حقایقی که از ریاضی انتظار ندارید!
خراسان/ شاید ریاضیات درس مورد علاقه شما نباشد، از کلاس ریاضی فراری باشید و از امتحان ریاضی چیزی جز استرس به خاطر نیاورید. نگراننباشید! نمیخواهیم این جا کلاس درس راهبیندازیم. از فرمول و حساب و کتاب هم خبری نیست. در این شماره اطلاعات عمومی میخواهیم آن روی بامزه و شگفتانگیز ریاضی را که کمتر از آن برایمان گفتهاند مرور کنیم.
ریاضی در دانههای برف
شما میتوانید «فراکتال»ها را در دانههای برف پیداکنید. فراکتالها اشکال هندسی بینهایت پیچیدهای هستند که هر بخش با کل آن هماهنگ است و از دور و نزدیک یکسان دیدهمیشوند. به این معنی که صرفنظر از اندازه بزرگنمایی، هرچه به این اشکال هندسی از فاصله نزدیکتر نگاه کنید، جزئیات بیشتری را آشکار میکنند. شما میتوانید آنها را در پدیدههای طبیعی مختلف مانند دانههای برف، رشتهکوهها و خطوط ساحلی پیدا کنید.
دنباله فیبوناچی روی درخت کاج
طبیعت عاشق دنباله فیبوناچی است. دنباله فیبوناچی (0، 1، 1، 2، 3، 5، 8، 13...) دنبالهای است که در آن به جز دو عدد اول (0 و 1) هر عدد حاصل جمع دو عدد قبلی است. به طرز شگفتانگیزی، این دنباله بیشتر در طبیعت ظاهر میشود، مانند چینش گلبرگهای گل، نحوه شکلگیری یا شکافتن شاخههای درخت، درخت کاج و حتی کهکشانها!
اعداد اولِ مرموز و عجیب
اعداد اول، اعداد بزرگ تر از یک بدون مقسومعلیه 1 و خودشان، از اساسیترین و مرموزترین اشیا در ریاضیات هستند. با وجود سادگی، اعداد اول هنوز بسیاری از مسائل حلنشده را در خود جا دادهاند، از جمله حدس معروف «گلدباخ». بر اساس این حدس هر عدد زوج بزرگ تر از 2 را همواره میتوان به صورت جمع دو عدد اول نوشت. بزرگترین عدد اولی که تاکنون شناخته شده است 22 میلیون رقم دارد!
حساب و کتابهای60تایی
مردم بابل در دوران باستان محاسبات ریاضی خود را بر مبنای عدد 60 انجام میدادند. سومریان باستان این روش را سه هزار سال پیش از میلاد ابداع کردند و آن را به بابلیان انتقالدادند. اثر این سیستم ریاضی هنوز هم وجود دارد و به همین دلیل است که یک دایره 360 درجه است و هر دقیقه شصت ثانیه دارد. شاید بپرسید چرا آنها عدد 60 را انتخاب کردند؟ این عدد بخشپذیری بالایی دارد و به 12 مقسومعلیه بخشپذیر است. به این شکل اعداد به دستآمده از تقسیم، بدون رقم اعشار هستند و بیان آنها سادهتر است.
پایان بازِ عدد
ما هنوز مقدار دقیق عدد را نمیدانیم. عدد پی (14159/3) برای اولین بار توسط «ویلیام جونز» برای نمایش نسبت محیط دایره به قطرش معرفی شد. یک عدد غیرمنطقی است، به این معنی که هرگز به پایان نمیرسد یا تکرار نمیشود. رایانههای مدرن این عدد را تا بیش از 31تریلیون رقم اعشار محاسبه کردهاند.