چگونه قدیمیترین دیانای جهان کشف شد؟

مجله ايلياد/ اين دياناي باستاني متعلق به ماموتي است که ۱.۲ ميليون سال پيش زندگي ميکرده است. تا کنون هيچ دياناي با اين قدمت کشف نشده بود. اين کشف نه تنها نشان دهندهي پيشرفت روشهاي جديد علمي است، بلکه باعث شده خانوادهي جديدي از ماموتها شناسايي شوند. سرپرستي اين تيم تحقيقاتي را مرکز باستانشناسي استکهلم بر عهده داشته و نتايج آن در مجلهي Nature منتشر شده است.
مواد ژنتيکي مورد استفاده در اين مطالعه، از دندانهاي سه ماموت دفن شده در يخچالهاي سيبري استخراج شده است. اين ماموتها در دههي ۱۹۷۰ کشف شده بودند. تحقيقات نشان داده است که دو عدد از نمونهها بالاي ۱ ميليون سال عمر داشتهاند و بنابراين وجود ماموتهاي پشمالو را به دوران قديميتري مرتبط کردهاند. سومين نمونه متعلق به ۷۰۰ هزار سال پيش بوده است.
پروفسور «لاو دالن» بهعنوان نويسندهي اصلي مقالهي اين تيم تحقيقاتي، ميگويد: «اين کشف را با فاصله ميتوان قديميترين دياناي کشف شده دانست. يکي از قديميترين دياناي کشف شده مربوط به ماموتهاي باستاني بوده که اجداد مستقيم ماموتهاي پشمالو بودهاند، ولي قديميترين نمونه مربوط به گروهي از ماموتها بوده که به «ماموت کرستوفکا» معروف هستند. شمايل آن ها مشابه ماموتهاي کلمبيايي بوده که در عصر يخبندان در آمريکاي شمالي زندگي ميکرده است.»
محققين با ديد محافظهکارانه تاريخ قديميترين نمونه را متعلق به ۱.۲ ميليون سال پيش ميدانند. در واقع اين تاريخ متعلق به سنگي است که نمونه را در آن کشف کردهاند. با اين حال دادههاي ژنتيکي بهدست آمده تاريخ قديميترين نمونه را متعلق به ۱.۶۵ ميليون سال پيش نشان ميدهند. هر تاريخي را در نظر بگيريم، قدمت اين نمونهها از قديميترين نمونههاي قبلي که متعلق به ۵۶۰،۰۰۰ تا ۷۸۰،۰۰۰ در کانادا هستند، خيلي قديميتر هستند.
محققين براي شناسايي دياناي اين ماموتها نمونههاي کامل مواد ژنتيکي را در اختيار نداشتند و ميلياردها تکهي کوچک از مواد ژنتيکي اين حيوانات را در سنگها پيدا کرده بودند که بايد با دقت آنها را کنار يکديگر قرار ميدادند. قسمت مشکل کار اينجا بوده که بخشي از مواد ژنتيکي کشف شده متعلق به ماموتها نبودهاند، بلکه متعلق به باکتريها و قارچها بودهاند و محققين بايد آنها را وارد محاسبات خود نميکردند.
محققين براي اين کار از ژنوم باکيفيت و کاملي که از ماموتهاي پشمالو در اختيار داشتند و همچنين از ژنوم فيلهاي امروزي که خويشاندان ماموتها محسوب ميشوند، استفاده کردهاند.