ايسنا/ يک عضو کميته ايمني زيستي ايران و عضو هيات علمي دانشگاه تبريز گفت: طبق مستندات و گزارشات وزارت بهداشت، گياهان تراريختهاي که تحت نظر وزرات بهداشت وارد کشور ميشوند، از نظر ايمني سلامت هيچ مشکلي براي مصرف در کشور ندارند.
در خصوص تاريخچه تغيير ژنتيک گياهان و پرورش گياهان تراريخته(گياهاني که از لحاظ ژنتيکي دستکاري شدهاند)، بيان کرد: بيش از 10 هزار سال است که ثابت شده گياهان در راستاي بهبود صفات و استفاده مفيد و سودمند نياز به تغيير دارند و طي هزاران سال گذشته روشهاي "انتخاب معمولي از تودههاي بومي" به عنوان روش بهبود گياهان مطرح بوده است.
وي افزود: با کشف قوانين ژنتيک و روشهاي اصلاح ژنتيکي گياهان از حدود 120 سال گذشته نيز از طريق "دورگ گيري گياهان"، گياهاني با عنوان واريتههاي ژنتيکي اصلاح شده معرفي شده است که با تولد بيوتکنولوژيک و مهندسي ژنتيک گياهي در 40 سال گذشته، بشر توانست صفاتي را که بيش از صدها سال در آرزوي بهبود و اصلاح آنها بود را از طريق مهندسي ژنتيک به عنوان يک روش مکمل در کنار روشهاي ديگر مورد استفاده قرار دهد.
باغبان ادامه داد: از سال 1996 نيز اين گياهان اصلاحي وارد چرخه توليد تجاري شده و از حدود يک ميليون هکتار کشت در سال 1996 اکنون حدود 190 ميليون هکتار از اين گياهان کشت ميشود اما شامل تمام گياهان مورد استفاده در صنايع غذايي، سبزيجات و صيفي جات نشده و تمامي گياهان از طريق مهندسي ژنتيک به عمل نميآيند.
وي با بيان اينکه طي 22 سال فقط سه گياه ذرت، گندم و سويا به صورت مهندسي شده کشت شده است، گفت: فراوردههايي که از گياهان توليد ميشوند اغلب به صورت غيرمستقيم در تغذيه دام و يا مصرف انسان مورد استفاده قرار ميگيرد؛ همچنين اصلاح و تغيير نژادي گياهان از بدو تمدن بشري يک روش موثر در توسعه کشاورزي بوده و اکنون نيز با توجه به امکانات و تکنولوژيهاي موجود ادامه دارد.
اين استاد دانشگاه تبريز متذکر شد: سه گياه عمده سويا، پنبه و ذرت بالاي 95 درصد از گياهان مهندسي شده يا تراريخته را شامل ميشوند؛ ساير گياهان نيز به صورت تراريخته کشت ميشوند اما در مجموع فقط در حد يک الي سه درصد کل مزارع کشت گياهان تراريخته جهان شامل چغندرقند، گوجه فرنگي، يونجه، سيب زميني، پاپايا و ... بوده که در تبادلات بين المللي واردات و صادراتي ندارند.
باغبان در خصوص واردات و صادرات سويا، پنبه و ذرت تراريخته، اظهار کرد: اغلب کشورهاي وارد کننده و صادر کننده، تابع مقررات بين المللي "کارتاهنا" بوده و ميتوانند اين گياهان را با رعايت اصول و موازين مندرج در معاهده نامه، واردات و صادرات را انجام دهند؛ همچنين هر کشوري همچون ايران نيز داراي مقررات و آيين نامه واردات، صادرات، توليد، تحقيقات و ايمني اين مسائل به صورت اختصاصي است.
وي متذکر شد: در سايت ايسا (isaaa.org) اسامي کليه گياهان تراريخته، صفات و سطوح زير کشت آنها به تفکيک کشورها و محصولات درج شده است.
وي با اشاره به وجود سند ملي ايمني زيستي و شوراي عالي ايمني زيستي در ايران، گفت: اين شورا زير نظر رياست جمهوري با حضور نمايندگاني از وزارت جهاد کشاورزي، وزارت بهداشت، وزارت علوم و سازمان محيط زيست کشور تشکيل شده که مقرر شده است تا در ايران نيز آيين نامه اجرايي اين سند ملي به اجرا گذاشته شود اما تاکنون با کش و قوسهايي که در اداره سياسي جامعه اتفاق ميافتد هنوز شاهد پيشرفت منطقي و علمي در اين حوزه نيستيم.
اين عضو کميته ايمني زيستي ايران خاطرنشان کرد: اين مشکل بايد به صورت جدي پيگيري شود تا به عنوان يکي از کشورهاي وارد کننده اجباري در حوزه تامين غذاي دام و روغن وارداتي بتوانيم با اطمينان جزئيات محصولات تراريخته از نظر ايمني و استفاده بهينه از آنها را در ميان آحاد جامعه شرح دهيم که در اين راستا بايد به دور از هرگونه هاي و هوي سياسي و صرفا از لحاظ ايمني و سلامت، آحاد جامعه را دچار نگراني و تشويش نکنيم.
وي با اشاره به ابلاغ آيين نامه اجرايي سند ملي ايمني زيستي به سازمانهاي مسئول کشور، اظهار کرد: اين سازمانها تاکنون مجوزي براي توليد داخلي دو گياه تراريخته سويا و پنبه که از نظر محيط زيست و مديريت به نفع کشور است را صادر نکرده است.
وي با بيان اينکه آيين نامه اجرايي سند ملي ايمني زيستي در کشور تاکنون دوبار تدوين شده است، اظهار کرد: سازمانهايي که قرار است اين آيين نامهها را اجرا کنند گاه اجراي آن را به تاخير مياندازند و طبق مقرراتي، مجوزهاي توليد را به دلايل متعددي در زمان مقرر شده صادر نميکنند، اما وزارت بهداشت که وظيفه رسيدگي به سلامت و ايمني محصولات وارداتي را برعهده دارد به درستي عمل کرده و طبق مستندات و گزارشات اين وزارت، گياهان تراريخته تحت آزمايش، از نظر ايمني سلامت هيچ مشکلي براي مصرف در کشور ندارند.
بازار