تقسیم کارامد سلول‌های بنیادی خون بند ناف توسط محققان رویان

مهر/ سلول‌هاي بنيادي خون بند ناف، يکي از منابع ارزشمند سلول‌هاي بنيادي خون‌ساز هستند. اين سلول‌ها توانايي تمايز به رده‌هاي سلولي گوناگون و قدرت زنده‌ماني طولاني مدت دارند، در درمان بيماري‌هاي خوني و سرطان‌هاي مرتبط مورد استفاده گسترده قرار مي‌گيرند. محدوديت اصلي در استفاده از سلول‌هاي بنيادي بندناف براي بازسازي سيستم خون‌ساز بدن، کم بودن تعداد سلول‌ ‌هاست، به همين دليل استفاده درماني از اين سلول‌ ‌ها به کودکان يا بزرگسالاني با وزن کم محدود شده است. بهترين راه غلبه بر اين مشکل، فراهم آوردن شرايطي است که سلول‌هاي بنيادي بند ناف در شرايط آزمايشگاهي تقسيم شده، سلول‌هايي مشابه خود ايجاد کنند؛ اما تلاش‌هاي صورت گرفته در اين زمينه نشان داد، سلول‌هاي حاصل از تقسيم، توانايي پايين‌تري نسبت به سلول‌هاي اصلي دارند. به منظور غلبه بر اين مشکل، محققان پژوهشگاه رويان، تحقيقي انجام دادند که طي آن سلول‌هاي تک‌هسته‌اي استخراج شده از خون بند ناف انسان، در محيط کشت معمول سلول‌هاي بنيادي، غني‌شده با ترومبوپويتين (thrombopoietin) و ليگاند FIt۳، کشت داده شدند. سپس، سلول‌هاي حاصل از تقسيم و سلول‌هاي تقسيم‌نشده به جنين ۵/۱۱ تا ۵/۱۳ روزه موش‌هاي آزمايشگاهي پيوند زده شد. در نهايت حضور سلول‌هاي خوني انسان در خون موش‌هاي مورد آزمايش بررسي شد. نتايج اين پژوهش که در مجله بين‌المللي ياخته (Cell Journal) به چاپ رسيده است، نشان داد، سلول‌هاي کشت داده شده ۳۲ بار بيشتر از سلول‌هاي کشت داده نشده ژن‌هاي مربوط به سلول‌هاي خوني را بيان مي‌کردند، علاوه بر اين، سه برابر توان کلوني‌زايي بيشتري از خود نشان دادند. چهار هفته پس از پيوند، در ۷۳‌درصد از موش‌هاي دريافت‌کننده سلول‌هاي کشت داده شده و ۳۵ درصد از موش‌هاي دريافت‌کننده سلول‌هاي تقسيم نشده حضور سلول‌هاي خوني انسان قابل رديابي بود. نتايج اين پژوهش نشان داد، سلول‌هاي تک‌هسته‌اي برداشت شده از خون بند ناف با استفاده از اين روش کشت تقسيم مي‌شوند و سلول‌هاي حاصل از تقسيم سريع‌تر و بهتر از سلول‌هاي تقسيم‌نشده مي‌توانند در جنين حيوان مدل آزمايشگاهي جايگزين شده فعاليت خون‌سازي را آغاز کنند. اميد است با پژوهش‌هاي بيشتر امکان استفاده از اين سلول‌هاي تقسيم شده براي مصارف درماني فراهم شود. دکتر مرضيه ابراهيمي، دکتر مرتضي ضرابي، الهه افضل و همکارانشان در پژوهشگاه رويان اين تحقيقات را به نتيجه رساند. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد