راهنمای جامع هواگیری شوفاژ و رادیاتور و آماده شدن برای فصل سرما

آخرین خبر/ با آغاز فصل سرما و راه اندازی سیستم های گرمایشی و شوفاژ و رادیاتور ها، یکی از رایج ترین چالش ها، گرم نشدن یکنواخت یا کامل رادیاتورها است. این مشکل اغلب به دلیل تجمع هوا در داخل لوله ها و رادیاتورها رخ می دهد که مانع از گردش صحیح آب گرم می شود. هواگیری شوفاژ فرآیندی ساده اما حیاتی است که با انجام صحیح آن، می توانید از گرمایش مطلوب خانه خود اطمینان حاصل کرده و از بروز مشکلات جدی تر در سیستم گرمایشی جلوگیری کنید.

در ادامه این مطلب که برگرفته از "آموزش هواگیری شوفاژ و رادیاتور در 7 مرحله" از وبسایت آموزشگاه فنی و حرفه ای فن آموزان میباشد به بررسی جامع هواگیری شوفاژ و رادیاتور و آماده شدن برای فصل سرما پرداخته ایم تا به راحتی بتوانید سیستم های گرمایشی خانه خود را برای روز های سرد آماده سازی کنید.

چرا رادیاتورها هوا می گیرند؟

وجود هوا در سیستم گرمایشی دلایل مختلفی دارد. در هنگام پر کردن اولیه سیستم گرمایشی با آب، مقداری هوا نیز به طور طبیعی وارد لوله ها و رادیاتورها می شود. با گذشت زمان، لوله ها و اتصالات ممکن است دچار خوردگی شده و منافذ ریزی ایجاد کنند که راهی برای ورود هوا به سیستم هستند. همچنین، کاهش فشار آب در سیستم گرمایشی یا حتی واکنش های شیمیایی در داخل لوله ها می تواند منجر به تولید گاز و تجمع آن در رادیاتورها شود.

در رادیاتورهای قدیمی تر که از فلزاتی مانند آهن ساخته شده اند، خوردگی می تواند باعث تولید گاز هیدروژن شود. علاوه بر این، نصب نادرست سیستم گرمایشی یا عدم گردش کامل آب نیز می تواند به هوا گرفتگی منجر شود.

نشانه هایی که می گویند شوفاژ شما نیاز به هواگیری دارد

تشخیص زمان هواگیری شوفاژ با توجه به چندین نشانه امکان پذیر است. یکی از واضح ترین علائم، سرد بودن قسمت بالایی رادیاتور در حالی که بخش پایینی آن گرم است. این اختلاف دما به وضوح نشان می دهد که هوا در قسمت بالایی محبوس شده و مانع از رسیدن آب گرم به آن بخش می شود. گاهی اوقات ممکن است کل رادیاتور سرد باشد که این نیز می تواند نشانه ای از وجود حجم زیادی هوا در سیستم باشد.

همچنین، اگر از رادیاتورها یا لوله ها صداهایی غیرعادی مانند "تق تق"، "شرشر" آب یا "قُل قُل" به گوش می رسد، این صداها نیز معمولاً حاکی از وجود هوا در سیستم گرمایشی هستند. اگر خانه شما به اندازه کافی گرم نمی شود یا رادیاتورها برای گرم شدن بیشتر از حد معمول طول می کشد، این ها نیز می توانند نشانه هایی باشند که زمان هواگیری فرا رسیده است.

پیامدهای نادیده گرفتن هواگیری شوفاژ

عدم هواگیری به موقع رادیاتورها می تواند عواقب ناخوشایندی به دنبال داشته باشد. مهم ترین پیامد، کاهش راندمان سیستم گرمایشی و گرمایش نامناسب یا ناکافی خانه است. این مسئله به نوبه خود منجر به افزایش مصرف انرژی و هزینه های گرمایش می شود، زیرا سیستم برای جبران گرمای از دست رفته باید بیشتر کار کند.

وجود هوا در لوله ها می تواند باعث ایجاد صداهای مزاحم و آزاردهنده شود و در طولانی مدت، واکنش اکسیژن موجود در هوا با قطعات فلزی سیستم گرمایشی (مانند آهن) می تواند منجر به خوردگی و زنگ زدگی شود که به کاهش عمر مفید تجهیزات و حتی خرابی پمپ سیرکولاتور می انجامد.

ابزارهای ضروری برای هواگیری شوفاژ

برای انجام هواگیری شوفاژ، نیاز به ابزارهای پیچیده ای ندارید و این کار با وسایل ساده ای قابل انجام است. ابزارهای اصلی شامل آچار مخصوص هواگیری (که به شکل یک کلید چهارگوش یا شش گوش است و معمولاً در ابزارفروشی ها یافت می شود) یا در بسیاری از رادیاتورهای جدید، یک پیچ گوشتی دوسو است.

همچنین، برای جمع آوری آب احتمالی که ممکن است در حین هواگیری خارج شود، به یک ظرف کوچک یا سطل و برای پاک کردن آب ریخته شده، به یک دستمال خشک و جاذب نیاز خواهید داشت. استفاده از دستکش محافظ نیز برای جلوگیری از سوختگی احتمالی با آب داغ توصیه می شود.

راهنمای گام به گام هواگیری شوفاژ

فرآیند هواگیری شوفاژ در چند مرحله ساده قابل انجام است:
۱. روشن کردن پکیج و بررسی رادیاتورها
ابتدا سیستم گرمایش مرکزی (پکیج یا موتورخانه) را روشن کرده و شیر ورودی آب به رادیاتور را باز کنید و اجازه دهید حداقل ۱۵ تا ۲۰ دقیقه کار کند تا آب گرم در تمام سیستم به جریان افتاده و هوا به سمت بالای رادیاتورها حرکت کند. در این مرحله، دمای سیستم را روی حداکثر تنظیم کنید. سپس هر رادیاتور را از بالا به پایین لمس کنید تا قسمت های سرد یا گرم نشده را شناسایی کنید. به هرگونه صدای غیرعادی نیز دقت کنید.

۲. خاموش کردن پکیج و انتظار برای خنک شدن
پس از شناسایی رادیاتورهای نیازمند هواگیری، سیستم گرمایشی را خاموش کرده و شیر ورودی از پکیج به رادیاتورها را ببندید. این کار برای ایمنی شما و جلوگیری از سوختگی ضروری است. حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه صبر کنید تا آب داخل رادیاتورها کمی خنک شود، اما نه به طور کامل سرد، زیرا گرمای متوسط به خروج هوا کمک می کند. اطمینان حاصل کنید که شیرهای ورودی و خروجی رادیاتورها باز باشند.

۳. آماده سازی برای جمع آوری آب
یک ظرف مناسب و یک دستمال خشک را زیر شیر هواگیری رادیاتور (که معمولاً در گوشه بالایی قرار دارد) قرار دهید تا آب و هوای خارج شده را جمع آوری کند و از خیس شدن محیط جلوگیری شود.

4. باز کردن شیر هواگیری و تخلیه هوا
با استفاده از آچار مخصوص یا پیچ گوشتی، شیر هواگیری را به آرامی و در خلاف جهت عقربه های ساعت بچرخانید (حدود ۹۰ درجه چرخش کافی است). در این هنگام، ابتدا صدای "هیس" خروج هوا را می شنوید. آچار را در جای خود نگه دارید و اجازه دهید تمام هوا خارج شود. زمانی که صدای هوا قطع شد و جریان پیوسته ای از آب (بدون حباب) از شیر خارج شد، این نشان دهنده آن است که هوای محبوس شده تخلیه شده است.

۵. بستن شیر هواگیری
به محض مشاهده جریان پیوسته آب، بلافاصله شیر هواگیری را در جهت عقربه های ساعت بچرخانید و محکم ببندید. از سفت کردن بیش از حد خودداری کنید تا به شیر آسیب نرسد. سپس با دستمال، اطراف شیر و رادیاتور را خشک کنید.

۶. تکرار فرآیند برای تمامی رادیاتورها
این مراحل را برای تمامی رادیاتورهای ساختمان انجام دهید. توصیه می شود هواگیری را از رادیاتورهای نزدیک تر به پکیج یا موتورخانه شروع کرده و به ترتیب به سمت دورترین رادیاتورها یا رادیاتورهای واقع در طبقات بالاتر حرکت کنید.

۷. بررسی و تنظیم فشار پکیج
پس از اتمام هواگیری تمام رادیاتورها، فشار پکیج یا سیستم گرمایشی را با استفاده از فشارسنج روی دستگاه بررسی کنید. هواگیری باعث افت فشار در سیستم می شود. در صورت نیاز، شیر تنظیم فشار (معمولاً در زیر پکیج) را باز کنید تا فشار به حد استاندارد (معمولاً بین ۱ تا ۱.۵ بار و حداکثر ۲ بار) برسد. سپس شیر را بسته و پکیج را روشن کنید و عملکرد رادیاتورها را مجدداً بررسی کنید.

بهترین زمان برای هواگیری شوفاژ

توصیه می شود حداقل سالی یک بار و ترجیحاً در اوایل فصل پاییز، قبل از شروع نیاز جدی به گرمایش، هواگیری شوفاژ انجام شود. این کار اطمینان حاصل می کند که سیستم گرمایشی شما در زمان نیاز با حداکثر کارایی کار کند. همچنین، پس از هرگونه تعمیرات یا تغییرات در سیستم لوله کشی یا نصب رادیاتورهای جدید، هواگیری مجدد ضروری است. اگر رادیاتورها به طور مداوم و در فواصل کوتاه هوا می گیرند، ممکن است یک مشکل اساسی در سیستم وجود داشته باشد که نیاز به بررسی و عیب یابی توسط یک متخصص دارد.

چرا پس از هواگیری، شوفاژ همچنان گرم نمی شود؟

گاهی اوقات با وجود انجام صحیح فرآیند هواگیری، رادیاتورها همچنان سرد می مانند یا به خوبی گرم نمی شوند. در این شرایط، مشکل احتمالا از جای دیگری در سیستم گرمایشی است. دلایل متعددی می تواند باعث این اتفاق شود، از جمله کاهش فشار گاز، رسوب گرفتگی مبدل یا لوله ها، خرابی سنسور گرمایشی، مشکل در ورودی گاز، ایراد در طراحی لوله کشی، بسته بودن شیرهای رفت و برگشت زیر پکیج، خرابی پمپ سیرکولاتور یا شیر ترموستاتیک. در چنین مواردی، توصیه می شود حتماً با یک تکنسین متخصص تماس بگیرید تا مشکل را به صورت حرفه ای تشخیص داده و رفع کند.

در نهایت، هواگیری شوفاژ یک اقدام پیشگیرانه و نگهداری آسان است که به بهبود عملکرد سیستم گرمایشی، افزایش طول عمر تجهیزات و کاهش مصرف انرژی کمک شایانی می کند. با رعایت نکات فوق می توانید به راحتی گرمای دلنشین را به خانه خود بازگردانید.

امیدواریم این مطلب برای شما مفید واقع شده باشد. همانطور که پیشتر گفته شد منبع اصلی این مطلب وبسایت آموزشگاه فنی و حرفه ای فن آموزان بود. فن آموزان برگزار کننده دوره های تخصصی آموزش تعمیرات پکیج در تهران و بیش از 200 دوره آموزشی ویژه بازار کار با ارائه مدرک معتبر فنی و حرفه ای میباشد.