دانشمندان با اصلاح ژنتیکی پشهها میخواهند با بیماری مالاریا مقابله کنند
ديجياتو/ مالاريا يکي از بيماريهاي خطرناکي است که توسط انگل و نوع خاصي از پشه که از انسانها تغذيه ميکند، به وجود ميآيد. پژوهشگران اخيرا براي مقابله با چنين بيماري، ژنهاي پشه را براي پخش ژنهاي ضد مالاريا دستکاري کردهاند.
دانشمندان «امپريال کالج لندن» با موفقيت ژنهاي روده يک پشه را تغيير دادهاند تا ژنهاي ضد مالاريا را به نسل بعدي گونههاي خود گسترش دهد. اين رويکرد نوآورانه شايد بتواند منجر به مهار مالاريا براي هميشه شود.
اين دستاورد پژوهشگران اهميت بالايي دارد چرا که عامل ايجادکننده مالاريا در سالهاي گذشته مقاومت بالايي در برابر داروهاي ضد مالاريا پيدا کرده. به گفته يکي از پژوهشگران امپريال کالج لندن به نام «جرج کريتوفيدس»، براي ريشهکن کردن مالاريا بايد راهکارهاي جديدي را مورد بررسي قرار داد:
«براي اينکه بتوانيم در نهايت اين بيماري را ريشهکن کنيم، بايد تا جاي ممکن رويکردهاي جديد را مورد بررسي قرار دهيم و روش جديد ما شايد يکي از آنها باشيد. کاهش توانايي پشهها براي انتقال انگلي که مسئول ايجاد مالاريا است، ميتواند تاثير چشمگيري در مبارزه با آن داشته باشد. ما پيش از اينکه هرگونه پشه با ژنتيک اصلاح شده را در طبيعت رها کنيم، به تستهاي بيشتري براي اطمينان از امنيت و کارآمدي اين روش نياز داريم.»
دستاورد اخير شامل يک اصلاح ژن ميشود که در حقيقت يک ژن عملکردي را براي توليد مولکولهاي ضد مالاريا تغيير ميدهد. حالا پژوهشگران ميخواهند براي عملکرد بهتر اين رويکرد، از پروتئين Cas9 استفاده کنند.
يکي ديگر از محققان امپريال کالج لندن به نام «نيکولاي ويندبيچلر» گفته تا زمان اطمينان از امنيت اين روش نميتوان از آن استفاده کرد:
«زماني که فکر کنيم اين روش موثر و ايمن است، ميخواهيم مانند يک ژن واقعي رفتار کند، بنابراين بايد آن را با يک ژن ديگر با استفاده از مولفه Cas9 ترکيب کنيم. پس از انجام اينکار، آنها ميتوانند اقدامات لازم را بدون تغييرات بيشتر انجام دهند و روش ما يک قدم به آزمايشات براي ريشهکن کردن اين بيماري نزديکتر ميشود.»
اين اولين باري نيست که با چنين رويکردي مواجه ميشويم و در سال ۲۰۱۸ دو پژوهش ديگر در اين زمينه صورت گرفته بود که البته روش آنها متفاوت بود. پژوهش اخير در ژورنال «eLife» منتشر شده است.