سرمقاله خراسان/ آخر تو را آزاد خواهم کرد

خراسان/ «آخر تو را آزاد خواهم کرد» عنوان یادداشت روز در روزنامه خراسان به قلم سید احمد میرزاده است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:

در ایران ۱۵ تا ۲۱ مهر ، هفته کودک نامیده شده و در این هفته بسیاری از ما برنامه‌های متنوعی برای کودکان برگزار می‌کنیم. اما در این روزها کودکانی هم در جهان هستند که جان شیرین خود را از دست می‌دهند و در نگاه آن‎ها در آسمان به جای پرنده، موشک‎ها و بمب‎ها پرواز می کنند: کودکان غزه.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، فضای شعر و ادبیات از مضامین ایدئولوژیک جامعه انقلابی سرشار شد. یکی از این مضامین، آرمان فلسطین است که در شعر شاعران بزرگ‎سال دهه شصت نمود فراوانی دارد. جای شگفتی است که این موضوع در شعر کودک دهه ۶۰ بروز چندانی ندارد.با تورق مجموعه‌های شعری که در دهه شصت برای کودکان و نوجوانان منتشر شده، فقط با یک شعر روبه‌رو می‌شویم: «منظومه فلسطین» سروده قیصر امین‌پور در کتاب «مثل چشمه مثل رود». قیصر در این شعر همچون بسیاری از سروده‌های خود، تابلو هنری کاملی آفریده است. او با بهره‌گیری از نمادهای «کبوتر آواره»، «کرکس‌هایی که آشیان او را گرفته‌اند»، «برگ زیتون سبزی که در منقار کبوتر است» و... فضاسازی استعاری موفقی انجام داده و همراهی عنصر روایت داستانی نیز به جذابیت شعرش افزوده است. لحن حماسی و پایان امیدبخش شعر او چیزی است که متأسفانه در برخی از سروده‌های دهه‌های بعد کمیاب است.کم‌توجهی به موضوع فلسطین در دهه‌های هفتاد و هشتاد هم ادامه دارد؛ علی‌الظاهر در سه دهه اول انقلاب، در هر دهه تنها یک شعر به موضوع فلسطین اختصاص داشته است. «تحلیل محتوایی شعر کودک و نوجوان در دهه هفتاد» تألیف مشترک فرامرز نورمحمدزاده و کبری زهرایی از انتشارات شیلان، کتابی است که انواع مضامین متجلی در شعر کودک و نوجوان دهه هفتاد را فهرست کرده است. نگارندگان در موضوع روز قدس، تنها موفق به یافتن یک شعر شده‌اند که آن نیز اشاره مستقیمی به فلسطین ندارد و شعری کلی در موضوع مقاومت است. در دهه هشتاد نیز وضع همین است. دکتر معصومه مرادی در پژوهش دانشگاهی خود که به بررسی صلح و جنگ در شعر کودک و نوجوان دهه هشتاد اختصاص دارد، نوشته است: «موضوع فلسطین در میان آثار بررسی‌شده تنها در مجموعه «خدا کند همیشه جنگ باشد» سروده یحیی علوی‌فرد دیده شد».این دو پژوهش دانشگاهی نشان می‌دهند که «فلسطین» تا پایان دهه هشتاد موضوع کم‌رنگی در شعر کودک بوده است.
در سال ۱۳۹۳ کتاب «خواهرم پرنده شد»، نخستین کتاب مستقل شعر کودک در همبستگی با کودکان غزه و شامل دوازده شعر از دوازده شاعر از سوی انتشارات کانون منتشر شد.
پس از طوفان‌الاقصی، در شعر کودک نیز طوفانی به پا شد؛ به گونه‌ای که کمیت شعرهایی که درباره موضوع غزه و فلسطین در این ایام سروده شد، از سرجمع سروده‌های چهاردهه قبل پیشی گرفت.خانه کتاب و ادبیات ایران با برگزاری مسابقه و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان با انتشار چندین مجموعه پیشتاز این عرصه بودند. کتاب‌های زیر که همه از انتشارات کانون است، بعد از طوفان‌الاقصی به چاپ رسیده‌اند: «موشک کاغذی» سروده زهرا عراقی؛ «تو باز می‌خندی» سروده طیبه شامانی؛ «خانه ایستاده است» سروده منیره هاشمی؛ «از گلوله تا گنجشک» گردآوری سید حبیب نظاری؛ «بمب بادبادک نیست» گردآوری کمال شفیعی و حسین تولایی.

---

بازار

---

در یک نگاه می‌توان اشعار این مجموعه‌ها را در چند دسته محتوایی تقسیم‌بندی کرد: ۱.شعرهایی که فضایی سیاه را بی‌هیچ چشم‌انداز امیدوارانه‌ای به تصویر می‌کشند. ۲. شعرهایی که پس از تصویر فضایی سیاه، سرانجام امیدوارانه به پایان می‌رسند. ۳. شعرهایی که بدون موضع‌گیری علیه ظالم، فقط به تقبیح جنگ می‌پردازند. ۴. شعرهایی که ضمن تقبیح جنگ و همدردی با کودکان، ظالم را معرفی و محکوم می‌کنند. ۵. شعرهایی که فضا را حماسی می‌بینند و شوق بازپس‌گیری وطن و مبارزه تا پیروزی را بیان می‌کنند.
البته برخی از این شعرها نشانه‌ای از جنگ غزه ندارند؛ بلکه در اصل درباره دفاع هشت‌ساله یا حمله آمریکا به افغانستان یا عراق سروده شده، اما در این مجموعه‌ها با عنوان شعر غزه به چاپ رسیده‌اند. مثل «از نامه» در کتاب «از گلوله تا گنجشک» و «سؤال» در کتاب «بمب بادبادک نیست».نکته قابل توجه این که نسبت به سروده‌های دهه ۹۰، بسامد شعرهای همدلانه، امیدبخش پیروزی و مشوق ایستادگی بالاتر رفته است. اغلب شعرهای کتاب«موشک کاغذی» از این گونه است: من دوستش دارم/ چون دخترخوبی است/ خوش‌خنده و خوش‌روست «آخرتو را غزه/ آزادخواهم کرد»/ شعرجدید اوست.

🔹"آخرین خبر" در روبیکا
🔹"آخرین خبر" در ایتا
🔹"آخرین خبر" در بله