کدام گروه‌ها هدف حملات ایران در شمال عراق هستند؟

اعتماد/متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و بازنشر آن در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

ایران در طول سال‌های گذشته بارها مواضع گروهک‌های چهارگانه تجزیه‌طلب کرد در شمال عراق را هدف حملات خود قرار داده است. چهار گروهک مشهور پاک، پژاک، حدکا و کومله، اصلی‌ترین گروه‌های تجزیه‌طلب کرد ایرانی هستند که در اقلیم کردستان عراق فعالیت می‌کنند. عمده گروه‌های مسلح کردی ایران فعال در اقلیم کردستان عراق گرایش‌های چپگرایانه دارند. به جز حدکا که برای مدتی خودمختاری کردستان در قالب تمامیت ارضی ایران را تبلیغ می‌کرد، همه این گروه‌ها از جمله کادر رهبری کنونی حدکا، جدایی‌طلب و خواهان استقلال کردستان هستند. حمله امریکا به عراق و هرج و مرج ناشی از آن در اقلیم کردستان عراق باعث ریشه دواندن هر چه بیشتر این گروه‌ها در خاک عراق و تاسیس مقرهای متعدد نظامی در اقلیم کردستان عراق شد؛ تا جایی که دو گروهک پژاک و پاک درست در همین سال‌ها تاسیس شده‌اند.

۱- حدکا (حزب دموکرات کردستان ایران): حزب دموکرات کردستان ایران قدیمی‌ترین گروه مسلح کرد ایرانی است که یک سال زودتر از تاسیس حزب دموکرات کردستان عراق - حاکم کنونی اقلیم کردستان عراق - تاسیس شد. همزمان با تشکیل دولت خودمختار آذربایجان توسط جعفر پیشه‌وری و فرقه دموکرات آذربایجان با حمایت شوروی در بحبوحه جنگ جهانی دوم اشغال ایران توسط متفقین، حزب تازه‌ تاسیس دموکرات کردستان هم با حمایت شوروی جمهوری مهاباد را تاسیس کرد. این دولت خودخوانده ۱۱ ماه بعد و پس از خروج شوروی از خاک ایران سرنگون شد. فعالیت‌های مسلحانه این حزب در دوران حکومت پهلوی ادامه داشت و بعد از درگیری‌های شدید با دولت مرکزی، عاقبت فعالیت‌های آن به خاک عراق منتقل شد. حدکا در دوران حضور در عراق رابطه نزدیکی به حزب بعث و صدام حسین برقرار کرد. حدکا در دهه‌های بعد از تشکیل جمهوری مهاباد، مدعی حمایت از فدرالیسم و خودمختاری کردستان در چارچوب تمامیت ارضی ایران بود، اما بعد از دبیرکلی مصطفی هجری، عملا شعار این حزب به سمت تجزیه‌طلبی و جدایی کردستان از ایران حرکت کرده است.

۲- کومله (سازمان انقلابی زحمتکشان کردستان ایران - کومله سازمان کردستان حزب کمونیست ایران): گروهک کومله یک حزب کمونیستی است که در دهه ۱۳۴۰ توسط عده‌ای از دانشجویان کرد تاسیس شد. این تشکیلات تا زمان انقلاب اسلامی در ایران به صورت مخفیانه فعالیت می‌کرد، اما از سال ۱۳۵۷ این گروه فعالیت خود را علنی کرد. سال ۱۳۶۲ این گروه به همراه تعدادی دیگر از گروه‌های چپگرا اقدام به تاسیس حزب کمونیست ایران کردند و کومله به شاخه کردستان این حزب تازه تاسیس تبدیل شد. بعدها یکی از بنیانگذاران گروه به نام عبدالله مهتدی از حزب انشعاب کرد و سال ۱۳۷۹ حزب کومله کردستان ایران را تاسیس کرد. انشعابی‌های کومله معتقدند که تفکر کمونیسم تفکری پوسیده است و مانع پیشرفت اهداف این گروه می‌شود. کومله از جمله نخستین گروهک‌هایی بود که بلافاصله بعد از تاسیس نظام جمهوری اسلامی ایران علیه دولت مرکزی دست به اسلحه برد. گروهک کومله در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران از جمله گروه‌هایی بود که از حکومت صدام حسین برای انجام عملیات علیه نیروهای مسلح ایران کمک دریافت می‌کرد. کومله همچنین بین سال‌های ۱۳۶۳ تا ۱۳۶۷ وارد جنگ مسلحانه گسترده‌ای با حدکا شد.

۳- پژاک (حزب حیات آزاد کردستان): پژاک گروهی مسلح از شاخه‌های حزب کارگران کردستان ترکیه (پ‌ک‌ک) است که فعالیت‌های این حزب چپگرای ترکیه را در مناطق کردنشین ایران پیگیری می‌کند. پژاک از سوی ایران، ترکیه و ایالات متحده امریکا گروه تروریستی تلقی می‌شود. با این حال هم ایران و هم ترکیه، ایالات متحده امریکا را به حمایت از این گروهک و پ‌ک‌ک متهم می‌کنند. پژاک در طول دهه ۱۳۹۰ عملیات‌های تروریستی متعددی در خاک ایران انجام داده است. حمله امریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ فرصت مناسبی را برای فعالیت گسترده گروه‌های کرد وابسته به پ‌ک‌ک در شمال عراق فراهم کرد و تشکیلات پژاک هم در همین دوران ایجاد شد. گروهک‌های قدیمی کرد نسبت به فعالیت پژاک بدبین هستند و درگیری‌هایی میان گروه‌های حدکا و کومله با پژاک گزارش شده است.

۴- پاک (حزب آزادی کردستان): پاک، جوان‌ترین گروهک مسلح کرد در اقلیم کردستان عراق محسوب می‌شود که ریشه‌های آن به سازمان چریک‌های فدایی خلق باز می‌گردد. این گروه سال ۱۳۸۵ توسط فردی به نام حسین یزدان‌پناه تاسیس شده است. گفته می‌شود که این گروه تازه تاسیس رابطه بسیار نزدیکی به دولت اقلیم کردستان عراق دارد و حتی ادعا می‌شود که این حزب مستقیما با حمایت مسعود بارزانی، رهبر حزب دموکرات کردستان عراق تاسیس شده است. پاک یک گروه تجزیه‌طلب بوده و مدعی است که به دلیل مسدود بودن مسیر فدرالیسم و خودمختاری در قالب حکومت ایران، مناطق کردنشین باید از ایران جدا شوند. در تازه‌ترین حملات موشکی و پهپادی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، مقرهای این گروه در منطقه «پردی» هدف حمله قرار گرفته‌اند.
 

به پیج اینستاگرامی «آخرین خبر» بپیوندید
instagram.com/akharinkhabar