توافق مرزی اسراییل و لبنان؛ کاریش برای تل‌آویو، قانا برای بیروت

اعتماد/متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن در آخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست

رییس‌جمهور لبنان، میشل عون اعلام کرده است که دولت لبنان بعد از بررسی تازه‌ترین پیشنهاد میانجی امریکایی برای تعیین خطوط مرزی لبنان با آب‌های تحت سلطه رژیم اسراییل در جلسه سران قوا به آن پاسخ خواهد داد. براساس جزییاتی که رسانه‌ها از تازه‌ترین پیشنهاد میانجی امریکایی منتشر کرده‌اند، درحالی که تمامی میدان گازی کاریش به اسراییل واگذار شده است، میدان گازی بزرگ‌تر قانا که هنوز بهره‌برداری از آن آغاز نشده است کامل در حاکمیت لبنان در می‌آید، اما بخشی از درآمدهای این میدان گازی پس از بهره‌برداری به اسراییل خواهد رسید. درحالی که دولت پیشبرد امور در اسراییل و لبنان هر دو از این پیشنهاد استقبال کرده‌اند، احتمال انجام توافق در تل‌آویو باعث جنجال بزرگی شده است. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر پیشین و رهبر اپوزیسیون اسراییل به تندی از توافق احتمالی انتقاد کرده است و آن را واگذاری منابع گازی اسراییل به حزب‌الله لبنان توصیف کرده است. تازه‌ترین پیشنهاد امریکا برای حل و فصل مناقشه‌های مرزی در دریای مدیترانه میان لبنان و اسراییل، هفته گذشته از سوی آموس هوچستاین، میانجی امریکایی مذاکرات غیرمستقیم تعیین حدود مرزی به بیروت تحویل شد. عصر دیروز، سران قوای لبنان، میشل عون، رییس‌جمهور، نبیه بری، رییس پارلمان و نجیب میقاتی، نخست‌وزیر پیشبرد امور، جلسه‌ای برای بررسی این طرح پیشنهادی برگزار کردند. پیش از این نبیه بری از پیشنهاد جدید میانجی امریکایی استقبال کرده‌ بود.
میشل عون با انتشار پیامی در توییتر، ضمن اعلام خبر برگزاری نشست مذکور تاکید کرده است که قرار نیست «هیچ مشارکتی با طرف اسراییلی» انجام شود. نجیب میقاتی، نخست‌وزیر پیشبرد امور لبنان، در بیانیه‌ای بعد از شرکت در جلسه سران قوا در کاخ بعبدا تاکید کرد: «ما برخی نظرات درخصوص توافق داشتیم و کمیته فنی این نظرات را قبول کرد. ما پاسخ خود را به میانجی امریکایی آموس هوچستاین دادیم.» به گزارش النشره میقاتی تاکید کرد: «ستون‌های اساسی که ما در توافق می‌خواهیم وجود دارد. توافق تعیین حدود مرزی و موضع واحد لبنان در مسیر درستی قرار دارد.» به گفته الیاس بوصعب، مذاکره‌کننده لبنانی، انتظار می‌رود که پاسخ لبنان امروز به آموس هوچستاین، میانجی امریکایی واگذار شود تا او پاسخ را به طرف دیگر برساند.
علی‌رغم جنجال در تل‌آویو درخصوص تازه‌ترین پیشنهاد، هنوز لبنانی‌ها موافقت کامل خود را اعلام نکرده‌اند و الیاس بوصعب، نماینده مذاکره‌کننده لبنان و معاون رییس پارلمان لبنان در جلسه‌ای در پارلمان این کشور گفته است که احتمالا لبنان پیشنهادهای اصلاحی به این پیشنهاد تازه ارایه خواهد داد. به گفته وی در پیشنهاد جدید لبنان حاکمیت کامل بر میدان گازی قانا را دراختیار خواهد داشت. پیشنهاد ۱۰ صفحه‌ای جدید میانجی امریکایی هنوز نه ازسوی لبنانی‌ها و نه از طرف اسراییلی‌ها فاش نشده است، با این حال بوصعب می‌گوید که «جزییات مهم است.» گمانه‌زنی‌هایی در مورد پیشنهاد جدید منتشر شده است که علاوه بر واگذاری کل میدان گازی کاریش به اسراییل، میدان گازی قانا نیز گرچه تحت حاکمیت کامل لبنان قرار می‌گیرد و توسط لبنان مورد بهره‌برداری قرار خواهد گرفت، اما بخشی از درآمدهای فروش گاز آن به اسراییل واگذار می‌شود. براساس برخی گمانه‌زنی‌ها قرار است کمپانی توتال انرژی فرانسه مسوولیت بهره‌برداری از میدان گازی قانا را برعهده بگیرد. به نوشته رسانه‌های اسراییلی، لیور شیلات، دبیرکل وزارت انرژی اسراییل، روز دوشنبه برای گفت‌وگو درخصوص پرونده میدان قانا به پاریس سفر کرده است تا با مقام‌های کمپانی توتال مذاکره کند. به نوشته رویترز، کمپانی توتال انرژی حاضر به اظهارنظر در این مورد نشده است. به گزارش خبرگزاری فارس، میشل عون، رییس‌جمهور لبنان روز گذشته در دیدار با آنا گوگن، مدیر بخش آفریقا و غرب آسیا در وزارت اروپا و امور خارجه فرانسه گفت که در طول ماه‌های گذشته سعی شده است تا حقوق لبنان در آب‌های خود و فراهم کردن شرایط مناسب برای آغاز عملیات اکتشافی در میادین نفتی و گازی واقع در منطقه اقتصادی با حضور شرکت توتال فرانسه، تضمین شود. به نوشته روزنامه رای الیوم، رییس‌جمهور لبنان همچنین ابراز امیدواری کرد که آغاز عملیات اکتشافی نفت در میادین جنوبی آغازی مثبت و مثمرثمر در جهت رونق اقتصادی لبنان باشد.
رسانه‌های اسراییلی خبر داده‌اند که دولت این رژیم منتظر خواهد ماند تا پاسخ لبنان را دریافت کند، اما پیش‌بینی کرده است که در جلسه کابینه روز پنجشنبه این هفته، پیشنهاد تازه را به تصویب برساند. به نوشته رویترز، جلسه روز پنجشنبه کابینه هنوز رسما اعلام نشده است اما یک مقام ارشد اسراییلی به این رسانه گفته است: «اگر آنها اصلاحاتی ارایه کنند که کوچک و فنی نباشد، ممکن است نتوانیم تا پنجشنبه توافق را نهایی کنیم.»
جنجال در تل‌آویو
درحالی که کمتر از یک ماه به انتخابات پارلمانی زودهنگام اسراییل باقی مانده است، اپوزیسیون این رژیم به رهبری بنیامین نتانیاهو به‌ شدت از توافق احتمالی در مورد مرزهای آبی لبنان و اسراییل ناراضی است. بنیامین نتانیاهو ضمن انتقاد شدید از عملکرد دولت پیشبرد امور به ریاست یاییر لاپید، پیشنهاد جدید را تحمیل همه خواسته‌های حزب‌الله لبنان به اسراییل توصیف کرده است و تهدید کرده که در صورت رسیدن به نخست‌وزیر به چنین توافقی پایبند نخواهد بود. اعتراضات نتانیاهو درحالی بیان می‌شود که گزارش‌ها از شکاف درون دولت لاپید درخصوص طرح پیشنهادی جدید امریکا خبر می‌دهند. روزنامه جروزالم پست در شماره دیروز خود فاش کرد که اودی ادیری، مدیرکل سابق وزارت انرژی رژیم صهیونیست و رییس تیم مذاکراتی اسراییل با لبنان درباره مناقشه بر سر آب‌های اقتصادی، هفته پیش و چند روز پیش از ارایه پیش‌نویس نهایی توافق در این خصوص به بیروت از سوی «آموس هوچشتاین» میانجیگر امریکایی استعفا کرده است. به گزارش فارس این روزنامه نوشت: «ادیری به دلیل ناامیدی از مدیریت دفتر نخست‌وزیری [رژیم صهیونیست] در مذاکرات استعفا کرد، زیرا یاییر لاپید، نخست‌وزیر از این توافق در مقابل منتقدان آن دفاع می‌کرد.» 
همزمان با این اختلاف‌ها بنیامین نتانیاهو در ادامه انتقادهای تند خود از توافق احتمالی بین لبنان و اسراییل گفته است: «یاییر لاپید نخست‌وزیر اسراییل به طرز شرم‌آوری تسلیم تهدیدهای حسن نصرالله دبیرکل حزب‌الله شد. وی به حزب‌الله یک میدان گازی عظیم که متعلق به شما شهروندان اسراییلی است، داد.» نخست‌وزیر سابق رژیم صهیونیستی افزود: «[لاپید] این کار را بدون بررسی در کنست و بدون برگزاری همه‌پرسی انجام می‌دهد. لاپید اختیاراتی برای واگذاری اراضی دارای حاکمیت به یک کشور دشمن و نیز تسلیم دارایی‌های حاکمیتی که همه ما مالک آن هستیم، ندارد.» نتانیاهو، در ادامه انتقادات شدیداللحن از لاپید، تاکید کرد: «اگر توافق غیرقانونی ترسیم مرزها تصویب شد، ما مجبور نخواهیم بود که به آن پایبند بمانیم. در اول نوامبر، ما با یک رهبری قدرتمند به اسراییل بازخواهیم گشت. رهبری با تجربه از امنیت همه ما حفاظت خواهد کرد.» الیاس بوصعب، معاون رییس پارلمان لبنان در واکنش به این اظهارنظر نتانیاهو گفته است: «ما دشمن اسراییلی را به رسمیت نمی‌شناسیم و با آنها وارد توافق نمی‌شویم اما [در صورت نقض توافق] راهکارهای دیگری در دست داریم.» وی در ادامه به پشتیبانی ملت، ارتش و مقاومت لبنان از موضع واحد دولت اشاره کرد.
روز یکشنبه نیز رادیو کان اسراییل گزارش داده‌ بود که نتانیاهو در گفت‌وگوهای خصوصی به‌ شدت به امریکا انتقاد می‌کند و معتقد است که دولت جو بایدن با میانجی‌گری در پرونده مرزهای آبی اسراییل و لبنان، عملا در حال دخالت در انتخابات ۱۰ آبان ماه اسراییل است.
یاییر لاپید، نخست‌وزیر پیشبرد امور اسراییل روز گذشته در پاسخ به انتقادهای نتانیاهو گفته است: «می‌فهمم که چقدر درد می‌کشی که نتوانستی [در دوران نخست‌وزیری‌ات] به توافق برسی، اما منطقی نیست که به کارزار تبلیغاتی نصرالله بپیوندی.» لاپید با اشاره به اینکه نتانیاهو هنوز توافق را ندیده است، تاکید می‌کند: «صددرصد نیازهای امنیتی ما تامین شده است، صددرصد میدان کاریش را گرفته‌ایم و حتی از درآمدهای لبنان هم سهم داریم.» او در ادامه با طعنه خطاب به نتانیاهو نوشته است: «چطور است کمی از دولتی که فعال است و برای مردم اسراییل نتیجه‌بخش بود، تعریف کنی؟» بنی گانتز، وزیر جنگ رژیم اسراییل نیز در پاسخ به نتانیاهو گفت: «تو من را آزار نمی‌دهی، زیرا فقط این ملاحظات سیاسی غیرمسوولانه شما را پیش می‌برد. ما به مراقبت مسوولانه از منافع سیاسی، امنیتی و اقتصادی اسراییل ادامه خواهیم داد.»
یووال استاینیتز، وزیر انرژی پیشین اسراییل از حزب لیکود هم از توافق جدید انتقاد کرده است و گفته است که از این توافق بهت‌زده شده است. این مقام پیشین رژیم اسراییل می‌گوید: «یک مناقشه بود، ما به یک خط اعتقاد داشتیم و لبنان به یک خط دیگر، سال ۲۰۱۲ امریکا پیشنهاد داد که ۵۵درصد [از منطقه مورد مناقشه] به لبنان واگذار شود و ۴۵درصد به اسراییل، هر دو موافق بودند، اما نهایتا عقب کشیدند. این چگونه مذاکره‌ای است که آنها صددرصد بگیرند و ما صفر درصد؟ من ۶۰ به ۴۰ را می‌فهمم، یک‌سوم و دوسوم را می‌فهمم، اما ۱۰۰ به صفر؟ این اشتباه است و سابقه‌ای خطرناک ایجاد می‌کند.»
درحالی که هواداران نتانیاهو می‌گویند که دولت قصد دارد بدون برگزاری همه‌پرسی یا رای‌گیری در کنست، این توافق را تصویب کند، در برابر بنی گانتز، وزیر جنگ رژیم می‌گوید که بعد از تمام شدن مذاکرات این توافق به صورت کامل و شفاف در کنست به رای گذاشته ‌خواهد شد. به گفته مقام‌های دولت پیشبرد امور لاپید، جزییات توافق در طول مذاکرات قابل افشا نیست، اما بعد از آنکه توافق نهایی شد در کنست به رای گذاشته‌ خواهد شد.

به پیج اینستاگرامی «آخرین خبر» بپیوندید
instagram.com/akharinkhabar