جلبک میکروسکوپی چابهار، منبع غنی چربی و آنتی اکسیدان!

سيناپرس/ در يک پژوهش جالب در حوزه جلبک هاي دريايي، محققان کشورمان موفق به شناسايي نوعي ريزجلبک شده اند که قادر است علاوه بر توليد قابل توجه رنگ دانه و آنتي اکسيدان ها، برخي اسيدهاي چرب مهم در صنايع غذايي را نيز توليد کند.
ريز جلبکها، ميکروارگانيسمهاي فتوسنتز کنندهاي هستند که به هنگام مواجه شدن با شرايط اکسيژن زياد و استرس هاي محيطي، سيستم هاي محافظتي کارآمدي در برابر انواع واکنش هاي اکسايشي و راديکالهاي آزاد در خود ايجاد ميکنند. اين موجودات زنده، منبعي غني از آنتي اکسيدان هاي طبيعي هستند و به همين دليل از اهميت بالايي برخوردارند. به طور کلي يکي از دلايل اهميت عصارهها و روغنهاي اسانسي، کمک به گياهان و جلبکها براي حفاظت از خود در برابر استرسهاي محيطي است.
بنابر اطلاعات ارائه شده توسط متخصصان، ريز جلبکها پتانسيل فراواني جهت استفاده در زيستفناوري، مبدلهاي شيميايي و توليد سوختهاي زيستي دارند. اين موجودات ميکروسکوپي و بعضا تک سلولي، قابليت هاي فراواني در توليد انواع مواد شيميايي زيستي بسيار پرکاربرد دارند.
توليد انواع رنگ دانه و همچنين ترکيبات ارزشمند فنولي از مهم ترين کارکردهاي آن ها است. ترکيبات فنولي يکي از گروههاي فيتوشيميايي هستند که طيفهاي مختلفي از فعاليتهاي زيستي مانند خواص آنتياکسيداني، ضدالتهابي و عملکردهاي ضدميکروبي را دارا هستند. آن ها قادرند روند برخي سرطانها را کند کرده و خطر بيماريهاي قلب و عروق را کاهش دهند و همچنين در درمان بيماريهايي مثل بيماري اعصاب و ديابت اثر مثبت دارند.
با توجه به اين مزايا، يک مطالعه پژوهشي توسط محققان دانشگاه دريانوردي و علوم دريايي چابهار انجام شده که در آن يکي از اين ريزجلبک ها با نام علمي «دونالييلا سالينا» تحت بررسي عميق قرار گرفته و توانايي هاي آن در توليد انواع آنتي اکسيدان و همچنين اسيدهاي چرب بررسي شده است.
مجريان اين پژوهش، توانايي هاي مختلف ريز جلبک فوق را با استفاده از روش هاي آزمايشگاهي گوناگون و با به کارگيري حلال هاي شيميايي مختلفي نظير متانول، هگزان و کلروفرم در غلظت هاي مختلف بررسي کرده اند.
نتايج بهدستآمده از اين تحقيق نشان داد که عصاره متانولي دونالييلا سالينا هم داراي بيشترين خاصيت آنتي اکسيداني است و هم ميزان بالايي از ترکيبات فنولي را نشان مي دهد.
همچنين بر اساس اين نتايج، بيشترين ميزان اسيدهاي چرب اشباع استخراج شده از ريزجلبک فوق شامل پالميتيک اسيد، بيشترين مقدار اسيدهاي چرب تک غيراشباع نيز شامل پالميتولئيک اسيد و اسيدهاي چرب چند غيراشباع نيز آلفالينولئيک اسيد بودند.
در اين رابطه، علي طاهري، پژوهشگر گروه شيلات دانشگاه دريانوردي و علوم دريايي چابهار و همکارش مي گويند: «نتايج بهدستآمده از اين تحقيق ثابت کرد محلول متانول بهترين راندمان جهت استخراج عصاره آلي ميکروجلبک دونالييلا سالينا را دارا است».
به گفته آن ها، «جلبک فتوسنتزکننده دونالييلا سالينا که در سواحل چابهار به وفور يافت مي شود، علاوه بر اين ها داراي بيشترين پتانسيل توليد رنگ دانه و آنتي اکسيدان بتاکاروتن بوده و قادر است تا ميزان حدود 14 درصد از وزن خشک کل سلولهاي خود، بتاکاروتن را ذخيره نمايد».
امروزه بازارهاي جهاني درخواست زيادي جهت استفاده و بهرهبرداري از رنگدانههاي طبيعي بهويژه کاروتنوئيدها دارند، زيرا بهعنوان عوامل رنگي و دارويي، در صنايع غذايي و بهداشتي کاربرد فراواني دارند.
اين يافته هاي علمي پژوهشي که با اثبات قابليت بالاي ريزجلبک دونالييلا سالينا در توليد انواع مواد شيميايي زيستي، امکان به کارگيري صنعتي آن را براي مواد فوق روشن نموده اند، در فصل نامه «بومشناسي آبزيان» منتشر شده اند. اين فصل نامه متعلق به دانشگاه هرمزگان است.