مشکل “گرد و غبار در ماه” جدی است
/ براي فضانوردان و تجهيزات آپولو، غبار ريز و ريگدارِ فراگير مشکلساز بود. در سطح قمري در دسامبر سال ۱۹۷۲، فضانوردان آپولو به نام “هريسون اشميت” و “يوجين سرنان” بايد يکي از گلگيرهاي ماهنورد را تعمير مي کردند تا غبار را از خودشان و همچنين چرخ دنده دور نگه دارند. اين تصوير چرخ و گلگير ماه نوردِ پوشيده از غبار را همراه با نقشههاي اضافي، گيرهها و يک نوار چسب خاکستري نشان ميدهد. در ويدئوي بالا گشتزني فضانوردان آپولو 17 در سطح ماه را ميبينيم:
گرد و غبار موجود در ماه مشکل بزرگي است، پيش از آنکه انسان به سطح ماه سفر کند، هيچکس ايدۀ قاطعي درباره شرايطِ حاکم بر سطح ماه نداشت. اما آنچه فضانوردان ماموريتهاي آپولو دريافتند، چيزي غير منتظره و نگرانکننده بود. به جاي درياهايي از گرد و غبارِ مايع مانند، آنها دريافتند که برخورد شهابسنگهاي کوچکي با قدمت چند ميليارد سال، باعث پديدار شدن لايهاي از گرد و غبار سيليکاتي در سطح ماه شده که ويژگيهاي نامناسبي دارند.
تابشهاي خورشيدي و کيهاني باعث شده بود تا ذرات، بار الکتريکي ساکني داشته باشند. اين امر موجب ميشد تا گرد و غبار به صورت پودر سياه و خاکستري به لباس فضانوردان بچسبد؛ زدودن آن تقريبا کاري غير ممکن بود و در نتيجه آن، بخش داخلي ماژول ماه و ماژول فرمان در هنگام بازگشت فضانوردان با مشکل جدي روبرو شود.
با چسبيدن گرد و غبار روي لباس فضانوردان، بوي باروت سوخته به مشام ميرسيد. در ضمن همۀ 12 فضانوردي که بر روي سطح ماه گام برداشتند، از تب خشک ماه رنج ميبردند و علائمي نظير انباشتگي بيني و عطسه کردن مدتها پس از بازگشت به زمين طول ميکشيد تا فروکش کنند.
گرد و غبار در ماه رفتار نسبتا متفاوتي نسبت به گرد و غبار در زمين دارد. براي مثال، اين ذرات غبار تيز هستند. زيرا در ماه باد نميآيد و گرد و غبار هرگز ساييده نميشوند و به همين دليل در صورت استنشاق عميق توسط فضانوردان، به راحتي ميتواند به سلولهاي ريه نفوذ کرده و آنها را تخريب کند.
ناسا قصد دارد مجددا سفر سرنشيندار به ماه داشته باشد، به همين منظور بايد مشکل گرد و غبار را طوري مديريت کند تا براي فضانوردان خطرناک آفرين نباشد. اين سازمان بهدنبال راهحلهايي براي اين حل اين مسئله در سه موضوع است که شامل برخاستن گرد و غبار ماه هنگام فرود فضاپيما، تحمل گرد و غبار توسط لباسهاي فضايي و همچنين کنترل آن ميشود. خوشبختانه ناسا اين مشکلات را جدي گرفته و در حال توسعه چندين فيلتر گرد و غبار بسيار حساس است. يکي از استراتژيهاي اميدوارکننده، پوشاندن سطوح حساس با يک محافظ الکتروديناميک است.