بيگ بنگ/ ما همينقدر ميدانيم: حدود ۶۶ ميليون سال پيش، سيارکي به اندازه دو برابر قطر پاريس به زمين برخورد کرد؛ در پي اين رويداد، همه دايناسورهاي ساکن زمين به همراه ۷۵ درصد از گونههاي حيات از بين رفتند. آنچه تا به امروز به صورت يک راز باقي مانده، اين است که آيا اين سيارک به صورت مستقيم به زمين برخورد کرد يا انفجاري پرنور و تکاندهنده روي داد.
بر اساس مقالهاي که بتازگي در مجله Nature Communications منتشر شده، اين سنگ عظيم فضايي با مرگبارترين زاويه (يعني ۶۰ درجه) به زمين برخورد کرد. اين برخورد فاجعهآميز باعث شد حجم زيادي گاز و مواد ديگر به درون اتمسفر راه يابد. در پي آن، تغييرات آب و هوايي شکل گرفت؛ زندگي تيراناسور رکس براي هميشه به پايان رسيد و بسياري ديگر از موجودات زنده براي هميشه از زمين رخت بربستند. دانشمندان با تجزيه و تحليل ساختار گودال ۲۰۰ کيلومتري در جنوب مکزيک (جايي که سيارک برخورد کرد)، چند مورد شبيهسازي کردند.
«گرت کالينز» نويسنده ارشد مقاله از دانشگاه امپريال کالج لندن و همکارانش از دانشگاه فرايبورگ و دانشگاه تگزاس در آستين چهار زاويه برخورد احتمالي را بررسي کردند: ۹۰، ۶۰، ۴۵ و ۳۰ درجه. آنان دو سرعت برخورد احتمالي را هم بررسي کردند: ۱۲ و ۲۰ کيلومتر در ثانيه. بهترين موردي که با دادههاي حاصل از بررسيِ دادههاي گودال به دست آمد، ۶۰ درجه بود.

“کالينز” در يک مصاحبه گفت: «۶۰ درجه زاويه مرگبارتري است زيرا مقدار عظيمي ماده را با سرعت زياد به بيرون آزاد ميکند؛ به طوري که اين سياره را احاطه کند. برخورد سيارک به چيکشولوب زمينه را براي انقراض در سطح وسيع فراهم نمود زيرا مقدار فراواني گاز و گرد و غبار به بيرون گودال فرستاد؛ سرعت اين انتقال به قدري زياد بود که سراسر جهان از اين رويداد تاثير پذيرفت.» اگر سيارک در زاويه متفاوتي به زمين برخورد ميکرد، اين حجم از مواد نميتوانست به درون اتمسفر راه پيدا کند. وي در ادامه گفت: «مقدار زيادي گوگرد که در قالب ذرات ريز به صورت معلق در هوا ماند، جلوي نور خورشيد را گرفت و دماي سياره چندين درجه سلسيوس کاهش يافت.»
دود، خاکستر و گردوغبار کل اتمسفر را در بر گرفت؛ در نهايت، بسياري از گياهان به ورطه نابودي کشيده شده و ۷۵ درصد از گونههاي زمين از بين رفتند. تصور بر اين است که برخورد سيارک به چيکشولوب باعث ايجاد زلزلهاي شده باشد که لرزههاي آن تا تانيس هم رسيده است؛ تانيس يک محل فسيل در ۳۰۰۰ کيلومتريِ شمال داکوتا است؛ يعني جايي که شواهد قطعي از اثرات مرگبار اين برخورد سيارکي پيدا شد.

Asteroid Hitting Earthاين شوک لرزهاي باعث شد آب و مواد ديگر از بازوي دريايي به نام «درياي دروني غربي» تحت تاثير قرار گيرد. دانشمندان تاکنون توانستهاند مراحل ابتدايي اين برخورد را مورد مطالعه قرار دهند. آنها از دادههاي زمينشناسي جمعآوري شده در طي يکي از بررسيهاي اخير کمک گرفتند تا به ويژگيهاي ديگري از اين برخورد فاجعهآميز دست پيدا کنند. دانشمندان خيلي زود به اين نتيجه رسيدند که سيارک از سمت ِ جنوب شرق به زمين نزديک نشد. کالينز در ادامه بيان کرد: «تحقيقات ما اين فرضيه را رد ميکند.»
يافتههاي جديد ميتواند بينش دانشمندان را به طور کلي از چگونگي شکلگيري گودالها نيز افزايش دهد. براي مثال، اين شبيهسازيهاي سهبُعدي نشان ميدهد که سنگها در مرحله پايانيِ شکلگيريِ گودال، بخشي از لايه برخورد را پر ميکنند؛ اين فرايند تنها چند دقيقه به طول ميانجامد. دانشمندان کماکان در حال بررسي اين موضوع هستند که چه عاملي باعث رويداد انقراض گسترده شد و چرا برخي از گونهها از اين رويداد جان سالم به در بردند. دانشمندان در پايان گفتند: «اين رويداد ناگوار به زندگي دايناسورها پايان داد. تحقيقات ما نشان ميدهد که اين رويداد بسيار شديدتر و بدتر از تصورات پيشين بوده است. اما در کمال تعجب، حيات ادامه پيدا کرد و روند اِحيا به سرعت انجام شد.»
بازار