اکتشاف فضا چطور به درمان کرونا کمک می‌کند؟

ايرنا/ ايستگاه فضايي بين‌المللي در واقع يک آزمايشگاه عظيم است که فضانوردان هر روز در آن نحوه سازگاري بدن انسان با شرايط فضا را مورد بررسي و مطالعه قرار مي‌دهند. اما پرسش اينجاست که چرا اکتشاف فضا براي درک بهتر وضعيت سلامت ما روي زمين از جمله آثار و درمان بيماري کوويد ۱۹ داراي اهميت است؟ بدن انسان بسيار سريع و به طور فزاينده با شرايط فضا سازگار مي‌شود. در اين فرايند، هر يک از سيستم‌هاي بدن از جمله سيستم قلبي و عروقي، سيستم عضلاني و اسکلتي، سيستم عصبي و حسي، سيستم ايمني و حتي سيستم توليدمثل به سرعت دستخوش تغيير مي‌شوند. اين وضعيت شباهت زيادي به کوويد ۱۹ دارد که ظاهرا تمام سيستم‌هاي بدن را تحت تاثير قرار مي‌دهد و همانند شرايط موجود در فضا، بدن ما را ناگزير به ايجاد تغيير در بسياري از سيستم‌ها مي‌کند. در ادامه به بررسي برخي از شرايط مشابه زندگي در فضا و بيماري کوويد ۱۹ مي‌پردازيم. فضانوردان و شرايط ميکروگرانش بدن فضانوردان به سرعت با شرايط ميکروگرانش سازگار مي‌شود و براي اين منظور بين ۳ تا ۵ درصد از تراکم استخوان در طول يک ماه کاسته مي‌شود. اين وضعيتي است که در مورد بيماران بستري شده در بيمارستان نيز رخ مي‌دهد. کاهش تراکم استخوان به معناي کاهش حجم عضلات است و به همين علت پس از بازگشت به زمين، فضانوردان بايد يک دوره توان‌يابي را سپري کنند. آنچه در فضا آموخته‌ايم، با نحوه مراقبت از بيماران بسيار ناتوان از جمله مبتلايان به کوويد ۱۹ ارتباط مستقيمي دارد. بدن فضانوردان به سرعت در فضا تغيير مي‌کند و مايعات بدن از پاها به سمت مغز جاري مي‌شوند و برخي از فضانوردان نيز به سندرم تطبيق پذيري سيستم عصبي يا «بيماري فضا» دچار مي‌شود که در اثر آن بينايي کاهش يافته و حس بويايي و چشايي از بين مي‌رود. اين علايم در فضانوردان مرد، شديدتر است. داروهاي فضايي و تفاوت جنسيتي در فضا نيز مانند بيماري کوويد تفاوت‌هاي جنسيتي، پيامدهاي متفاوتي دارند. احتمال مرگ مردان در اثر ابتلا به کوويد ۱۹ در تمام گروه‌هاي سني دو برابر زنان است. اين امر داراي مجموعه‌اي از دلايل بيولوژيکي و رفتاري است. در حال حاضر فضانوردان در حال مطالعه روي آثار تفاوت‌هاي جنسيتي بر وضعيت سيستم ايمني بدن در فضا هستند. تجهيزات محافظتي شخصي استفاده از تجهيزات محافظتي شخصي، يک موضوع بسيار مهم در جريان شيوع بيماري کوويد ۱۹ محسوب مي‌شود. همان طور که لباس‌هاي فضايي کاملا مناسب بدن فضانوردان زن نيست، تجهيزات محافظتي کوويد ۱۹ نيز براي زنان فعال در کادر درماني، کاملا مناسب نيستند و به همين علت ۷۳ درصد از مجموع ۹ هزار نفر کادر درماني آمريکايي را که دچار بيماري کوويد ۱۹ شدند، زنان تشکيل مي‌دهند. فضانوردان و قرنطينه يکي ديگر از مثال‌هايي که نشان مي‌دهد تجربه فضانوردان مي‌تواند در مقابله با کوويد ۱۹ مورد استفاده قرار گيرد، قرنطينه و جدا شدن بلند مدت از جامعه است. فضانوردان ماه‌ها از اعضاي خانواده و نزديکان دور مي‌شوند و ناچارند ارتباط خود را از راه دور با آن‌ها حفظ کنند. ارزيابي نحوه سازگاري با اين حالت قرنطينه و تعامل فضانوردان در اين وضعيت، حالات روحي و رواني، الگوي خواب و ساير رفتارهاي فضانوردان، تحقيقات مهمي در اين حوزه محسوب مي‌شود. واکسن‌ها و داروهاي فضايي شرايط فضا به دليل ميکروگرانش، امکان رشد سه‌بعدي سلول‌ها را فراهم مي‌کند و يک پلتفرم فوق‌العاده براي مطالعه نحوه رشد سلول‌ها محسوب مي‌شود. اين ويژگي نقش مهمي در توليد واکسن‌ها و داروها دارد. تشخيص و درمان از راه دور از زماني که سفرهاي فضايي انسان آغاز شد، نظارت بر سلامت فضانوردان و تشخيص و درمان بيماري‌هاي آن‌ها از راه دور انجام گرفته است و اين تجربه براي مقابله با کوويد ۱۹ بسيار مفيد است. مطالعه دوقلوها نتيجه مطالعه دوقلوها که توسط ناسا و همکاري دو برابر اسکات و مارک کلي انجام گرفت، نشان داد که سفرهاي فضايي بلند مدت روي ميکروبيوم روده انسان تاثير مي‌گذارد. سلامت روده بر متابوليسم، ايمني و سيستم گوارش تاثير مي‌گذارد. همچنين تغييرات استخوان‌ها، عضلات و مغز نيز با ميکروبيوم روده در ارتباط هستند. در يک جمع بندي مي‌توان گفت اگر ماموريت فضايي امروز ناسا يک گام به سوي دوران جديد سفرهاي فضايي باشد، يکي از مهمترين آثار آن بر روي سلامت انسان خواهد بود.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد

instagram.com/akharinkhabar