ناسا تاریخ معرفی سازندگان فرودگر ماه را به تعویق انداخت

ديجياتو/ناسا در سکوت خبري تاريخ معرفي سازندگان نهايي فرودگر سرنشين دار ماه را دو ماه عقب انداخت تا احتمال انجام نشدن مأموريت آرتميس تا سال ۲۰۲۴ دوباره مطرح شود. البته با حمايت مالي ضعيف کنگره و روي کار آمدن دولت جديد گرفتن چنين تصميمي از سوي ناسا پيش بيني ميشد.
اسپيس ايکس، دينتيکس و گروهي از غولهاي صنعت هوافضاي آمريکا به رهبري شرکت بلو اوريجين، آوريل سال ۲۰۲۰ مجموعاً ۹۶۷ ميليون دلار براي ساخت نمونه اوليه فرودگر سرنشين دار ماه از ناسا بودجه گرفتند. ناسا حالا به آنها خبر داده که برندگان نهايي را سه ماه ديگر (۳۰ آوريل) اعلام ميکند. اين در حاليست که ناسا قرار بود با توجه به سياستهاي دولت ترامپ دو برنده اصلي را اواخر ماه جاري ميلادي (فوريه) اعلام کرده و مهر تأييد را بر فرودگرهاي آنان بزند.
گرفتن چنين تصميمي از سوي ناسا پيشبيني ميشد. کنگره آمريکا دسامبر سال گذشته ميلادي اختصاص بودجه ۸۵۰ ميليون دلاري به برنامه فرودگر سرنشين دار ماه (HLS) را تأييد کرد که بسيار کمتر از بودجه مورد نياز ناسا (۳.۲ ميليارد دلار) براي بازگشت به ماه تا سال ۲۰۲۴ است. علاوه بر اين، برنامههاي فضايي در مقطع کنوني جايي در برنامههاي دولت بايدن نداشته و تغييرات اقليمي و مبارزه با کرونا در اولويت قرار دارند.
ناسا علت عقب انداختن تاريخ معرفي پيمانکاران را داشتن فرصت بيشتر براي ارزيابي فرودگرها و «حفظ توانايي گذار آسان» از فاز توسعه اعلام کرد و افزود احتمال معرفي برندگان اصلي زودتر از ماه آوريل وجود دارد. ناسا ميافزايد اين تأخير به پيمانکاران نيز فرصت بيشتري براي اصلاح طرح و توسعه فرودگرها ميدهد.
فرودگر شرکت اسپيس ايکس براي مأموريت بازگشت ماه فضاپيماي چندبار مصرف «استارشيپ» است که اخيراً يکي از نمونههاي اوليه آن (SN8) حين فرود منفجر شد و قرار است نمونه ديگري از آن (SN9) به زودي آزمايش شود. اسپيس ايکس براي ساخت اين فضاپيما ۱۳۵ ميليون دلار از ناسا بودجه گرفته است. شرکتهاي «بلو اوريجن» و «دينتيکس» نيز به ترتيب ۵۷۹ و ۲۵۳ ميليون دلار براي توسعه فرودگر سرنشين دار ماه از ناسا بودجه گرفتند.
دولت بايدن هنوز رييس جديد ناسا را انتخاب نکرده و جزئيات سياستهاي فضايي را فاش نکرده است که پيشبيني ميشود روي برنامه آرتميس تأثير منفي بگذارند. بايد ديد با اين تأخيرها ناسا ميتواند تا سه سال ديگر به ماه بازگردد يا خير؟ دفتر بازرسي ناسا اخيراً در گزارشي اين تاريخ را بلندپروازانه و غيرمحتمل دانست.