کشف میلیونها سیگنال فضایی از یک تمدن هوشمند در کیهان
گجت نيوز/در تازهترين تحقيقات انجام شده براي يافتن سيگنال فضايي تمدنهاي هوشمندي که در کيهان قرار گرفتهاند، دانشمندان اکتشافات جالبتوجهي را گزارش کردهاند.
به تازگي تحقيقات جالبتوجهي در تلاش براي يافتن سيگنال فضايي تمدن موجودات فرازميني انجام شده است. در ادامه با ما همراه باشيد تا جديدترين تلاشهاي دانشمندان در اين رابطه را بررسي کنيم.
رديابي ۲۶ ميليون سيگنال فضايي
متاسفانه تا به امروز نشانهاي از موجودات فضايي در کيهان پيدا نشده و به نظر ميرسد که ما در جهان تنها هستيم. البته تمدن بشر گواه اين مسئله است که تمدنهاي هوشمند و پيشرفته ميتوانند در کيهان به وجود بيايند، اما از طرف ديگر ميدانيم که يافتن نشانهاي از اين تمدنها کار راحتي نيست. خوشبختانه تجهيزات پيشرفتهاي در عصر حاضر، در اختيار ما قرار دارند و ميتوان اميدوار بود که مشخص کردن نوع پيامهايي که آدم فضاييها ارسال ميکنند و جستجو براي يافتن اين پيامها براي ما امکان پذير است.
اين پيامها با نام سيگنال فضايي تکنولوژيکي هم شناخته ميشود و تلاش ما به منظور يافتن آنها به صورت کلي در حوزه «جستجو براي هوش فرازميني» يا همان ستي (SETI) قرار دارد. در واقع بحث اصلي در اين حوزه گشتن به دنبال امواج راديويي بوده که توسط موجودات فضايي ساطع شدهاند و محققان ميگويند که تجهيزات ساخت دست بشر به خوبي توانايي رديابي اين امواج را داشته و ميتوانند سيگنالهاي ارسالي از فواصل هزاران سال نوري دورتر از زمين را تشخيص دهند.
ژان لوک مارگو (Jean-Luc Margot)، ستاره شناسي از دانشگاه کاليفرنيا ميگويد که تجهيزات حال حاضر ميتوانند سيگنالهايي که توسط رصدخانهاي مانند رادار سيارهاي آسيبو (Arecibo Planetary Radar)، از فاصله ۴۰۰ سال نوري از زمين ساطع شوند را رديابي کنند. حال اگر يک تمدن فرازميني پيشرفته بتواند سيگنالهايي هزار مرتبه قويتر را از مرکز کهکشان راه شيري براي ما بفرستد، ما اين امواج راديويي را رديابي ميکنيم. ميتوان تصور کرد که توليد چنين شکلي از سيگنال فضايي قدرتمند براي تمدني که تنها کمي از تمدن ما پيشرفتهتر بوده، کار چندان سختي نخواهد بود.
غربالگري پيامهاي راديويي
مارگو ميگويد که جستجو به دنبال امواج راديويي کار چندان دشواري نيست و تيم اين دانشمند در سالهاي ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ به کمک تلسکوپ راديويي گرين بنک در ويرجينياي غربي آمريکا، بيش از ۲۶ ميليون نشانه شبيه به سيگنالهاي فرازميني را کشف کردهاند. اين نشانهها در خلال بررسيهايي که منجر به کشف ۳۱ ستاره شبيه به خورشيد شده بود، پيدا شدند. ستارههاي مورد نظر در صفحه کهکشاني قرار داشتند و براي پيدا کردن آنها، تنها به ۴ ساعت زمان احتياج بود.
بررسي دقيقتر هرکدام از اين ۲۶ ميليون سيگنال فضايي نشان داد که تمامي پيامها توسط انسانها و روي زمين توليد شده بودند و تلسکوپ گرين بنک امواج راديويي ساخت دست بشر را کشف کرده است. البته اين نکته مهم ماجرا نبوده و تيم مارگو ميگويد که اصليترين شگفتي تحقيقات اخير، نشان دادن پتانسيل بالاي تجهيزات زميني براي يافتن نشانههايي از تمدنهاي فضايي است.
در واقع روشي که براي غربالگري اين پيامها استفاده شد، پيشرفتي بزرگ در زمينه تحقيقات ستي بوده و مارگو ميگويد که تجهيزات زميني به خوبي قابليت تشخيص انواع امواج راديويي، از سيگنال تلفنهاي همراه و ماهوارهها گرفته تا امواج ماکروويو، پيامهاي ارتباطي و سيگنال هواپيماها را دارند. در واقع جداسازي هر سيگنال فضايي که از طرف موجودات فرازميني ارسال شده، از امواج راديويي که ما زمينيها توليد ميکنيم، چالش بزرگي بوده که به گفته مارگو، بشريت هماکنون ميتواند آن را برطرف کند.
سيگنال فضايي مزاحم
مارگو و همکارانش اعلام کردهاند که اين نوع امواج مزاحم با نام تداخل فرکانس راديويي (RFI) شناخته ميشوند و بشريت در حال حاضر ميتواند ۹۹.۸ درصد از سيگنالهايي که توسط تلسکوپهاي راديويي دريافت ميشود را دستهبندي کرده و پيامهاي زميني را از سيگنالهاي فرازميني تشخيص دهد.
در واقع در هر ساعتي که يک تلسکوپ راديويي کار ميکند، دهها ميليون سيگنال فضايي مختلف توسط تجهيزات تلسکوپي رديابي ميشوند و تيم دانشگاه کاليفرنيا با ايدههايي خلاقانه، روش پردازش دادههاي جمعآوري شده توسط تلسکوپهاي فضايي را به نحوي دستکاري کردهاند که حساسيت و دقت فرآيند تشخيص پيامهاي RFI از سيگنالهايي که از اعماق فضا به زمين رسيدهاند را بالا ببرند.
در مقالهاي که تيم مارگو منتشر کرده، به دستهبندي ۲۶,۵۸۸,۸۹۳ مورد از پيامهاي ثبت شده توسط تلسکوپ گرين بنک، به عنوان سيگنال RFI اشاره شده و اين مسئله نشان ميدهد که فرآيند غربالگري اين تيم تحقيقاتي دقتي ۹۹.۸۴ درصدي دارد.
دستهبندي اين حجم از امواج راديويي به عنوان سيگنالهاي مزاحم همچنان تعداد زيادي پيام راديويي را که هنوز ماهيت اصلي آنها مشخص نشده، باقي ميگذارد. گفته شده که در طول چهار ساعت استفاده تيم مارگو از تلسکوپ راديويي ويرجينياي غربي، تعداد ۴۳۰۲۰ سيگنال فضايي که ماهيت اصلي آنها توسط فيلتر مارگو و همکارانش مشخص نشده، باقي مانده که بايد مورد بررسي قرار ميگرفتند.
در مراحل بعدي پردازش دادهها، مشخص شد که مقدار زيادي از اين ۴۳ هزار سيگنال هم جزو پيامهاي RFI هستند و تيم مارگو دريافت که ۴۵۳۹ سيگنال ناشناخته وجود دارند که احتمال ارتباط آنها با موجودات فضايي کم نيست. در نهايت هرکدام از اين چند هزار سيگنال هم تک به تک مورد بررسي قرار گرفتند و بالاخره مشخص شد که تمامي امواج راديويي که توسط اين دانشمندان رديابي شده بود، منشا زميني دارند.
تمريني براي تحقيقات ستي
مارگو در اين رابطه ميگويد که اگر يک سيگنال راديويي از چندين جهت رديابي شود، ميتوان با اطمينان گفت که منشا امواج مورد نظر زميني بوده، چرا که يک سيگنال فضايي ساطع شده از اعماق فضا، فقط و فقط از يک جهت به زمين ميرسد. دانشمندان ميگويند که چنين نتيجهگيري چندان عجيب و غير منتظره نيست و مدتي پيش هم که گروه ديگري از پژوهشگران دادههاي مربوط به حجم بسيار بيشتري از اجرام آسماني (۱۰ ميليون ستاره) را بررسي کردند، هيچ نشانهاي از پيامهاي موجودات فضايي کشف نشد.
با اين تفاسير محققان ميگويند که هدف اصلي چنين تحقيقاتي در اين سطح، پيدا کرد سيگنال فضايي فرازمينيها نيست. يکي از استفادههاي مارگو از چنين تحقيقاتي، آموزش دانشجوياني بوده که در دانشگاه کاليفرنيا، يک دوره تحقيقات ستي را طي ميکنند. اين ستاره شناس از سال ۲۰۱۶ کلاس مورد نظر را تدريس ميکرده و به نظر ميرسد که در سراسر آمريکا و يا حتي جهان، دورهاي اين چنين به منظور جستجو براي هوش فرازميني تدريس نميشود.
مارگو اظهار کرده که دانشجوهاي او به صورت دورهاي حجم قابل توجهي از سيگنالهاي فضايي را از منظومههاي مختلف جمعآوري کرده و به کمک تکنيکهاي مختلف، به دنبال نشانههايي از حيات فرازميني در بين اين سيگنالها ميگردند. به علاوه چنين تلاشهايي در کنار مقاله جديدي که تيم مارگو منتشر کرده، به پيدا کردن اشتباهات قبلي تحقيقات ستي دانشمندان هم کمک ميکند و در نهايت، کل فرآيند پردازش سيگنالها را بهبود ميبخشد.
چالش يافتن سيگنال فضايي فرازمينيها
متاسفانه موضوع پيامهاي RFI تنها مشکل مربوط به تحقيقات ستي نبوده و تمام ستاره شناسان راديويي مجبورند تا با چنين مسئلهاي دست و پنجه نرم کنند. حتي وضعيت حال حاضر به جايي رسيده که ديگر امکان رديابي بخشي از سيگنالهاي فضايي از روي زمين وجود ندارد و دانشمندان به سراغ ماهوارهها و تلسکوپهاي فضايي ميروند که در خارج از جو زمين، فضاي بيانتها را رصد ميکنند.
مدتي پيش هم در گجت نيوز مقالهاي در مورد جستجو سيگنال فضايي فرازمينيها به کمک تلسکوپي که در پشت ماه نصب ميشود، منتشر کرديم. در واقع امواج راديويي ساخت دست بشر به حدي زياد هستند که گروهي از دانشمندان با قرار دادن ماه بين ماهواره ساخت خود و سياره زمين، قصد دارند تا سيگنالهاي مزاحمي که ما زمينيها توليد ميکنيم را از اين تلسکوپهاي راديويي دور نگه دارند.
در نهايت هميشه اين احتمال وجود دارد که سيگنالي از طرف موجودات فضايي کشف شود و اين سوال بزرگ و پايهاي که آيا ما انسانها در کيهان تنها هستيم، به جواب قانع کنندهاي برسد. مارگو ميگويد که تمامي اشکال حيات سياره زمين از يک منشا واحد سرچشمه گرفتهاند و اگر بتوان موجودات زندهاي را در اجرام آسماني ديگر کشف کرد، اين مسئله ديد کلي ما نسبت به بحث پيدايش حيات را دگرگون کرده و جايگاه بشريت در کل کيهان را به پرسش ميگيرد.
مقاله تيم مارگو در ژورنال “The Astronomical Journal” منتشر شده است.
منبع :sciencealert