مقابله با باکتری‌های مقاوم در برابر دارو به کمک یک پلتفرم جدید

پژوهشگران "دانشگاه کلرادو بولدر"(CU Boulder) آمريکا، پلتفرمي ابداع کرده‌اند که مي‌تواند تنها طي يک هفته، درمان‌هاي ويژه و موثر "اسيد نوکلئيک پپتيد"(PNA) براي استفاده در برابر همه انواع باکتري ابداع کند. شايد اين پژوهش بتواند روش واکنش ما نسبت به همه‌گيري و همچنين نحوه برخورد با موارد مقاومت آنتي‌بيوتيکي را تغيير دهد.

پلتفرم موسوم به "FAST" مي‌تواند به سرعت، آنتي‌بيوتيک‌هاي جديدي را براي انواع بيماري ارائه دهد که به طور ويژه براي هدف‌گيري باکتري‌هاي مورد نظر طراحي شده‌اند. اين پژوهش، مهار قابل توجه رشد و ساير واکنش‌هاي مثبت را در باکتري‌هاي مقاوم مانند "اشريشيا کلي" (E. coli) نشان مي‌دهد. سازگاري اين نوع داروها، بسيار سريع‌تر از داروهاي جديدي است که به بازار عرضه مي‌شوند.

روش‌هاي سنتي کشف دارو معمولا ۱۰ سال يا بيشتر زمان مي‌برند. اين روش‌ها براي شناسايي مولکول‌هاي يک باکتري ابداع شده‌اند که براي بهبود سلامت انسان مي‌توان از آنها در برابر باکتري‌هاي ديگر نيز استفاده کرد. تکامل طي ميلياردها سال موجب شده است که رشته‌هاي باکتري در برابر اين نوع روش‌ها، به طور فزاينده‌اي مقاوم باشند. بخشي از اين مقاومت، به خاطر تجويز آنتي‌بيوتيک توسط پزشکان است. از پلتفرم FAST مي‌توان براي همه انواع باکتري استفاده کرد و به شناسايي سريع و آزمايش مولکول‌هايي پرداخت که مکانيسم‌هاي جديدي را در پاتوژن‌ها هدف قرار مي‌دهند.

"کريستن الر"(Kristen Eller)، پژوهشگر ارشد اين پروژه گفت: پلتفرم FAST،  از آرايش ژنتيکي باکتري‌ها براي طراحي آنتي‌بيوتيک‌هاي ويژه و هدفمند استفاده مي‌کند تا امکان توليد پروتئين‌هاي طبيعي را از آنها بگيرد و موجب مرگ آنها شود.

وي افزود: اين پلتفرم، يک راهبرد منحصر به فرد را براي انتقال درمان به باکتري‌هايي مورد استفاده قرار مي‌دهد که هدف قرار دادن آنها به طور سنتي دشوار است زيرا در سلول‌هاي ميزبان بدن ما قرار دارند. پلتفرم FAST براي برطرف کردن اين مشکل، توانايي طبيعي باکتري‌ها را براي حمله به سلول‌هاي خود باکتري به کار مي‌گيرد و آن را دستکاري مي‌کند تا ناقل درمان باشد.

الر ادامه داد: ما يک پلتفرم ابداع کرده‌ايم نه يک روش درماني. اين پلتفرم، سازگار و پويا است و مي‌توان آن را تغيير داد تا همه گونه‌هاي باکتري را که يک تهديد به شمار مي‌روند، هدف قرار دهد.

پژوهش ديگري که اخيرا انجام شده است، کاربرد پلتفرم FAST را براي ابداع آنتي‌بيوتيک‌هاي جديد در مقابله با باکتري اشريشيا کلي نشان مي‌دهد که تقريبا نسبت به همه آنتي‌بيوتيک‌ها مقاوم است.

"آنوشري چترجي"(Anushree Chatterjee)، سرپرست اين پژوهش گفت: اين موضوع از اهميت ويژه‌اي برخوردار است زيرا رشته‌هاي خاص باکتري با گذشت زمان، تکامل و تغيير مي‌يابند و مقاومت بيشتري پيدا مي‌کنند. 

وي افزود: هدف اين است که به سرعت، درمان‌هايي متناسب با ناحيه مورد نظر، شخص تحت درمان‌ يا حتي شرايط بهداشت جهاني ارائه شود.

چترجي ادامه داد: فناوري که ما براي درمان چنين مشکلاتي به کار مي‌بريم، بايد به اندازه کافي هوشمند باشد تا بتواند با موجودات در حال تکامل سازگار شود و نسبت به بحران‌ها، به سرعت واکنش نشان دهد. در اين پلتفرم، چندين گام وجود دارد که با طي کردن آنها مي‌توان اهداف دارويي جديدي را طراحي و ابداع کرد.

به گفته چترجي، شايد اين پلتفرم نهايتا اصلاح شود تا درمان‌هاي ضد ويروسي را براي سرماخوردگي، آنفلوآنزا و کوويد-۱۹ ارائه دهد. پژوهشگران در حال جمع‌آوري داده‌هاي بيشتر هستند تا درمان‌هاي بالقوه کوويد-۱۹ را توسعه بدهند و کار کردن براي آزمايش‌هاي باليني را آغاز کنند.

اين پژوهش، در مجله "Communications Biology" به چاپ رسيد.