اصولگرایان در انتظار‌کابینه نظامی؟

شرق/متن پيش رو در شرق منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
 
«دولت 1400 کابينه جنگ مي‌خواهد»؛ اين را مالک شريعتي‌نياسر نماينده تهران در صفحه شخصي خود در توييتر با اشاره به فرارسيدن سالگرد آغاز جنگ نوشته و اين‌طور ادامه داده است: «هفته دفاع مقدس گرامي باد! امروز ‎جنگ اقتصادي به مراتب پيچيده‌تر از جنگ نظامي 40 سال قبل است. خون و آتش و گلوله ندارد اما خون جگر، آتشفشان و ترکش بسيار. خانه‌اي ويران نمي‌کند اما خانواده بسيار. پدرها را نمي‌کشد اما غرور پدرها را بسيار. تحريم‌ها سال‌ها مي‌مانند. دولت ۱۴۰۰ ‎کابينه جنگ مي‌خواهد».
خواسته اين نماينده اصولگرا که به احتمال زياد مکنون قلبي صرفا او نيست و بسياري از اصولگرايان چنين نگاهي به کابينه آينده دارند، مي‌تواند گفته‌اي نمادين تلقي شود که واقعيتي را درون خود مستتر دارد. آنها دو، سه سالي است که زمزمه يک رئيس دولت نظامي را بر زبان مي‌رانند.
ابراهيم فياض استاد دانشگاه اخيرا گفته بود که اين مجلس نمي‌تواند هيچ کاري بکند، چون نگاهش فقط به انتخابات رياست‌جمهوري آينده است تا يک دولت توتاليتر با قدرت مرکزي بنيادي بر سر کار آيد! بعد هم گفته بود که حتي در سياست خارجي اين روند به سمت نوعي نظامي‌گري هم مي‌رود. من قبلا هم گفته بودم برخي مايل‌اند در برابر ترامپ يک رئيس‌جمهور نظامي داشته باشيم. محمدعلي پورمختار، نماينده مجلس نهم و دهم نخستين کسي بود که سه سال پيش گفت «اگر يک نظامي رئيس‌جمهور شود حتما مي‌تواند کشور را از مشکلات نجات بدهد». سردار علايي هم به‌تازگي گفته: بايد فضا باز شود تا همه مردم بتوانند آزادانه انتخاب کنند. حالا اگر مردم دوست دارند که يک فرد نظامي را انتخاب کنند، خودشان حق انتخاب دارند.
سيدجواد طاهايي در يادداشتي دو سال پيش در «شرق» در دفاع از ورود يک نظامي به عرصه سياست نوشته بود: «اگر يک فرد نظامي را براي رياست‌جمهوري کشور برگزينيم، نيروهاي حاکميتي را به سوي پاسخ‌گويي و مسئوليت‌پذيري سوق داده‌ايم. اين يعني آموزش سياسي به جناح راست و واردکردن آنها به سياست مدرن. نيرويي که تاکنون به نحو مؤثري به مقاومت و تخريب دشمن خارجي مي‌پرداخت، اينک به نحو مؤثري بايد به ساختن و حل مشکلات سياست داخلي بپردازد و در واقع با طبقات متوسط به تفاهم بگرايد. از ياد نبريم که وظيفه تاريخي و جهاني طبقه متوسط انتقال جامعه به وضع مدرن است. اگر يک نظامي قديمي رئيس‌جمهور شود، در مسير لبخندزدن به جامعه مدني قرار مي‌گيرد؛ زيرا مسير ديگري وجود ندارد. ترمز ممکن نيست. فقط مي‌توان فرمان را چرخاند. اين تحول بزرگي است که امثال جناب آقاي احمد خاتمي به جاي انتقادگري، مجبور شوند نيروي خود را صرف حل چالش‌هاي آن دولتي کنند که اين بار به طور کيفي‌تري از ميانه خودشان برخاسته است. بهتر است خود آنها در مقام قوه مجريه بين ضرورت نوجويي و ضرورت محافظت پيوند برقرار کنند». اين تحليل به نوعي سياست‌گري جناح راست را با سياست‌گري يک نظامي يکي انگاشته که در نوع خود بيراه هم نيست. نظامياني که قصد ورود به عرصه انتخابات را دارند، اصولا مستقيم يا غيرمستقيم به همين جناح وابسته‌اند و اصولگرايان هم برخلاف اصلاح‌طلبان به نظر مي‌رسد که مشکلي با ورود يک نظامي به عرصه سياست ندارند بلکه آن را تقويت و حمايت هم مي‌کنند. مثلا حميدرضا ترقي از حزب مؤتلفه اخيرا گفته: «آنچه مطالبه مقام معظم رهبري است، يک دولت جهادي يعني دولتي جوان، انقلابي، بانشاط و داراي توان کار جهادي است که بتواند عقب‌ماندگي‌هاي کشور را در ابعاد مختلف جبران کند و يک حضور بانشاط و پرتحرک در عرصه اجرائي کشور داشته باشد، حالا برخي‌ افراد تصور مي‌کنند که اين روحيه در نيروهاي نظامي بيشتر و در نيروهاي غيرنظامي کمتر است، يعني نيروهاي نظامي توان تشکيل دولت جهادي و انقلابي را دارند. اما آنچه بايد به آن توجه شود، اين است که اگر شخصيتي از نيروهاي نظامي هم وارد عرصه انتخابات رياست‌جمهوري شود، بُعد جهادي‌‌اش مدنظر است نه بُعد نظامي اين فرد».

---

بازار

---

روي‌کارآمدن ترامپ چهار سال پيش هم اين تمايل را در جناح راست تقويت کرده بود که براي روزهاي سخت يک نظامي کاراتر است. حالا که مشکلات اقتصادي هم به پيچ خطرناک خودش رسيده، تصور مي‌کنند که براي يک جنگ اقتصادي هم يک سردار نظامي مناسب‌تر است. تا‌جايي‌که روزنامه جوان همان دو، سه سال قبل که مبحث آن طرح شد، از عنوان «خوب و بد» يک رئيس‌جمهور نظامي براي يک مناظره بين فياض و عطريانفر در اين باره استفاده کرده بود.
از حالا ليستي هم از سابقه‌داران نظامي‌گري فهرست شده است؛ از محسن رضايي که يکي از نزديکانش گفته بود آمدنش فقط 10 درصد محتمل است تا حسين دهقان که گويا قصد جدي براي آمدن دارد، سعيد محمد، رستم قاسمي، علي شمخاني و از همه مهم‌تر محمدباقر قاليباف که اما و اگر درباره‌اش حتي اين روزها که بر صندلي رياست مجلس تکيه زده همچنان زياد است. اين در حالي است که اقوال و اخبار حاکي از اين است که سيدابراهيم رئيسيِ غيرنظامي گزينه بالقوه برخي اصولگرايان است. اخيرا جواد کريمي‌قدوسي، نماينده مشهد در توييتر خود گفته بود که چشم‌هاي منتظر و ملتمس منتظر حضور رئيسي در انتخابات هستند. او در توييتي که با هشتگ انتخابات ۱۴۰۰ منتشر کرد، نوشت: «آيت‌الله رئيسي مصداق اَتَم و اکمل رجل سياسي و مکتبي، مدير و مدبر است که با ساير مدعيان عرصه ۱۴۰۰ فاصله‌اي غير قابل رقابت دارند، چشم‌هاي منتظر و ملتمس از درگاه الهي در آرزوي تبديل 9‌ماهه آينده به دقايقي هستند». در اين صورت شايد توضيح ابراهيم فياض درباره کابينه 1400 رمزگشا و تفسير بهتري از گفته مالک شريعتي باشد، تا پوسته ظاهري سخن او که به ظاهر از يک دولت نظامي سخن مي‌گويد.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar