۱۹ دانشمند زن که نوبل پزشکی، فیزیک و شیمی گرفته‌اند

ايسنا/ زنان سراسر جهان هميشه در عرصه‌هاي مهم علمي درخشيده‌اند و تاکنون کارهاي بزرگي براي پيشرفت جهان و آسان شدن زندگي براي بشريت انجام داده‌اند در اين خبر قصد داريم ۱۹ زن موفقي که توانسته‌اند جايزه نوبل پزشکي، فيزيک و شيمي را از آن خود کنند را معرفي کنيم. تا سال ۲۰۱۵، جايزهٔ نوبل به ۸۲۲ مرد، ۴۸ زن و ۲۶ سازمان رسيد. از ميان زنان، ۱۷ تن جايزهٔ صلح، ۱۴ زن جايزهٔ ادبيات ۱۲ تن جايزهٔ فيزيولوژي و پزشکي، چهار زن جايزهٔ شيمي، سه زن جايزهٔ فيزيک، و يک زن جايزهٔ اقتصاد را دريافت کرده‌اند. نخستين زني که جايزهٔ نوبل را دريافت کرد ماري کوري بود که موفق شد به همراه همسرش پير کوري و آنري بکرل در سال ۱۹۰۳ جايزهٔ نوبل فيزيک را دريافت کند. ماري کوري همچنين در سال ۱۹۱۱ جايزهٔ شيمي نوبل را دريافت کرد و به تنها زني تبديل شد که برندهٔ دو جايزهٔ نوبل شده‌ است. ايرن ژوليو-کوري، دختر ماري کوري، نيز در ۱۹۳۵ جايزهٔ نوبل شيمي را برد و اين دو تنها مادر و دختري هستند که جايزهٔ نوبل را دريافت کرده‌اند. سال ۲۰۰۹ سالي بود که بيشترين جايزهٔ نوبل را براي زنان به ارمغان آورد، به طوري که در آن سال پنج زن موفق به کسب اين جايزه شدند. دانا استريکلند و فرانسيس آرنولد و ناديا مراد آخرين زناني هستند که جايزهٔ نوبل را دريافت کرده‌اند. اسامي زناني که موفق به اخذ جايزه نوبل پزشکي، فيزيک و شيمي شده‌اند به ترتيب زير است: نوبل پزشکي گرتي کوري گرتي کوري ( Gerty Cori) يک زيست‌شيمي‌دان اهل ايالات متحده آمريکا بود. او سومين زن در جهان و اولين زن آمريکايي بود که در يک رشته علمي جايزه نوبل گرفت. او اولين زني بود که در سال ۱۹۴۷ جايزه نوبل فيزيولوژي و پزشکي گرفت. روزالين سوسمن يالو روزالين سوسمن يالو(Rosalyn Sussman Yalow) فيزيکدان پزشکي آمريکايي است که در سال ۱۹۷۷ به خاطر پيشبرد پرتوشناسي هورمون‌هاي پپتيدي(Peptide hormone) برنده جايزه نوبل فيزيولوژي و پزشکي شد. باربارا مک‌کلينتاک باربارا مک‌کلينتاک(Barbara McClintock) دانشمند برجسته آمريکايي و متخصص سيتوژنتيک و برنده جايزه نوبل فيزيولوژي و پزشکي سال ۱۹۸۳ به خاطر کشف سازه جابجاشدني است. مک‌کلينتاک در سال ۱۹۲۷ پي‌اچ‌دي خود را در رشته گياه‌شناسي از دانشگاه کرنل گرفت و کار خود را به عنوان رهبر توسعه سيتوژنتيک ذرت شروع کرد که بقيه عمرش در پژوهش بر روي آن تمرکز کرد. ريتا لوي مونتالچيني ريتا لوي مونتالچيني(Rita Levi-Montalcini) يک عصب‌شناس اهل ايتاليا بود. وي برنده جايزه نوبل فيزيولوژي و پزشکي در سال ۱۹۸۶ و نشان ملي علوم شده است. گرترود بي. اليون گرترود بل اليون(Gertrude Belle Elion) يک دانشمند اهل ايالات متحده آمريکا بود. وي برنده جايزه نوبل فيزيولوژي و پزشکي در سال ۱۹۸۸ شده است. کريستيانه نوسلاين-فولهارت کريستيانه نوسلاين-فولهارت(Christiane Nüsslein-Volhard ) يک زيست‌شناس اهل آلمان است. وي برنده جايزه نوبل فيزيولوژي و پزشکي سال ۱۹۹۵ شده است. ليندا باک ليندا براون باک(Linda Brown Buck) زيست‌شناس اهل ايالات متحده آمريکا است که بيشتر به‌ خاطر کار روي دستگاه بويايي شناخته‌ شده است. وي در سال ۲۰۰۴ به‌همراه ريچارد اکسل، به‌خاطر کار روي گيرنده‌هاي بويابي، برنده جايزه نوبل فيزيولوژي و پزشکي شد. فرانسواز باره سينوسي فرانسواز باره سينوسي(Françoise Barré-Sinoussi) يک ويروس‌شناس اهل فرانسه است که به علت کشف اچ‌.آي‌.وي شناخته شده‌ است. وي در سال ۲۰۰۸ برنده جايزه نوبل فيزيولوژي و پزشکي شد. اليزابت بلک‌برن اليزابت هلن بلک‌برن(Elizabeth Helen Blackburn) ‏زيست‌شناس استراليايي‌تبار آمريکايي، پژوهشگر، استاد دانشگاه و برندهٔ نوبل پزشکي سال ۲۰۰۹ است. کارول گريدر کارولين ويدني "کارول" گريدر ( Carolyn Widney "Carol" Greider) زيست‌شناس آمريکايي، پژوهشگر، استاد دانشگاه و برندهٔ نوبل پزشکي سال ۲۰۰۹ است. مي-بريت موزر مي-بريت موزر(May-Britt Moser) يمي-بريت علاقه زيادي به مطالعه بر روي رفتار موش‌ها در آزمايشگاه داشت و به دنبال راهي بود که بر روي مغز موش‌ها نيز تحقيق کند. او در سال ۱۹۹۵ در رشته نوروفيزيولوژي دکتراي خود را گرفت. او و همسرش به دنبال يافتن جواب اين سؤال بودند که چگونه انسان مسيريابي مي کند؟ مطالعات آنها بر روي موش‌هايي بود که از هزار تو عبور مي‌کردند و مغزشان در آن حالت بررسي مي شد. در سال ۲۰۰۵ اين دو دانشمند موفق به کشف سلول‌هاي خاصي شدند. اين سلول‌هاي موقعيت‌ياب به موش‌ها کمک مي‌کردند که نقشه‌اي را در ذهن خود ايجاد کنند تا بتوانند به محلي که غذا قرار دارد برسند. مي-بريت به همراه شوهرش ادوارد موزر و جان اوکيف به خاطر "کشف سلول‌هاي سامانه موقعيت‌يابي در مغز انسان" به‌طور مشترک برنده جايزه نوبل فيزيولوژي و پزشکي سال ۲۰۱۴ شدند. يويو تو يويو تو(Tu Youyou) شيمي‌دان و داروشناس اهل چين است. وي برنده جايزه نوبل فيزيولوژي و پزشکي در سال ۲۰۱۵ شده‌ است. يويو تو محقق چيني که هم‌اکنون به عنوان استاد ارشد در آکادمي چين در بخش داروهاي سنتي چيني مشغول به کار است، موفق شده روش درماني جديدي براي مقابله با مالاريا ارائه دهد. نوبل فيزيک ماري کوري ماريا اسکلودوسکا کوري(Marie Salomea Skłodowska-Curie) شناخته شده با نام ماري کوري فيزيکدان و شيميدان لهستاني-فرانسوي بود. ماري کوري نخستين زني است که برنده جايزه نوبل شد. او همچنين اولين دانشمند و تنها زني است که دو بار جايزه علمي نوبل دريافت کرده‌ است و تنها فردي است که دو جايزه نوبل را در دو رشته مختلف کسب کرده‌ است. او ابتدا اين جايزه را در رشتهٔ فيزيک در ۱۹۰۳ و سپس در رشته شيمي در ۱۹۱۱ دريافت کرد. ماريا ژئوپرت ماير ماريا گوپرت ماير(Maria Goeppert-Mayer) فيزيکدان آمريکايي آلماني تباراست که در سال ۱۹۶۳ براي تحقيق بر روي ساختار پوسته‌اي هسته برنده جايزه نوبل در فيزيک شد. او بعد از ماري کوري دومين زني بود که موفق به دريافت اين جايزه شده‌است. دانا استريکلند دانا استريکلند(Donna Strickland) فيزيکدان در رشته نور و برنده نوبل فيزيک ۲۰۱۸ اهل کانادا است. او دانشيار دانشکده فيزيک و اخترشناسي دانشگاه واترلو است. او به عنوان يکي از پيشگامان ليزرهاي پالس، جايزه نوبل فيزيک ۲۰۱۸ را به همراه ژرار مورو و آرتور اشکين به‌دست آورد. او پس از ماري کوري و ماريا ژئوپرت ماير، سومين زني است که برنده جايزه نوبل فيزيک مي‌شود. نوبل شيمي ماري کوري ماريا اسکلودوسکا کوري(Marie Salomea Skłodowska-Curie) شناخته شده با نام ماري کوري فيزيکدان و شيمي‌دان لهستاني-فرانسوي جايزه نوبل شيمي را در سال ۱۹۱۱ دريافت کرد. ايرن ژوليو-کوري ايرن ژوليو-کوري(Irène Joliot-Curie) فيزيک‌دان و شيمي‌دان فرانسوي و دختر ماري کوري است که به خاطر کشف راديواکتيويتهٔ مصنوعي در سال ۱۹۳۵ جايزه نوبل شيمي را دريافت کرد. دوروتي هاجکين دوروتي مري هاجکين(Dorothy Mary Hodgkin) ‏ دانشمند شيمي‌دان انگليسي بود که به دليل کارهايش بر پديده پراش پرتو ايکس معروف شد. او روش عکسبرداري پراش پرتو ايکس را ارتقا داد. روشي که براي تعيين ساختار سه‌بعدي مولکول‌هاي زيستي به کار مي‌رود. از کارهاي شاخص او مي‌توان به تصديق ساختار مولکولي پني‌سيلين، که پيشتر توسط ارنست بوريس چين پيشنهاد شده بود و نيز تعيين ساختار مولکولي ويتامين ب۱۲ اشاره کرد. کاري که براي انجامش جايزه نوبل شيمي سال ۱۹۶۴ ميلادي را از آن خود کرد. عادا يونات عادا يونات شيمي‌دان و بلورشناس يهودي است که به خاطر فعاليتش در زمينه کشف ساختار و کارکرد روند تکوين پروتئين در سلول‌ها، جايزه نوبل شيمي سال ۲۰۰۹ را دريافت کرده‌ است.او رياست بخش تحقيقاتي مؤسسه عالي علوم وايزمن را عهده‌دار است. يونات همچنين عضو آکادمي ملي علوم آمريکا و سازمان زيست‌شناسي مولکولي اروپا است. او تحقيقات خود را در زمينه بيوسنتز پروتئين از طريق بلورشناسي ريبوزوم آغاز کرد. او هم‌چنين در سال ۲۰۰۶ ميلادي، جايزه ولف در شيمي را از آن خود کرد فرانسيس آرنولد فرانسيس هميلتون آرنولد(Frances Hamilton Arnold) متولد ۲۵ ژوئيه ۱۹۵۶، دانشمند، مهندس سرشناس آمريکايي و برنده جايزه نوبل است. وي که يکي از سه برنده نوبل شيمي ۲۰۱۸ بود بر اين باور است که انسان در هر زمان بايد بتواند از چند بعد به مشکلات بنگرد و هوشمندانه‌ترين راه را براي حل مشکلات برگزيند. وي از جمله پيشتازان روش‌هاي تکامل تدريجي هدايت شده در زمينه پروتئين‌ها براي آفرينش سيستم‌هاي بيولوژيکي مفيد شامل آنزيم‌ها، مسيرهاي سوخت و سازي، مدارهاي تنظيم شده ژنتيکي و ارگانيسمها به‌ شمار مي‌رود. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد