چرا مجرد‌ها بوی خاصی می‌دهند؟ 

فراديد/انبوهي از اطلاعات روانشناختي و زيستي در بوي بدن ما ذخيره شده است که به دلايلي از همه آن‌ها چشم‌پوشي مي‌کنيم. 

لويي چهار‌دهم، پادشاه فرانسه، شيفته عطر بود. در کاخ ورساي همه اتاق‌ها را با گل تزئين مي‌کردند و به تمام وسايل اتاق و آب‌نما‌ها عطر مي‌زدند، حتي مهمانان قصر هم پيش از ورود عطر‌باران مي‌شدند.

چه به اين دليل که روال بهداشت شخصي او از معيار‌هاي امروزي فاصله داشت يا شايد، چون از بازي با عطر و بو‌ها لذت مي‌برد به هر حال لويي چهار‌دهم خوب مي‌دانست که بويايي چقدر مهم است.

---

بازار

---

بوي بدن جزئياتي در مورد سلامت ما آشکار مي‌کند، براي مثال وجود بعضي بيماري‌ها (وبا بويي شيرين دارد و ديابت شديد بويي شبيه سيب گنديده مي‌دهد). مهمت محمود، روانشناس بو و بويايي از دانشگاه مک‌کواري استراليا مي‌گويد: "بوي بدن مي‌تواند نکاتي در مورد رژيم غذايي ما آشکار کند".

"چند تحقيق در اين زمينه وجود دارد که با هم تناقض دارند، اما گروه پژوهشي ما دريافت که هر چه بيشتر گوشت مصرف کنيد بوي بدن تان خوشايند‌تر مي‌شود".

مردان بوي بدن زنان را در دوره آزاد‌سازي تخمک در چرخهٔ تخمدان خوشايند و جذاب مي‌يابند، زماني که بدن زن آماده باروري مي‌شود و بوي بدن زن را در دوران قاعدگي برايشان ناخوشايند است. به نظر کارشناسان اين پژوهش، چنين حسي به اجداد ما در گذشته کمک مي‌کرده است که براي توليد‌مثل جفت مناسبي براي خود پيدا کنند. ميزان تستوسترون در مردان هم باعث مي‌شود که بوي بهتري بدهند.

هر چند بوي بدن بر اثر رژيم غذايي و وضعيت تندرستي ممکن است تغيير کند، اما بخش اصلي بوي منحصر‌به‌فرد ما را ژن‌ها تعيين مي‌کند.

بوي بدن ما آنقدر خاص است و بويايي ما آنقدر دقيق است که افراد مي‌توانند تي‌شرت‌هاي آغشته به عرق بدن دوقلو‌هاي همسان را از ميان تي‌شرت‌هاي گروهي آدم ديگر تشخيص دهند. بوي بدن دوقلو‌هاي همسان چنان شبيه به يکديگر است که شرکت‌کنندگان در اين تحقيق دو تي‌شرت متعلق به يک نفر را با تي‌شرت‌هاي دوقلو‌هاي همسان اشتباه گرفتند.

آگنيتسکا سوروکوفسکا، روانشناس و متخصص حس بويايي انسان از دانشگاه بروسلاو در لهستان مي‌گويد: "اين موضوع از اين نظر اهميت دارد که نشان مي‌دهد ژن‌ها بر بوي بدن ما اثر دارند. پس ما مي‌توانيم با بو کردن ديگران اطلاعات ژنتيکي در مورد آن‌ها به دست آوريم".

در مجموع آدم‌ها ميليارد‌ها دلار هزينه مي‌کنند تا با عطر‌ها و بو‌هاي خوش، بوي طبيعي بدن خود را تغيير دهند يا از بين ببرند

ما عطر‌هايي انتخاب مي‌کنيم که با بوي ژنتيکي بدن ما هماهنگي داشته باشند. سوروکوفسکا و همکارانش نشان دادند که بر مبناي عطر‌هايي که فرد انتخاب مي‌کند مي‌توان به جنبه‌هايي از شخصيت او پي برد. پس مهمانان لويي چهاردهم هم مي‌توانستند در هنگام ورود با بو کردن فضاي قصر چيز‌هايي از شخصيت پادشاه دست‌شان بيايد.
اين همه اطلاعات در بوي بدن ما چه فايده‌اي دارد؟
در يک پژوهش، از زنان خواستند تا تي‌شرت‌هاي پوشيده‌شده مردان گوناگوني را بو کنند و ميزان خوشايندي بوي آن‌ها را تعيين کنند. ترتيب انتخاب بر همان الگوي ناهمانندي آنتي‌ژن‌هاي لکوسيت انساني (اچ ال آ) منطبق است.

اچ‌ال‌آ گروهي از پروتئين‌ها هستند که به سيستم ايمني ما کمک مي‌کنند سلول‌هاي خودي و غير‌خودي را تشخيص دهد و به اين ترتيب بتواند عوامل بيماري‌زاي احتمالي را هم شناسايي کند.

در انسان يک گروه از ژن‌هاي به‌هم‌چسبيده که آنتي‌ژن‌هاي لکوسيت انساني را رمز‌گذاري مي‌کند ام‌اچ‌سي ناميده مي‌شود. هم‌چنين پروتئين‌هاي ديگر واکنش ايمني بدن را هم رمز‌گذاري مي‌کند و نمونه مفيدي براي پژوهشگران است تا انواع روش‌هاي حفاظتي سيستم ايمني بدن را بررسي کنند.

ويژگي‌هاي اچ‌ال‌آ شما ممکن است با هر آدم ديگري که ملاقات کنيد متفاوت باشد هر چند اين ويژگي‌ها در بعضي افراد مانند بستگان نزديک بيشتر شبيه شماست.

از نظر ژنتيکي، فرزند داشتن از کسي که در ويژگي‌هاي اچ‌ال‌آ با ما همانند نباشد مزيتي است. سوروکوفسکا مي‌گويد: "اگر شريک زندگي شما ويژگي‌هاي ايمني ژنتيکي و بوي بدن ناهمانند با شما داشته باشد، فرزندان‌تان مقاومت و ايمني بهتري در برابر عوامل بيماري‌زا خواهند داشت".

در اين پژوهش زنان تي‌شرت‌هاي پوشيده‌شده مرداني که بيشترين ناهمانندي اچ‌ال‌آ را با آن‌ها داشتند در اولويت اول قرار دادند و آخرين از آن کساني بود که از نظر ژنتيکي با خود آن‌ها شباهت داشتند. آن‌ها مي‌توانستند مرداني را انتخاب کنند و ترجيح دهند که از نظر ژنتيک سيستم ايمني بهترين جفت براي آن‌ها بودند. البته آن‌ها از اين کار خود هيچ خبر نداشتند و اين انتخاب کاملاً به طور ناخودآگاهانه انجام مي‌شد.

سوروکوفسکا مي‌گويد: "هنوز ساز‌و‌کار دقيق اينکه ناهمانندي در ويژگي‌هاي ژنتيکي منجر به احساس بوي خوشايند‌تر بدن مي‌شود براي ما روشن نيست، اما تصور بر اين است که اچ‌ال‌آ باعث توليد موادي مي‌شود که به مصرف باکتري‌هاي پوست مي‌رسد و بوي خاصي توليد مي‌کند".

آيا انسان‌ها از اطلاعات ژنتيکي نهفته در بوي بدن براي انتخاب شريک زندگي خود استفاده مي‌کنند؟
به نظر مي‌رسد که خير. در تحقيق بر روي ۳۷۰۰ زوج احتمال اينکه فرد با فرد ناهمانند در ويژگي‌هاي ژنتيکي پيوند برقرار کند به نظر فقط اتفاقي مي‌رسيد. ما بعضي بو‌ها را ترجيح مي‌دهيم و شايد دلايل ژنتيکي هم براي اين ترجيح داشته باشيم، اما وقتي مي‌خواهيم ازدواج کنيم بر مبناي حس بويايي خود عمل نمي‌کنيم.

سوروکوفسکا مي‌گويد:"هر چند ويژگي‌هاي ژنتيکي بر انتخاب همسر اثر نمي‌گذارد، اما بر رضايت جنسي اثر مي‌گذارد".

مهمت در پژوهشي که همراه با ايلونا کروي در دانشگاه درسدن آلمان انجام داد دريافت که افراد مبتلا به آنوسمي يا نابويايي (کساني که حس بويايي ندارند) رابطهٔ جنسي ضعيف‌تري دارند.

زوج‌هايي که ناهمانندي آنتي‌ژن‌هاي لکوسيت بيشتري دارند، که بيشتر اوقات بر اثر شانس اتفاق مي‌افتد، بالاترين ميزان رضايت جنسي را از يکديگر دارند و ميل شديدي به فرزند‌آوري در آن‌ها ديده مي‌شود.

اين موضوع بيشتر در زنان مشاهده مي‌شود. زناني که شريک زندگي آن‌ها شباهت‌هاي اچ‌ال‌آ با آن‌ها دارد بيشتر احساس نارضايتي جنسي مي‌کنند و تمايل کمتري به بچه‌دار شدن دارند. هر چند وقتي شواهد پژوهش‌هاي گوناگون بررسي مي‌شود چنين نتيجه‌اي قطعي نمي‌تواند باشد.

از نظر زيست‌شناسان تکاملي تأکيد بر انتخاب زن منطقي است. در طبيعت، ماده‌ها نر‌ها را انتخاب مي‌کنند، چون اين مادر است که براي پرورش فرزندان بيشترين مايه را مي‌گذارد در نتيجه با جفت‌گيري با نري که از نظر ژنتيکي براي او مناسب نباشد بيشتر ضرر مي‌کند.

جانور ماده بايد جفت خود را انتخاب کند و معيار‌هاي نر برتر را در نظر بگيرد. به همين دليل است که جانوران نر در طبيعت رنگارنگ هستند و خوب مي‌رقصند و آواز مي‌خوانند و هنر‌نمايي‌هاي ديگري در طبيعت از خود نشان مي‌دهند. آن‌ها بايد مرغوبيت ژنتيکي خود را ثابت کنند.

پيوند ميان ژن‌ها و بوي بدن باعث باب شدن مدل جديدي از آشنايي زوج‌ها شده است که به آن قرار‌ملاقات فوري تي‌شرتي مي‌گويند و حتي خدمات "ارسال بو" هم به راه افتاده است.

اما هنوز شواهد کافي در دسترس نيست که بر مبناي بوي بدن مي‌توان انتخاب و تصميم‌گيري خوبي در مورد شريک زندگي انجام داد. مي‌توانيم بگوييم بويي را ترجيح مي‌دهيم، اما در عمل مي‌بينيم که بر مبناي ترجيح‌هاي خود تصميم نمي‌گيريم. چرا؟

يک دليل آن اين است که ماجرا‌هاي زندگي واقعي خيلي پيچيده‌تر از آن است که بتوان از اطلاعات بو به درستي استفاده کرد. حس‌هاي ديگر ما اطلاعاتي که با حس بويايي به دست مي‌آوريم منحرف مي‌کنند. فقط بر مبناي بوي بدن مي‌توانيم ارزيابي‌هايي درستي در مورد روان‌رنجوري‌هاي افراد انجام دهيم.

سوروکوفسکا مي‌گويد: "وقتي تصوير فرد همراه با نمونه‌اي از بوي بدن او در اختيار آزمايش‌شوندگان قرار مي‌گرفت آن‌ها "گيج مي‌شدند" و نمي‌توانستند ارزيابي درستي انجام دهند".

"ما نمي‌توانيم فقط از روي چهره افراد روان‌رنجوري‌ها و اختلالات رواني را تشخيص دهيم" او معتقد است بوي بدن براي تشخيص روان‌رنجوري‌ها دقيق‌تر است، اما چهره‌ها براي اين کار آسان‌تر هستند و بيشتر اوقات ما دنبال کار آسان‌تر هستيم.

در تحقيق ديگري زنان متأهل تي‌شرت همسران خود را آوردند و و زنان مجرد تي‌شرت دوست خود را (دوستي بدون تن‌خواهي) و اين تي‌شرت‌ها را با تي‌شرت‌هاي مردان ديگري مخلوط کردند.

مهمت مي‌گويد: "آيا زنان متاهل همسر کسي بودند که بوي بدن او را ترجيح مي‌دهند؟ " "نه، لزوماً نه. هيچ شواهد روشني وجود ندارد که نشان دهد آن‌ها بوي بدن شريک زندگي خود را ترجيح مي‌دهند". در اين تحقيق زنان همسري که بوي بدنش را ترجيح بدهند انتخاب نکرده بودند.

در تحقيق ديگري مهمت دريافت بوي بدن غريبه‌ها قوي‌تر از بوي بدن مردان متأهل است. او حدس زد که شايد شواهدي مبني بر"ارتباط متقابل ميان ميزان بالاي تستوسترون و بوي قوي‌تر بدن باشد". مي‌دانيم که ارتباطي ميان بالا رفتن سن و کاهش تستوسترون وجود دارد، همان چيزي که در زندگي مردان متاهل پس از عبور از چهل‌سالگي رخ مي‌دهد، اولويت قائل شدن براي فرزندان و امور خانوادگي ديگر.

مرداني که در رابطه با زنان هستند و مرداني که فرزند دارند ميزان تستوسترون پايين‌تري دارند. مي‌دانيم که اطلاعات مربوط به ويژگي‌هاي ژنتيکي را با بوي بدن منتقل مي‌کنيم، مي‌دانيم که مي‌توانيم اين اطلاعات را دريابيم، اما چرا از اين آگاهي استفاده نمي‌کنيم؟

سوروکوفسکا مي‌گويد: "اگر فقط بخواهيد شريکي با ژن‌هاي خوب پيدا کنيد بايد به بوي بدن او توجه کنيد، اما، چون براي بيشتر افراد اين مهم‌ترين جنبه نيست به همين دليل افراد از اين روش استفاده نمي‌کنند".

مهمت هم با او موافق است: "بو فايده‌اش را تا حدود زيادي از دست داده است. ما ده‌ها هزار سال است که بوي واقعي بدن خود را پنهان کرده‌ايم".
منبع: بي بي سي

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar