اندازه مردمک از بهره هوشی افراد خبر میدهد

ديجياتو/ قطعا بارها شنيدهايد که ميگويند چشمها پنجره روح هستند. اما اين تمام ماجرا نيست! دانشمندان شواهدي را يافتهاند که ممکن است بر اساس آنها چشمها دريچهاي به مغز هر شخص باشد. اما چگونه؟
مردمک، ورودي مسير نور به داخل چشم است. محققان فکر ميکنند که شايد نور تنها ورودي مردمک نباشد. بر اساس تحقيقات دانشمندان پيشين، مردمکها بر اثر خستگي، زياد و کم شدن نور، برانگيختگي و حتي احساسات تغيير حالت ميدهند. اهميت مردمکها تا حدي زياد است که مبناي بسياري از تستهاي دروغسنجي و يا حتي مخدر با استفاده از اندازه مردمکها صورت ميگيرد.
آزمايشگاه موسسه فناوري جورجيا پس از انجام بررسيهاي متعدد، دريافت که تغييرات در اندازه مردمک افراد خبر از ويژگيهاي دروني آنها ميدهد؛ يکي از اين ويژگيها هوش افراد است. به عبارتي دانشمندان معتقدند که ميزان بهره هوشي هر فرد از طريق مردمک او قابل تشخيص است.
براي آزمايش صحت فرضيه مردمک، دانشمندان چندين آزمايش مختلف را انجام دادند. در يکي از اين آزمايشها، از تعدادي از افراد خواسته شد تا در آزمون هوش شرکت کنند؛ سپس پاسخ اين افراد با مردمک چشم آنها مقايسه شد. نتايج غير قابل انکار بود! افرادي با اندازه مردمک بزرگتر نتايج بهتري را در اين آزمون به دست آورده بودند. در اين آزمون مهارتهايي مثل هوش، استدلال، تمرکز و حافظه مورد آزمايش قرار گرفت و نتايج نشان ميداد که بزرگ بودن مردمک با برخورداري از اين مهارتها رابطه مستقيم دارد.
رابطه بين هوش و اندازه مردمک زماني کشف شد که دانشمندان در حال بر روي تفاوت قدرت حافظه در افراد مختلف بودند. در اين آزمايش از گشادشدگي مردمکها به عنوان عامل اثربخش بر حافظه استفاده شد. در ابتدا و در هنگامي که ما رابطه بين اندازه مردمک را با هوش دانشآموزان مقايسه کرديم، از صحت يافتههاي خود اطمينان نداشتيم.
در ابتدا ما آزمايش را در ابعاد کوچک انجام داديم و سپس براي اعلام نظر قطعي از افراد بيشتري در طول اين آزمايش استفاده کرديم. در يکي از آزمايشهاي مربوط به اين فرضيه ما از بيش از ۵۰۰ نفر از افراد با محدوده سني ۱۸ تا ۳۵ سال استفاده کرديم. در اين آزمايش، با استفاده از ردياب چشم، ابزاري را که با استفاده از يک دوربين پرقدرت و رايانه از نور مردمک و قرنيه عکس مي گيرد، اندازه مردمک چشم شرکت کنندگان را اندازهگيري شد.
در ابتداي آزمايش اندازه مردمک چشم هر شرکتکننده در حالت استراحت اندازهگيري شد. سپس هر شرکتکننده به مدت چهار دقيقه به صفحه خالي رايانه خيره شد؛ در تمام اين مدت دستگاه در حال ضبط اندازه مردمک هر شرکتکننده بود. در نهايت، مقدار ميانگين اندازه مردمک چشم هر شخص را محاسبه کرديم.
براي توضيحات بيشتر بايد اضافه کنيم که مردمکها بخش سياه و در مرکز عنبيه (بخش رنگي) چشم قرار دارند. قطر مردمکها ميتواند ۲ تا ۸ ميليمتر متغير باشد؛ به عبارتي انبساط و انقباض ماهيچههاي عنبيه باعث تغيير اندازه مردمک ميشود. اين موضوع درست است که مردمکها در اثر زياد و کم شدن نور تغيير اندازه ميدهند اما ما براي اعتبار بيشتر آزمايش، همه شرکتکنندگان را در محيط کمنور قرار داديم.
آزمايشهاي بعدي شامل تست هوش، توانايي تصميمگيري در مواجهه با شرايط جديد، ظرفيت حافظه و توانايي به خاطر سپردن اطلاعات و ميزان تمرکز و توجه در هنگام رو به رو شدن با عوامل گمراهکننده بود.
براي مثال، در آزمايشي مربوط به کنترل توجه، شرکتکنندگان بايد ستاره پرنور و چشمکزن را در گوشه صفحه نمايش کامپيوتر ناديده ميگرفتند و از نگاه کردن به آن خودداري ميکردند؛ اما بايد در سمت مخالف ستاره يک حرف را تماشا کنند، البته کلمه پس از گذشت چند ثانيه ناپديد ميشد و ناديده گرفتن ستاره گوشه صفحه براي شرکت کنندگان بسيار سخت ميشد. علت سخت بودن اين آزمايش اين است که انسانها ذاتا آماده واکنش دادن به حرکت اجسامي هستند که در ميدان ديد آنها قرار دارد؛ اين موضوع موفقيت انسانهاي اوليه را در شکار به خوبي توضيح ميدهد. در واقع ما در اين آزمايش از شرکتکنندگان درخواست کرديم تا با ناديده گرفتن ستاره اين ويژگي ذاتي و ميل به واکنش را ناديده بگيرند.
در مجموع نتايج همه اين آزمايشهاي نشاندهنده يک رابطه اسرار آميز بين مردمک چشم شرکتکنندگان و مغز بود. جالب است بدانيد که اندازه مردمک افراد با سن رابطه معکوس داشت؛ شرکتکنندگاني با سنين بالاتر مردمکهاي کوچکتر و محدودتر داشتند.
در اين آزمايش هنگامي که شرکتکنندگان با فاصله سني استاندارد را با يکديگر مقايسه ميکنيم به سادگي به رابطه اندازه مردمک چشم و بهره هوشي پي ميبريم.
به چه دليلي اندازه مردمک افراد با بهره هوشي آنها رابطه مستقيم دارد؟
براي پاسخ دادن به اين سوال در ابتدا بايد فرآيندهاي مغزي را در هنگام مشاهده اجسام درک کنيم. اندازه مردمک چشم مربوط به فعاليت در هستههاي لوکوس سيرولئوس در پل مغزي است. پل مغزي قسمتي از ساقه مغز است که داراي عصبهاي وسيع مرتبط با ساير قسمتهاي مغز است.
لوکوس سيرولئوس نور اپي نفرين را ترشح ميکند که به عنوان يک انتقالدهنده عصبي و هورمون در مغز و بدن عمل ميکند. اين هورمون فرآيندهايي مانند ادراک، توجه، يادگيري و حافظه را تنظيم ميکند. اين هورمون علاوه بر نظارت بر اين اعمال، وظيفه ارتباط بخشهاي مختلف مغز به يکديگر را نيز بر عهده دارد و ميتواند پيغامهاي مهاري و يا تحريکي را با اثرگذاري بر اندام هدف خود به اجرا در بياورد.
اختلال در فعاليتهاي مغز و تحليل آن بر اثر صدمات و تصادف و يا کهولت سن ميتواند نتايج زيادي را بر روي يادگيري فرد بگذارد. از مشکلاتي که در نتيجه اختلال در عملکرد مغز به وجود ميآيد بيماري آلزايمر، اختلال نقص توجه، بيش فعالي و ... است. در واقع، کليد کارکرد بدن هماهنگي است و مغز نيز براي کنترل اين هماهنگي و سازماندهي اعضا بيشترين انرژي خود را به کار ميگيرد. اين موضوع حتي زماني که ما در حال انجام کاري نيستيم نيز صورت ميگيرد؛ مثل خيره شدن براي چند دقيقه متوالي به صفحه نمايش خالي کامپيوتر.
اما فرضه اصلي در اين مقاله اين است که گمان ميرود افرادي که مردمک چشم بزرگتري دارند فعاليتهاي بيشتري را با لوکوس سيرولئوس خود انجام ميدهند. در واقع لوکوس سيرولئوس به مغز در حالت استراحت براي شناخت و عملکرد بهتر آن کمک ميکند.
براي اطمينان يافتن از حقيقت پشت مردمک چشم هنوز تحقيقات بسيار زيادي نياز داريم اما تنها چيزي که ميدانيم اين است که اين شباهتها اتفاقي نيست و مردمکها اسرار زيادي را در خود پنهان کردهاند.