گجت نيوز/ دنباله دار بوريسوف که با نام رسمي “2I/Borisov” شناخته ميشود، چيزي در حدود يک سال است که مورد توجه دانشمندان حوزه حيات فرازميني قرار گرفته و اينطور که به نظر ميرسد، موجودات فضايي پيامي را از طريق اين سنگ بين ستارهاي براي ما نفرستادهاند.
دنباله دار بوريسوف يا همان “2I/Borisov” يک جرم آسماني عجيب و غريب است که به عنوان دومين جسم بين ستارهاي که از جايي خارج از منظومه شمسي وارد منظومه ما شده، شناخته ميشود. از سال پيش تاکنون دنبالهدار مورد نظر سوالات زيادي را در ذهن دانشمندان حوزه حيات فرازميني و کيهان شناسان به وجود آورد که اصليترين آنها، به احتمال وجود پيامي بيگانه در اين سنگ آسماني مربوط بود. با اين حال تحقيقات انجام شده نشان ميدهند که دنباله دار بوريسوف ظاهرا هيچ نشانهاي از تکنولوژي فرازميني را به مجموعه ستارهاي ما نياورده است.
تحقيقات در مورد دنباله دار بوريسوف
دانشمندان پروژه “Breakthrough Listen”، از زيرمجموعههاي ستي يا همان موسسه جستجوي هوش فرازميني (SETI) اخيرا اعلام کردهاند که بررسي دنبالهدار عجيب بوريسوف نتايج هيجانانگيزي به دنبال نداشته است. سال گذشته بود که اين جرم آسماني به خاطر مبدا خود که به جايي خارج از منظومه شمسي مربوط ميشد، خبرساز شده بود. همانطور که اشاره کرديم، بسياري از شيفتگان دنياي ستاره شناسي با پيدا شدن سنگي که از اعماق فضا به منظومه ما آمده هيجانزده شده بودند و اين اميد به وجود آمده بود که شايد نشانههاي حيات فرازميني در بوريسوف وجود داشته باشد.
محققان ستي دنباله دار بوريسوف را در جستجوي سيگنالهايي تکنولوژيکي آناليز کرده بودند و نتايج بررسيهاي خود را در جلسه ماهانه انجمن پيشبرد علوم آمريکا (AAAS) که در اين فوريه برگزار شده بود، ارائه کردند. در اين جلسه اشاره شد که سنگ آسماني مورد نظر حاوي هيچ پيامي که براي زمينيان قابلتحليل و پردازش باشد، نيست و اگر هم حيات فرازميني و يا حتي نشانههايي کوچک از موجودات فضايي در بوريسوف وجود داشته باشد، ما هنوز قادر به کشف آن نيستيم.
استيو کرافت (Steve Croft)، ستاره شناسي از مرکز ستي برکلي ميگويد که اگر سفرهاي بين ستارهاي ممکن باشد و اگر تمدنهاي فضايي وجود داشته باشند و همچنين، اگر اين تمدنها کوچکترين علاقهاي براي اکتشاف فضاي اطراف خود داشته باشند، اين احتمال که بخشي از اجرام آسماني موجود در فضا اجسامي مصنوعي هستند وجود دارد؛ البته تمامي اينها فرض هستند و ما نميتوانيم با يقين چنين فرضياتي را تاييد کنيم.
فرضياتي اينچنيني باعث ميشوند تا بخشي از تحقيقات دانشمندان بر روي جستجوي نشانههايي از اين اجرام مصنوعي متمرکز شود. وقت و انرژي هم که صرف بررسي دنباله دار بوريسوف شده جزو اين تحقيقات است. اين دنبالهدار دومين جرم آسماني بوده که مبدائي فراخورشيدي دارد و پيش از اين تنها يک جسم ديگر به نام اومواموا (Oumuamua) در کل منظومه شمسي کشف شده بود که متعلق به فضاي بين ستارهاي بود.
تصويري خيالي از اومواموا
در زمان کشف اومواموا هم محققان در کنار هيجان و کنجکاويهاي موجود، اين سوال بزرگ را مطرح کردند که آيا اين جرم آسماني ميتواند يک سفينه فضايي موجودات بيگانه باشد يا خير؟ سوالاتي از اين دست مخاطب را بيشتر به ياد فيلمهاي علمي تخيلي مياندازد، اما در چنين مواقعي محققان تلاش ميکنند که با ديدي باز و بدون فرضيات محدود کننده به ماجرا نگاه کنند و هيچ احتمالي را دستکم نگيرند.
البته تحقيقات انجام شده بر روي اومواموا ايده ارتباط آن با موجودات فضايي را رد کرد؛ درست شبيه به آناليزهاي انجام شده بر روي دنباله دار بوريسوف، دانشمندان ستي احتمال انتشار سيگنالهاي تکنولوژيکي از جرم آسماني اومواموا را بررسي کردند و هيچ پيام راديويي عجيب و غريب و غيرمعمولي از آن دريافت نشد.
تکنيکهاي مشابه مورد استفاده براي تحليل رد سيگنالهاي راديويي مربوط به جرم آسماني 2I/Borisov هم نتيجه خاصي را به همراه نداشتند؛ با اين وجود محققان اعلام کردهاند که اين به معني پايان ماجرا و يا طبيعي بودن بوريسوف و اومواموا نيست. تنها نتيجهگيري درست از بيثمر بودن تحليلهاي ستي اين است که اجرام مورد نظر امواج الکترومغناطيسي که در بين دستگاههاي ساخت بشر رايج هستند را به وجود نميآورند و نميتوان از اين مسئله نتيجه گرفت که به طور مطلق بوريسوف و اومواموا به هيچ نوع تکنولوژي فرازميني مرتبط نيستند.
ديگر تحقيقات ستي
جالب است بدانيم که بررسيهاي مربوط به دنباله دار بوريسوف تنها بخش کوچکي از تحقيقات عظيم ستي در سراسر جهان است. در جلسه اخير AAAS حجمي باورنکردني از داده، معادل 250 بايت، حاصل تحقيقات ستي رصدخانههاي آمريکا و استراليا منتشر شد و با اينکه تحليل اطلاعات مربوط به سنگ آسماني بوريسوف نتيجهاي به همراه نداشته، کسي نميداند که در اين حجم از داده منتشر شده چه اطلاعات شگفتانگيزي وجود دارد. به همين دليل دانشمندان ستي از عموم علاقهمندان درخواست کردهاند که در تحليل دادههاي موجود به کمک پروژه ستي بيايند.
اين دانشمندان اميدوارند که کمک عموم علاقهمندان، به اکتشافات شگفتانگيزي منجر شود و حتي در صورت پيدا نشدن نشانههاي حيات فرازميني، ممکن است اين بررسيها به کشف پديدههاي کيهاني مختلف کمک کنند.
در مقالهاي که مدتي پيش منتشر شد، دادههاي مربوط به 20 ستاره اطراف زمين و اجرام آسماني اين ستارهها که در منطقه عبوري زمين (ETZ) قرار گرفته بودند، مورد بررسي قرار گرفت؛ در اين منطقه امکان ديدن زمين به هنگام عبور از مقابل خورشيد وجود دارد و از آنجايي که تاکنون سيارههاي فراخورشيدي مورد توجه دانشمندان، به اين روش کشف شدهاند، انتظار ميرود که موجودات فضايي هم در منطقه مورد نظر قادر به کشف زمين باشند.
سوفيا شيخ (Sofia Sheikh) از دانشگاه ايالتي پنسيلوانياي آمريکا که سرپرستي اين مقاله را بر عهده داشت، اظهار کرده که تحقيقات او و تيمش در پيدا کردن نشانههاي راديويي موجودات فضايي موفق نبوده، اما چنين اتفاقي نبايد باعث از بين رفتن اشتياق در ميان دانشمندان حوزه ستي شود.
اين در حالي است که تجهيزات مورد استفاده موسسه ستي و محققان حوزه حيات فرازميني در سراسر جهان روز به روز پيشرفتهتر ميشوند و به تازگي مسئولان مرکز تحقيقاتي دولتي NRAO اعلام کردهاند که در آينده نزديک با موسسه ستي همکاريهاي بيشتري خواهند کرد و تجهيزات مربوط به تحقيقات جستجوي هوش فرازميني را به تلسکوپهاي راديويي خود اضافه ميکنند.
البته تضميني نيست که چنين امکانات و همکاريهايي در آينده حتما به کشف حيات فرازميني منجر ميشوند، اما همانطور که دانشمندان ستي گفتهاند، حداقل دستاورد پژوهشهاي موسسه جستجوي هوش فرازميني، مشخص کردن قسمتهايي از فضا است که موجودات بيگانه در آنها قرار نگرفتهاند.
بازار