برگزیده

افشای اسناد جدید نقش عربستان در بزرگ‌ترین جنایت شیمیایی سوریه

مهر

بروزرسانی 1404/05/31 - 23:17

افشای اسناد جدید نقش عربستان در بزرگ‌ترین جنایت شیمیایی سوریه

مهر/ بعداز گذشت بیش‌ از یک‌دهه از جنایت شیمیایی منطقه «غوطه» دمشق اسناد پرده از جزئیات جدیدی از نقش عربستان در بزرگ‌ترین جنایت شیمیایی سوریه برمی‌دارند.

در ۱۳ سپتامبر ۲۰۲۳ پس‌از یک‌دهه «سیمور هرش» روزنامه‌نگار مشهور آمریکایی، یادداشتی پنج‌صفحه‌ای منتشر کرد که ۲۰ ژوئن ۲۰۱۳ برای آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا(DIA) تهیه شده‌بود. سند حاوی جزئیات نقشه «جبهه‌النصره» شاخه «القاعده» در سوریه برای تولید گاز «سارین» و تدارک برای حمله‌ای شیمیایی در داخل سوریه بود.اهمیت این یادداشت بیشتر از محتوای آن شواهد و ادله‌ای آن است که پرده از دخالت دستگاه اطلاعات عربستان در حمله شیمیایی به منطقه «غوطه» در حومه دمشق در ۲۱ مه ۲۰۱۳ برمی‌دارد و آمریکا، ارتش سوریه و اسد را به دست‌داشتن در آن متهم کرد.۲۱ ماه‌مه امسال دوازدهمین سالگرد این جنایت است که به‌دست «جبهه‌النصره» یا همان «هیئت تحریر الشام» کنونی به سرکردگی «ابومحمد الجولانی» و حمایت غرب انجام‌شد و در آن هزار و ۴۲۹ سوری، ازجمله ۴۵۶ کودک قربانی ‌شدند تا دستاویز آمریکا برای مداخله نظامی در سوریه با هدف سرنگونی نظام اسد شود.

خرید سارین توسط جبهه‌النصره
یک یادداشت آژانس اطلاعات دفاعی آمریکا اذعان‌می‌کند، آوریل و مه ۲۰۱۳ «چندین دلال موادشیمیایی در ترکیه و عربستان» که برای جبهه‌النصره کار می‌کردند، «به‌دنبال تهیه مواداولیه برای تولید سارین به مقدار ده‌ها کیلوگرم در سوریه بودند.»این یادداشت به سه عضو جبهه‌النصره اشاره می‌کند که قصد داشتند «پس‌از فراگیری فرآیند ساخت سارین در ترکیه به سوریه بروند و آن را به دیگر افراد النصره آموزش دهند تا تولید در مقیاس زیاد را آغاز کنند.» آژانس امنیت‌ملی خاطرنشان می‌کند، دستگاه اطلاعات عربستان به رهبری شاهزاده «بندر بن سلطان» از این برنامه آگاهی داشته، لذا این احتمال به‌قوت مطرح است که شاهزاده بندر با توجه به روابط نزدیکش با النصره، در تهیه مواداولیه سارین دست‌داشته است.این یادداشت یادآور می‌شود: «تلاش برای تولید سارین در سوریه به اواخر سال ۲۰۱۲ برمی‌گردد، زمانی‌که ابومحمد الحموی، سرکرده النصره در حماه درصدد تهیه فسفر تری کلرید به‌عنوان یکی از مواداولیه تولید سارین بود.»

«استراتژی جنوبی» شاهزاده بندر
«ابومحمد الحموی» معروف به شیخ «صالح الحموی» سوری ساکن شهر شهر «حلفایا» در حماه و یکی از شش بنیانگذار جبهه‌النصره از حمایت کامل عربستان برخوردار بود.تلاش‌های حموی در دسامبر ۲۰۱۲ برای تهیه مواداولیه جهت تولید سارین با «استراتژی جنوبی» شاهزاده بندر برای کشاندن درگیری‌های به قلب دمشق هم‌زمان شده‌بود.«نیویورک تایمز» در نوامبر ۲۰۱۲ از خریدهای تسلیحاتی شاهزاده بندر پرده برمی‌دارد و خاطرنشان می‌کند، این خریدها از اردن به‌دست گروه‌های مسلح ازجمله «ارتش آزاد سوریه» می‌رسید، درحالی‌که آمریکا اذعان می‌کند، بخش قابل‌توجه این سلاح‌ها به‌دست گروه‌های تکفیری به‌ویژه النصره رسیده و این نکته‌ای بود که الحموی در مصاحبه‌اش با واشنگتن‌پست در فوریه ۲۰۱۳ به آن اشاره و صراحتا اذعان کرده‌بود، درچارچوب استراتژی جنوبی شاهزاده بندر محموله‌هایی تسلیحاتی از عربستان دریافت کرد.طبق یک سند افشا شده‌ی آژانس امنیت‌ملی، شاهزاده بندر ۱۲۰ تن موادمنفجره و تسلیحات در اختیار گروه‌های مسلح قرار داده‌بود و مقرر بود، آنها مارس ۲۰۱۳ با این تسلیحات «دمشق را به آتش بکشند».

هنگ ۱۱۱
دسامبر ۲۰۱۲ گروه‌های مسلح به رهبری جبهه‌النصره «هنگ ۱۱۱» ارتش‌سوریه در حومه‌حلب را تصرف کردند که در آن ذخایر قابل‌توجهی گاز خردل، کلر و سارین بود. علاوه‌بر جبهه‌النصره، «تیپ مهاجرین» متشکل‌از تروریست‌های خارجی تحت‌حمایت انگلیس نیز به این ذخایر دست‌پیدا کرد.یک‌دیپلمات آمریکایی فاش می‌کند، سازمان اطلاعات امنیت ملی ۲۴ ساعته از طریق اسکایپ با گروه‌های مسلح در ارتباط بود تا آموزش‌های لازم برای نظارت بر سایت‌های تسلیحات شیمیایی سوریه را به آنها آموزش‌دهد.درحالی‌که النصره در شرف دستیابی به سارین بود، آمریکا ادعاهایش مبنی بر تدارک ارتش‌سوریه برای حمله شیمیایی را آغاز کرد تا بعدها توجیهی برای مداخله نظامی غرب در سوریه شود.پس‌از این ادعاها، گروه‌های مسلح از حمله شیمیایی اسد به مناطقی از سوریه خبردادند و ۲۵ دسامبر ۲۰۱۲ یک نظامی فراری ‌سوری مدعی‌شد، اسد در حمله به حمص از سارین استفاده کرده، بدون‌اینکه شواهدی درباره این ادعا ارائه‌کند. شاهزاده بندر این را فرصتی دید تا کاخ‌سفید را متقاعد کند، اسد «خط قرمز» را زیرپا گذاشته و خواستار مداخله مستقیم آمریکا در سوریه شد.

واکنش آمریکا و مسلح‌کردن گروه‌های تروریستی
چندماه بعد، شواهدی به‌دست آمد که نشان‌می‌داد، جبهه‌النصره به سارین دست‌یافته‌است. مارس ۲۰۱۳ یک موشک شیمیایی به شهر «خان‌العسل» در حلب شلیک‌شد که در آثر آن ۲۵ سوری کشتند. در میان قربانیان ۱۶ سرباز سوری دیده‌می‌شد و این اتهامات مبنی بر دست‌داشتن ارتش‌سوریه در این حمله را رد می‌کرد.ماه‌مه همان‌سال سازمان‌ملل اعلام کرد، شواهدی در دست‌دارد که نشان‌می‌دهد، سارین توسط «گروه‌های مسلح» استفاده‌شده‌است. در راستای این گزارش ترکیه همان‌ماه از بازداشت ۱۲ عضو النصره با ۴.۵ پوند سارین خبر داد. یکی از عناصر النصره که در تصرف هنگ ۱۱۱ مشارکت‌داشت، بعداً فاش کرد، النصره با سارین به‌دست‌آمده در این پایگاه به خان‌العسل حمله کرده‌است.هنگامی‌که ارتش‌سوریه ماه‌ژوئن شهر استراتژیک قصیر را آزادکرد، کاخ‌سفید سراسیمه خواستار متوقف‌کردن موج پیروزی‌های اسد و سنا خواستار ایجاد منطقه پروازممنوع در سوریه شد و اوباما رسما حمایت آمریکا از گروه‌های مسلح را اعلام کرد. اما شاهزاده بندر به‌این اندازه راضی نبود. او خواستار مداخله مستقیم آمریکا بود.

حمایت‌های خارجی از گروه‌های مسلح
۲۰ ژوئن ۲۰۲۳ هرش یادداشتی از آژانس اطلاعات دفاعی منتشر کرد که فاش می‌کرد، جبهه‌النصره به‌دنبال تولید سارین بود. اما این اطلاعات نادیده گرفته‌شدند و آمریکا همچنان ادعاهای ساختگی جدیدی مبنی‌بر حملات شیمیایی اسد به سراقب، شیخ‌مقصود و جوبر را مطرح کرد، درحالی‌که شاهزاده بندر با همکاری سیا و موساد، برای براندازی نظام در دمشق برنامه‌ریزی می‌کرد و اولین گروه‌های سوری توسط آمریکایی‌ها، اسرائیلی‌ها و اردنی‌ها در اردن آموزش می‌دیدند. هدف اصلی این شبه‌نظامیان اجرای طرح بندر مبنی بر کشاندن درگیری‌ها به مرکز دمشق و سرنگونی اسد بود.صبح روز ۲۱ مه ۲۰۱۳ کلیپ‌هایی در رسانه‌های اجتماعی منتشر شد که از حمله شیمیایی گسترده ارتش‌سوریه به غوطه خبرمی‌داد، حمله‌ای که در اثر آن هزار و ۴۲۹ غیرنظامی، ازجمله ۴۵۶ کودک کشته‌شده بودند.چندساعت بعد آمریکا اعلام کرد، در تدارک برای حمله نظامی فوری به سوریه است، اما از آنجا شواهد و ادله کافی برای دست‌داشتن اسد در این حملات وجود نداشت، از مداخله نظامی منصرف‌شد.سازمان‌ملل اگرچه در گزارش سپتامبر ۲۰۱۳ خود رسما اعلام نکرد، چه طرفی از سارین در غوطه استفاده کرده، اما ارزیابی‌های دقیق Rootclaim منتشره در سال ۲۰۲۱ تأکید می‌کند، گروه تروریستی «جیش‌الاسلام» مورد حمایت مستقیم شاهزاده بندر عامل حمله شیمیایی به غوطه بود.

ادامه اتهام‌زنی‌های ساختگی و آشکارتر شدن نقش عربستان
«یحیی ابابنه»، روزنامه‌نگار اردنی چندروز پس‌از حمله، از غوطه بازدید کرد. او با شبه‌نظامیان، خانواده‌های آنها، پزشکان و مردم منطقه مصاحبه کرد. همه آنها به وی گفته بودند که گروه‌های مسلح محلی از شاهزاده بندر سلاح‌های شیمیایی دریافت کرده و عامل حمله به غوطه بودند. آنها اذعان کرده‌بودند، حقوق آنها توسط عربستان پرداخت می‌شود و شبه‌نظامیان شاهزاده بندر را «حبیب» می‌نامند.یک‌ماه بعد، یک مقام ارشد سازمان‌ملل فاش کرد، همه در غوطه می‌دانند، سازمان اطلاعات عربستان پشت حملات شیمیایی بوده، اما کسی جرأت گفتن این حقیقت را ندارد.پس‌از غوطه، اتهام‌زنی به اسد درباره حمله شیمیایی به خان‌شیخون در آوریل ۲۰۱۷ و دوما در آوریل ۲۰۱۸ ادامه یافت. نقش عربستان در این حملات زمانی آشکارتر شد که مارس ۲۰۱۸ ارتش‌سوریه وقتی مزارع غوطه‌شرقی را آزاد کرد، یک آزمایشگاه شیمیایی مجهز متعلق به گروه «جیش‌الاسلام» تحت حمایت مستقیم شاهزاده بندر را کشف کرد.آزمایشگاه مملو از تجهیزات، مواد شیمیایی و مهمات، از جمله یک کمپرسور گاز ساخت آمریکا بود که عربستان در سال ۲۰۱۵ آن را به مناقصه گذاشته‌بود.اطلاعات عربستان نه تنها گروه‌های تکفیری را تسلیح و تأمین مالی می‌کرد، بلکه طراح حملات آنها به دمشق بود. حملات شیمیایی گروه‌های مسلح مورد حمایت شاهزاده بندر که به ارتش‌سوریه و اسد نسبت داده می‌شد، نقش بالقوه عربستان را در جنگ داخلی سوریه را آشکار می‌کند.