جذاب ترین ها
برگزیده

۱۵ واقعیت جالب که شاید درباره فضا نمی‌دانستید

باشگاه خبرنگاران

بروزرسانی 1400/01/13 - 20:00

۱۵ واقعیت جالب که شاید درباره فضا نمی‌دانستید

باشگاه خبرنگاران/ فضا گسترده و پر از چيز‌هاي عجيب و غريب است. برخي از ساکنان و پديده‌هاي عجيب جهان ما حتي حيرت انگيزتر از تخيلي‌ترين فيلم‌هاي فضايي است. در ادامه به برخي از واقعيات نجوم و فضا اشاره شده است که شايد چيزي درباره آن‌ها نمي‌دانستيد.

در عطارد يک روز دو برابر بيشتر از يک سال طول مي‌کشد
به دليل مدار بسيار غير عادي عطارد و همسو شدن آن با خورشيد، مدت زمان يک طلوع تا طلوع بعدي آفتاب که به عنوان يک روز خورشيدي شناخته مي‌شود، برابر با ۱۷۶ روز زمين يعني دو برابر بيشتر از يک سال مرکوري است.

اگر لباس فضايي شما شروع به نشت کند، تنها چند دقيقه مي‌توانيد زنده بمانيد
اگرچه در فيلم‌هاي فضايي، انفجار‌هاي فوري و لباس فضايي به سرعت پف کرده نشان داده مي‌شود، اما تاثير قرار گرفتن در معرض فضا کمي کمتر از آن است و با وجود آنکه چندان خوشايند نيست، اما تنها چند دقيقه زنده خواهيد ماند. به اين ترتيب که بعد از حدود ۱۰ ثانيه، بيهوش شده و فشار پايين خلا باعث مي‌شود خون شما همراه با مايعات ديگر بدن بجوشد (به عنوان مثال رطوبت روي زبان شما)، اما اين جوشيدن به تنهايي به دليل فشاري که توسط رگ‌هاي خوني ما حفظ مي‌شود کشنده نخواهد بود. حباب‌هاي گاز در مايعات بدن شما ايجاد شده و باعث تورم و نفخ در بدن مي‌شود.
رطوبت کم فضا باعث مي‌شود که شما به سرعت خنک شويد و ممکن است چشمان شما يخ بزند در ادامه طي يک تا دو دقيقه، کمبود اکسيژن کشنده خواهد بود. استرس ناشي از اين وضعيت ممکن است اين علائم را تشديد کند. افت فشار باعث آسيب به ريه‌ها، لاله گوش و سينوس‌ها همراه با کبودي و خونريزي از بافت‌هاي نرم مي‌شود.

وزن يک قاشق چاي خوري ستاره نوتروني برابر با کل جمعيت انساني است
چگالي يک ستاره نوتروني گيج کننده است. اين ستارگان تقريبا به طور کامل از نوترون‌هاي بسته بندي شده در يک شعاع کوچک تشکيل شده‌اند. فقط يک قاشق چاي خوري از اين ماده بيش از يک تريليون کيلوگرم وزن دارد که بيشتر از وزن کل جمعيت انسان‌هاست و به چند صد ميليارد کيلوگرم مي‌رسد. براي ساختن چيزي به اندازه يک ستاره نوتروني متراکم، تمام بشريت بايد در فضايي به اندازه يک مکعب قند جمع شوند.

انفجار‌هاي اشعه گاما مي‌توانند در مدت ۱۰ ثانيه انرژي بيشتري نسبت به خورشيد در کل زندگي خود آزاد کنند
هيچ چيز در جهان با قدرت توليد شده در طي انفجار پرتوي گاما، يک تابش کوتاه، اما فوق‌العاده شديد تابش با انرژي بالا رقابتي ندارد. تصور مي‌شود برخي از آن‌ها هنگام طغيان يک ستاره عظيم تشکيل مي‌شوند يا بر اثر ادغام دو ستاره نوتروني با هم پديد مي‌آيند.

ستارگاني هستند که هرگز قادر به ديدن آن‌ها نخواهيم بود
از زمان انفجار بزرگ بيشتر اجسام در فضا از يکديگر دور شده‌اند. در حقيقت انبساط کيهاني در واقع در حال تسريع است. در حالي که مناطق فضا با سرعت فزاينده‌اي از يکديگر دور مي‌شوند، اولين جمعيت ستاره‌هايي که در جهان شکل گرفته‌اند اکنون بسيار دور هستند و نمي‌توانيم حتي با استفاده از بهترين تلسکوپ فعلي يا آينده اميدوار به جاسوسي آن‌ها باشيم، اما اين نظريه نيز وجود دارد که احتمالا مي‌توانيم به طور غيرمستقيم از طريق انفجار‌هاي پرتويي که در پايان زندگي از آن‌ها ساطع مي‌شود، آن‌ها را رديابي کنيم.

سفيدچاله‌هايي که نقطه مقابل سياهچاله‌ها هستند

سياهچاله‌ها به دليل اشتهاي زياد مشهور هستند. تاثير آن‌ها چنان شديد است که حتي نور هم نمي‌تواند از جاذبه آن‌ها راه نجاتي داشته باشد. اما آن‌ها يک نقطه مقابل دارند؛ سفيدچاله‌ها که عملا در مقابل خويشاوندان تاريک خود قرار دارند و به جاي به دام انداختن، نور و ماده را مي‌پاشند. تا کنون آن‌ها کاملا اشيا فرضي هستند. ستاره شناسان در حال بررسي چگونگي شکل گيري آن‌ها در واقعيت هستند.

اگر ميدان مغناطيسي مشتري قابل مشاهده باشد، در آسمان شب بزرگتر از ماه به نظر مي‌رسد
منطقه فضايي که در آن ميدان مغناطيسي جرم غالب است به عنوان مغناطيس کره شناخته مي‌شود. اين مناطق سيارات، تپ اختر‌ها و حتي کهکشان ما را احاطه کرده‌اند. سيارات موجود در منظومه شمسي ما داراي مغناطيس کره‌هايي هستند که با ذرات باردار در باد جريان يافته و در پي برهم کنش با خورشيد، شکل مي‌گيرند. بزرگترين مگنتوسفر در منظومه شمسي مشتري را احاطه کرده است. مشتري بسيار سريع مي‌چرخد و داراي يک ميدان مغناطيسي بسيار قوي بوده و مغناطيس کره آن از قمر فعال آتشفشاني‌اش با پلاسما پر شده است. اين ويژگي‌ها، همراه با اين واقعيت که باد خورشيدي در مشتري کندتر و از چگالي کمتري نسبت به زمين برخوردار است، منجر به يک مگنتوسفر جوي بسيار قابل توجه مي‌شود. آنقدر بزرگ است که به راحتي جسمي به اندازه خورشيد ما دارد و در صورت مشاهده بزرگتر از ماه در آسمان شب به نظر بيايد. با توجه به اينکه بيش از ۱۵۰۰ برابر دورتر است.

نپتون از زمان کشف تاکنون فقط يک مدار به دور خورشيد کامل کرده است
نپتون ۱۶۵ سال طول مي‌کشد تا يک مدار را به دور خورشيد کامل کند. از زمان کشف آن در سال ۱۸۴۶، نپتون به تازگي اولين مدار کامل خود را پس از کشف در سال ۲۰۱۱ به پايان رسانده است.

سيارات مي‌توانند بدون يک ستاره اصلي در فضا پرسه بزنند

همه سيارات شکل گرفته، در اطراف ستاره‌ها باقي نمي‌مانند؛ ستاره شناسان تخمين مي‌زنند که بيش از ۲۰۰ ميليارد نفر از آن‌ها بتوانند آزاد و شناور در کهکشان حضور داشته باشند. تصور مي‌شد که اين سيارات «سرکش» از سيستم خانه‌هاي خود بيرون رانده شده‌اند.

خورشيد در هر ثانيه يک ميليارد کيلو از خود را از دست مي‌دهد
ذرات موجود در فضاي بالاي خورشيد آنقدر گرم و پرانرژي هستند که به عنوان بخشي از باد خورشيدي به فضا مي‌روند. ستاره ما هر ثانيه حدود ۱.۳ تريليون ذره مي‌ريزد. اين معادل تقريبا يک ميليارد کيلوگرم ماده در ثانيه يا يک زمين در هر ۱۸۵ ميليون سال است.

بيشتر ستاره‌هاي خورشيد مانند در کهکشان شيري در چند منظومه ستاره‌اي قرار دارند
بيش از نيمي از ستاره‌هاي خورشيد مانند در کهکشان راه شيري بخشي از سيستم‌هاي متعدد ستاره‌اي، دوتايي يا سه گانه هستند، ستاره‌هايي که به دور يک مرکز مشترک جرم در حال چرخش هستند. با اين حال بيشتر ستارگان با جرم کم مانند کوتوله‌هاي قرمز به تنهايي و بدون همراه زندگي مي‌کنند.

مقدار زيادي آب در فضا پيدا شده است
اقيانوس‌هاي زمين ممکن است آنچنان بي‌نظير نباشند. تصور مي‌شود سه قمر مشتري (اروپا، گانيمد و کاليستو) و دو قمر زحل (انسلادوس و تيتان) داراي دريا‌هاي پر از آب باشند. اقيانوس اروپا ممکن است بيش از دو برابر حجم آب موجود در زمين را داشته باشد، با اين حال بيشترين آبي که تاکنون کشف شده است يک سياهچاله را در فاصله ۱۲ ميليارد سال دور احاطه کرده است. اين منطقه حاوي مقادير زيادي بخار آب، معادل ۱۴۰ تريليون برابر حجم آب در اقيانوس‌هاي زمين است.

در ايستگاه فضايي بين‌المللي گرانش وجود دارد
تصاوير فضانوردان در ايستگاه فضايي بين‌المللي (ISS) ممکن است تصور يک محيط بدون گرانش را ايجاد کند، اما جاذبه روي زمين در واقع فقط ۱۰-۱۱ درصد ضعيف‌تر از سطح زمين است. فضانوردان به دليل وضعيت مستمر سقوط آزاد ايستگاه فضايي بين‌المللي، همان اثري را که چترباز‌ها تجربه مي‌کنند، حس خواهند کرد. وقتي ISS به پهلو حرکت مي‌کند و به سمت زمين مي‌افتد، افق با همان سرعت در زير آن منحني شده و ISS را در مدار نگه مي‌دارد و احساس بي‌وزني را براي هر سرنشين شبيه سازي مي‌کند.

روز‌ها طولاني‌تر مي‌شود
سرعت چرخش زمين در حال کند شدن است؛ هر ساله زمان هر چرخش کامل در محور کره زمين براي سياره، کمي افزايش مي‌يابد با گذشت هر قرن زمين با ۱/۵۰۰ ثانيه سرعت خود را کاهش مي‌دهد. ۱۰۰۰ سال ديگر، يک روز دو صدم ثانيه بيشتر از امروز خواهد بود.

ماه هر سال دورتر مي‌شود
ماه به زمين فشار مي‌آورد و باعث مي‌شود سياره ما کمي تخم مرغ شکل باشد. اين حتي بيشتر روي آب تاثير مي‌گذارد و با ايجاد جزر و مد، باعث انباشته شدن اقيانوس‌ها به سمت يک طرف کره زمين مي‌شود و يک برآمدگي جزر و مدي ايجاد مي‌کند. اين برآمدگي هنگام چرخش با ماه به اطراف کشيده مي‌شود. همانطور که زمين سريع‌تر از ماه مي‌چرخد، برآمدگي کمي جلوتر از موقعيت ماه در مدار حرکت مي‌کند.