مواد غذایی و آب آشامیدنی لایه اوزون را تخریب میکنند

مجله ايلياد/ تحقيقات جديدي که با همکاري دانشگاه يورک و بخش محيط‌زيست و تغييرات آب‌وهوايي کانادا انجام‌شده، نشان مي‌دهد که يکي از توافق‌نامه‌هاي بين‌المللي زيست‌محيطي تصويب‌شده براي تنظيم ميزان استفاده از مواد شيميايي تخريب‌کننده‌ي لايه اوزون ممکن است ناخواسته اجازه دهد سطح بالاتري از مواد شيميايي مضر وارد جو شوند. پروتکل مونترال در سال ۱۹۸۷ در رابطه با موادي که باعث تخريب لايه اوزون مي‌شوند، تصويب شد تا مواد شيميايي کمتري مانند «کلروفلوئوروکربن يا همان CFC»، که فريون هم نام دارد و در دستگاه‌هاي تهويه مطبوع قديمي مورداستفاده قرار مي‌گرفت، به‌کار گرفته شوند. اما اين ترکيبات جايگزين که تصور مي‌شد جايگزين‌هاي بهتري هستند، به محصولاتي تجزيه مي‌شوند که در محيط‌زيست تجزيه نشده و از حدود سال ۱۹۹۰ به‌طور مداوم در قطب شمال تجمع مي‌يابند. استاديار دانشگاه يورک پروفسور «کورا يانگ» از دانشکده علوم اين کشور در اين رابطه مي‌گويد که مواد شيميايي موجود در هسته‌هاي يخي قطب شمال از ابتداي دهه‌ي ۱۹۹۰، درست پس از تصويب پروتکل مونترال به‌طور چشمگيري افزايش‌ يافته‌اند. کورا يانگ که نويسنده‌ي اصلي اين مقاله است، مي‌گويد: «نتايج ما نشان مي‌دهد که مقررات جهاني و جايگزيني ساير مواد شيميايي مضر براي محيط‌زيست، باعث افزايش اين ترکيبات در قطب شمال شده، اين امر نشان مي‌دهد که اين مقررات مي‌توانند پيامدهاي ناگوار پيش‌بيني‌نشده‌اي را به همراه داشته باشند.» مطالعه‌ي اين مواد زائدِ به‌جاي مانده از ترکيبات جايگزين CFC، به‌ويژه اسيدهاي کربوکسيليک پرفلورو آلکيل زنجيره‌ي کوتاه «scPFCAs»، قبل از اينکه مقدار بيشتري از آن‌ها طي چند سال آينده در محيط‌زيست انباشته شوند بسيار مهم است، زيرا اين مواد مي‌توانند تاثير منفي قابل‌توجهي بر سلامت انسان و محيط‌زيست داشته باشند. اين زائدات بخشي از مواد پرفلورو آلکيل «PFAS» شيميايي ساخته دست بشر هستند که به‌وفور در محصولات تجاري و فرآيندهاي صنعتي مورد استفاده قرار مي‌گيرند. اين scPFCA تا زائدات به‌جاي مانده از مواد شيميايي مورد استفاده در صنايع فلوروپليمر خودرو، برق و صنايع برقي، پردازش صنعتي و ساخت‌وساز هستند. يانگ مي‌گويد: «ارزيابي‌هاي ما نشان مي‌دهد که در بلندمدت مقدار اين مواد شيميايي به رکورد بزرگي دست خواهد يافت، چرا که مقدار آن‌ها در طي چند دهه‌ي گذشته به‌طور چشمگيري افزايش‌يافته است. علاوه بر اين، کار ما نشان داد که چگونه اين منابع صنعتي بر پوشش‌هاي يخي تاثير مي‌گذارند. آن‌ها مي‌توانند مسافت‌هاي طولاني را در جو طي کنند و در درياچه‌ها، رودخانه‌ها و تالاب‌ها انباشته مي‌شوند و از اين طريق باعث آلودگي محيط‌زيست شده و تاثير شگرفي بر سلامت بي‌مهرگان آب شيرين از جمله حشرات، سخت‌پوستان و کرم‌ها دارند.» فن‌آوري‌هاي فعلي تصفيه‌ي آب آشاميدني، قادر نيستند اين مواد را از بين ببرند و قبلاً نيز مشاهده‌شده که آن‌ها مي‌توانند در خون انسان و همچنين در ميوه تا سبزي‌ها و ساير محصولات خوراکي انباشته شوند. محققان دريافتند که در طي چند دهه‌ي گذشته تجمع هر سه ترکيب شناخته‌شده scPFCA در دو نقطه از قطب شمال افزايش ‌يافته و به‌ويژه مقدار «تري فلورو استيک اسيد» افزايش چشمگيري داشته است. محققان اهميت پروتکل مونترال را بر تغييرات اوزون و آب‌وهوا مثبت تلقي مي‌کنند، اما خاطرنشان مي‌کنند که حتي بهترين مقررات نيز مي‌توانند اثرات منفي ناخواسته‌اي بر محيط‌زيست داشته باشند.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد

instagram.com/akharinkhabar