بررسی علمی ادعای مغناطیسی شدن بدن انسان توسط معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت

 معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت در یک گزاره برگ موضوعی که این روزها در بین مردم و فضاهای مجازی بحث ایجاد کرده که تزریق واکسن های کووید- ۱۹ منجر به مغناطیسی شدن بدن می شود را بررسی کرده است.

در این گزاره برگ آمده است با تکیه بر شواهد علمی به با توجه به بررسی های انجام شده بر روی منابع علمی و معتبر، شواهدی که نشان دهند واکسن های کووید- ۱۹ قابلیت القای خاصیت مغناطیسی در بدن انسان دارند، وجود ندارد. ایجاد القای خاصیت مغناطیسی توسط این واکسن ها با شواهد موجود در تضاد است. این نگرانی و پرسش های پیرامون آن پاسخ داده شود.

اگر این واکسن ها قابلیت ایجاد یک میدان مغناطیسی را در بدن داشته باشند یا باید محتویات خود واکسن ها خواص مغناطیسی داشته باشند یا اینکه خاصیت مغناطیسی را در بدن القا کنند. پس ابتدا به بررسی ترکیبات تشکیل دهنده تعدادی از واکسن های رایج کووید- ۱۹ می پردازیم که از منابع معتبر جهانی نظیر CDC و FDA قابل استعلام هستند.

از آنجا که این موضوع در خصوص همه واکسن ها و در همه جای دنیا بیان می شود، به ترکیبات همین چهار واکسن اکتفا می شود.

بررسی ترکیبات واکسن ها: ترکیبات چهار نمونه از واکسن های کووید-۱۹

همان طور که در فرمولاسیون واکسن های فوق دیده می شود، هیچ ماده ای که بتواند خواص مغناطیسی مؤثری داشته باشد وجود ندارد.

درواقع، ترکیبات این واکسن ها شامل مولکول های زیستی، نوکلئیک اسیدها، لیپیدها، قندها و بافرهایی هستند که در بسیاری از داروهای دیگر و گاهی حتی در مواد غذایی نیز وجود دارند. واضح است که این ترکیبات به تنهایی یا در ترکیب با یکدیگر نیز قادر به ایجاد میدان مغناطیسی در بدن انسان نیستند و اصولاً ماهیت این ترکیبات ارتباطی با القای میدان های مغناطیسی ندارد.

البته لازم به ذکر این واقعیت است که در بدن انسان هر سلولی میدان مغناطیسی خاص خودش را دارد، اما شدت میدان مغناطیسی ایجادشده توسط کل بدن یک انسان بسیار ناچیز و در حدود ۹ - ۱۰ گاوس است. برای درک میزان کوچکی این میدان مغناطیسی باید گفت که این میزان تقریباً یک میلیاردم میدان مغناطیسی کره زمین است.

همان گونه که همه می دانیم، میدان مغناطیسی زمین به زحمت می تواند آهنربای موجود در قطب نماها را حرکت دهد. همچنین، شدت میدان مغناطیسی آهنرباهای کوچکی که بر روی یخچال ها برای نصب یادداشت های روزانه خود می چسبانیم، در حدود ۱۰ گاوس است.

پس میدان مغناطیسی موجود در بدن انسان به هیچ وجه قابلیت جذب فلزات را ندارد. ما حتی اگر ده ها عدد از این آهنرباهای یخچالی را نیز در بدن خود داشته باشیم باز نمی توانند یک قاشق فلزی یا حتی یک آهنربای دیگر را از ورای پوست و عضلات و بافت همبند جذب کنند.

بر این اساس می توان گفت که «مغناطیسی شدن بدن بر اثر تزریق واکسن» موضوع درستی نیست.

بررسی شواهد علمی ادعا

این ادعا نمی تواند صحیح باشد چون در صورت صحت مشکلات اساسی و آنی برای بدن ایجاد می کند. اگرچه، این ادعا با اصول و واقعیت های علمی دیگری نیز در تضاد است.

همانگونه که می دانیم که سیستم عصبی انسان و نیز سیستم ضربان ساز طبیعی قلب بر اساس اختلاف پتانسیل های الکتریکی در دو سوی غشاهای سلولی خود، کار می کنند و این پتانسیل ها و اختلاف بارها به شدت و در حد میلی ولت کنترل می شوند.

تصور کنید بدن ما در اثر تزریق یک واکسن تا حدی خاصیت مغناطیسی پیدا کند که قادر به جذب فلزات باشد. آنگاه حتما فرایندهای عصبی و قلبی تحت تأثیر قرار می گرفتند و در نتیجه حیات فرد دریافت کننده واکسن به سرعت و به شدت و با ایجاد عوارض وخیم تحت تاثیر قرار می گرفتند.

همچنین، اگر مواد فلزی و دارای خاصیت مغناطیسی به این میزان در بدن منتشر می شدند که قابلیت جذب فلز را در بدن انسان ایجاد کنند، اندام ها و بافت های حیاتی بدن دچار سمیت شدید با مواد فلزی مذکور می شدند و فرد دریافت کننده واکسن از نظر سلامت دچار عوارض وخیمی می شود.

ایجاد این میزان خاصیت مغناطیسی در بدن با استمرار فعالیت های طبیعی سلول های بدن از نظر فیزیولوژیک منافات دارد.

منشاء ادعای مغناطیسی شدن بدن در اثر تزریق واکسن کووید ۱۹

درواقع، این ادعا یا شایعه ابتدا از کاربران فضای مجازی در کشورهای دیگر آغاز شد و به تدریج فراگیر شد. اگرچه، پیرو پیگیری هایی که توسط تیم حقیقت یاب خبرگزاری رویترز در این زمینه انجام شد، شرکت های تولیدکننده واکسن های کووید- ۱۹ قویاً استفاده از مواد فلزی و مغناطیسی را در واکسن های خود رد کردند.

به جز موارد محدودی که در برخی از واکسن های کووید در حد بسیار ناچیزی از نمک های آلومینیوم استفاده شده است که در تولید واکسن های مختلف ماده ای رایج است و ده ها سال است از آن استفاده می شود.

درواقع، افراد حمایت کننده از این ادعا و شایعه بر هیچ واقعیت علمی و مدارک قابل اتکایی استناد نکرده اند و به بیان ادعایی گنگ و مبهم بدون ارائه شواهد کافی اقدام کرده اند.

بیشتر نیز ادعا شد که شرکت مایکروسافت و در رأس آن بیل گیتس با همکاری دولت های جهانی قصد دارند ریزتراشه های دیجیتالی را از طریق واکسن در بدن افراد قرار دهند تا همیشه و همه جا تحت کنترل و قابل رهگیری باشند؛ اما آیا می شود وجود ریزتراشه ها یا مواد مغناطیسی را به این سادگی در درون این واکسن ها پنهان کرد.

با وجود تجهیزات شیمی تجزیه نظیر کروماتوگرافی های پیشرفته و دستگاه های طیف سنج جرمی که امروزه تقریباً در هر شهری وجود دارند، پنهان کردن چنین مواردی غیر ممکن و غیرقابل باور است. تمامی این ادعاها و شایعات همیشه از سوی منابع رسمی و معتبر با تکیه بر واقعیت های علمی و عینی رد شده اند.

توصیه ها

پیشنهاد می شود در زمان برخورد با این ادعاها برای دریافت پاسخ سؤالات و نگرانی ها به منابع معتبر علمی و متخصصین حوزه سلامت اعتماد شود و به شایعات و ادعاهای بی اساس که گاهی به آن ها جلوه علمی نیز داده می شود توجهی نکرد.

با پیشرفت های گسترده تجهیزات علمی و نیز فراگیر شدن رسانه های جمعی امکان فریب مردم و تزریق واکسن با اهداف غیردرمانی و پشت پرده وجود ندارد. افراد هر جامعه ای با افزایش آگاهی و اعتماد به متخصصین حوزه سلامت می توانند از چنین شایعاتی دور بمانند و از جان خود و عزیزانشان محافظت کنند.

کدام سوی این قضایا را باور کنیم؟ در مواجهه با اخبار این چنینی در شبکه های اجتماعی چه رویکردی داشته باشیم ؟

به نظر می رسد که منابع این شایعات بخشی از سوی جنبش های ضد واکسن و بخشی نیز از سوی سایت ها و منابعی فرصت طلب برای جذب مخاطب بیشتر باشد.

در ادامه این گزاره برگ معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت آمده است: تلاش می کنیم نکاتی را جهت مواجهه علمی با این موضوع و موارد مشابه مطرح کنیم. چرا که ادعاهای عجیب و غریب درست و نادرست در شبکه های اجتماعی نه تنها کاهش نمی یابد بلکه رو به افزایش است.

اگر با چنین مواردی مواجه شدیم، فارغ از تایید یا انکارش، باید مسیر درست مواجه رو طی کنیم و نتیجه هر چه شد، بی طرفانه بپذیریم. جهت راستی آزمایی ادعاهای عمومی، توصیه متدولوژیست ها طی کردن گام های سه گانه به شرح ذیل است:

گام اول: بطور واضح و شفاف، ببینیم ادعای مطرح شده چیست و آن را روی کاغذ بنویسیم؟

گام دوم: دلایل و مستندات ارائه شده دقیقا چه چیزهایی هستند؟ مواردی که مستقیم و یا غیر مستقیم اظهار شده اند، را استخراج کرده و جهت بررسی شفاف یادداشت برداریم.

گام سوم: اعتبار ادعا و همچنین اسناد ارائه شده را بدقت بررسی کنیم تا ببینیم در چه سطحی بوده و تکیه گاه شان چیست؟

اجازه دهید مسئله واکسن و مغناطیس را با همین گام ها به عنوان یک مصداق بررسی کنیم.

گام اول: در کلیپ های منتشر شده، بطور شفاف چه موضوعی ادعا شده است؟ ادعای مطرح شده در شبکه اجتماعی این است که واکسن زدن باعث ایجاد خاصیت مغناطیسی در بدن فرد مذکور می شود.

گام دوم: دقیقا برای اثبات این ادعا چه مستنداتی ارائه شده است؟ برای بررسی مستندات و چند کلیپ با انتشار گسترده انتخاب شدند. مرد میانسالی که چندین قاشق را به ناحیه سینه اش می چسباند. خانمی که آهن ربای گرد کوچکی را به بازوی چپ اش چسباند، و مرد سالمندی که کلید و سپس قاشقی رو به بازوی چپ اش چسباند.

گام سوم: این گام مهمترین گام محسوب می شود. اعتبار ادعا و مستندات در چه وضعیتی است؟

۱) آیا سند معتبری برای واکسن زدن ارائه شد؟ یا صرفا ادعای کلامی بود؟

۲) آیا افراد مذکور به منظور شفاف کردن هویت حقیقی خود به مسائلی مانند: نام خود، کشور و شهرشان، مرکزی که واکسن زده اند و نوع واکسن به صراحت اشاره کردند؟

۳) آیا انسجام کافی در ادعای مطرح شده وجود داشت؟ محل ایجاد مغناطیس در یکی از افراد ناحیه سینه و دو نفر دیگر ناحیه بازو بود.

۴) آیا علت چسبیدن شی مانند قاشق به سینه صرفا به دلیل مغناطیس است؟

۵) آیا ادعا کنندگان بجز بازویی که ادعا می شد واکسینه شده، بازوی مقابل رو هم به عنوان کنترل تست کردند؟

۶) آیا بعد از پخش شدن این کلیپ، فردی قبل از واکسیناسیون تست منفی مغناطیس را روی بازویش نشان داد؟ تا ثابت کند بعد از واکسیناسیون مغناطیس ایجاد شده باشد؟

۷) آیا یکنواختی و انسجام در اسناد وجود داشت؟ یکی ادعای تزریق آهن داشت که آهن ربا به بازویش می چسبید و یکی ادعای تزریق آهن ربا داشت که آهن به بدن می چسبید.

۸) آیا چنانچه فرض کنیم ادعای مغناطیسی شدن اثبات شود، چطور میکروچیپ بودن از این مسئله نتیجه گیری می شود؟ آیا میکروچیپ این خاصیت را دارد؟

۹) آیا تعداد کلیپ های گزارش شده در مقایسه با جمعیت چند صد میلیونی واکسینه شده، در حدی هست که اثر را به واکسن نسبت بدهیم؟

نتیجه گیری نهایی

مهمترین مداخله و اساسی ترین راه برون رفت از بحران پاندمی کووید ۱۹ واکسیناسیون عمومی است. عدم تزریق واکسن با توجه به شایعاتی که علیه واکسن کووید ۱۹ وجود دارد، نتیجه ای جز به مخاطره انداختن سلامت مردم و جامعه نخواهد داشت.

این ادعا یک شایعه است و باقی مانندن اجسام روی بدن در مواردی که ادعا می شود به دلیل ایجاد خاصیت مغناطیسی توسط واکسن نیست. بر اساس شواهد علمی موجود، اصولا این واکسن ها هیچ خاصیت مغناطیسی در بدن ایجاد نمی کنند.

آرمان رحیمی دانشجوی دکتری تخصصی رشته پزشکی مولکولی دانشگاه علوم پزشکی کردستان و دکتر مهدی هدایتی، رئیس مرکز تحقیقات علوم سلولی و مولکولی غدد، پژوهشکده علوم غدد درون ریز و متابولیسم، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی این گزاره برگ را تهیه کرده اند.