييد آن است که در سياه‌چاله‌هاي کم‌نور، ديسک ندارند، اما چيزي که ما شاهد آن بوديم کاملاً غير منتظره بود. ما به ويژگي‌هاي توليد گاز رسيديم که مي‌توانيم آن را تنها به يک ديسک نازک بسيار نزديک به سياه‌چاله مرتبط بدانيم. کهکشان "NGC 3147" اساساً تبديل به يک نسخه مينياتوري از سيستم‌هاي بزرگ‌تر شد که درخشان‌ترين و فعال‌ترين آن "اختروش" ناميده مي‌شود. اين کشف موجب زير سوال رفتن برخي از مدل‌هايي شد که اخترشناسان مدت‌هاست به درست بودن آنها اعتقاد دارند. "استفانو بيانچي" يکي از محققان اين مطالعه مي‌گويد: نوع ديسکي که ما با آن مواجه شديم يک اختروش مقياس کوچک است که ما انتظار آن را نداشتيم. اين ديسک از همان نوع ديسکي است که ما در اجرامي با هزار يا حتي ده هزار بار درخشان‌تر مي‌بينيم. بنابراين مدل‌هاي پيش‌بيني شده فعلي براي ديناميک گاز در کهکشان‌هاي فعال بسيار کم‌نور به وضوح شکست خورده است. يکي ديگر از مسائل جالب در مورد "NGC 3147" اين است که اين ديسک بسيار نزديک به سياه‌چاله است که منجر به چند اتفاق عجيب و غريب مي‌شود. نيروهاي گرانشي شديد در آن محدوده، سرعت ماده را به بيش از ۱۰ درصد از سرعت نور مي‌رسانند. نور توليد شده به چشم ما قرمز است، زيرا دوران بسيار سختي در فرار از منطقه‌اي که گرانش، طول موج را کش مي‌دهد طي کرده است. اين تيم مطالعاتي قصد دارد از هابل براي جستجوي بيشتر اين نوع سامانه‌ها استفاده کند. به اين ترتيب، ستاره شناسان مي‌توانند مدل‌هاي جديدي را ايجاد کنند که اين کشف جديد عجيب و غريب را توضيح دهد. اين مقاله در مجله Royal Astronomical Society منتشر شده است. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد