واردات «سراتو» با ارزهای بلوکهشده؟

اعتماد/متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و بازنشر آن در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
یک کارشناس خودرو: شواهد نشان میدهد که خودروهای وارداتی را از خودروساز نخریدهاند
با گذشت 4 سال از ممنوعیت واردات خودرو، اولین خودروهای وارداتی تا دو هفته آینده وارد مرزهای ایران میشوند. آن گونه که در خبرها آمده این محموله شامل محصولات 15 تا 20 هزار دلاری برند «کیا» خودروساز معروف کرهای است. البته خودروهای کیا گویا قرار است از طریق کشور واسط عمان وارد شوند.
کرهجنوبی کشوری است که 7 میلیارد دلار پول نفت ایران را سالها در کشور خود بلوکه کرده و به بهانه تحریمها، امکان استرداد آن به بانکهای ایرانی را گرفته است، همین موضوع سوالاتی را در محافل خودرویی به وجود آورده که آیا واردات خودرو با آزادسازی 7 میلیارد دلار دارایی ایران در کرهجنوبی صورت میگیرد؟ دلارهایی که سالهاست آزادسازی آن ناکام مانده است یا آنکه واردات خودرو از محل منابع بلوکهشده در سایر کشورها بوده است؟ البته تصور آزادسازی پولهای بلوکهشده ایران بدون نهایی شدن مذاکرات برجام در شرایط کنونی نیز دور از ذهن است. با این حال، امکان «تهاتر» دلارهای بلوکهشده با «کالا» هیچگاه از دستور کار دولت خارج نشده است.
اما نام شرکتی که قرار است نخستین خودروهای وارداتی را به صورت رسمی وارد ایران کند شرکت «کوشا خودرو» است. نکته جالب آن است که اسم «کوشا خودرو» هیچگاه به عنوان واردکننده مجاز خودرو اعلام نشده بود و احتمال دارد این شرکت خصوصی پس از اعلام لیست ۱۲ واردکننده مجاز خودرو در سال ۱۴۰۱به این لیست راه یافته باشد. البته «کوشا خودرو» هنوز مشخص نکرده است که کدام محصولات خودروساز کرهای را وارد ایران خواهد کرد. اما با توجه به سقف ۲۰ هزار دلاری خودروهای وارداتی طبق آییننامه واردات خودرو ۱۴۰۱، خودروهای (پیکانتو، پگاس، سراتو، ریو سدان و هاچبک، سلتوس، سول و K5 نسل جدید اپتیما) در این بازه قیمتی میگنجند. با این حال، شنیده میشود که «کوشا خودرو» قرار است محصولات ۱۵ تا ۲۰ هزار دلاری «کیا» را وارد کند. بر این اساس، میتوان انتظار واردات (کیا سراتو، کیا ریو سدان و هاچبک، کیا سلتوس، کیا سول وکیااپتیما) را داشت. آنگونهکه خبرگزاری تسنیم اعلام کرده؛ واردات خودروهای کرهای از کشور واسط عمان انجام خواهد شد، در این مدت عمان اصلیترین واسطه برای آزادسازی منابع بلوکهشده ایران در سایر کشورها بوده است به عنوان مثال؛ همزمان با آزاد شدن دو تبعه ایرانی از ایران، انگلیس بدهی 530 میلیون دلاری خود را به حسابهای ایران در عمان واریز کرد بنابراین ارز مورد نیاز برای نخستین خودروهای وارداتی میتواند از محل دلارهای ایران در بانکهای عمان باشد و به نظر میرسد که خودرو «کیا سراتو» با قیمت مناسب و زیر 20 هزار یورو، براساس بند سقف یورویی ارزش خودرو برای واردات، اصلیترین گزینه برای واردات به کشور باشد. حضور «کیا» در ایران به اوایل دهه هفتاد و معرفی پراید به بازار کشور باز میگردد. در گذشته «شرکت اطلس» خودرو واردات خودروهای «کیا موتورز» را انجام میداد. همچنین سایپا تولید داخلی بعضی از محصولات مانند «کیا سراتو» را نیز انجام میداد. (سراتو، پراید و ریو) سه محصول پرفروش «کیا» در ایران بودند که تولید هر سه متوقف شده است. از سال 2017 و همزمان با توقف ورود خودروهای وارداتی به ایران نسل «کیا سراتو» نیز تغییر کرد اما از همان زمان دیگر «کیا سراتو» جدیدی وارد ایران نشد. توقف چندساله واردات خودرو باعث شد که خودرو «کیا سراتو» 2017 با افزایش شدید، به عدد قیمتی حدود 2 میلیارد تومان در بازار آزاد برسد. امیرحسین کاکایی، کارشناس صنعت خودرو در واکنش به ورود اولین محموله وارداتی به کشور به «اعتماد» گفت: در گذشته سراتوی 2007 در ایران مونتاژ میشد و تا حدودی به سمت داخلیسازی آن هم رفته بودیم و به جز صندلیها یکسری از تجهیزات آن هم در داخل ایران تولید میشد. این کارشناس صنعت خودرو با اشاره به خرید و واردات خودرو از عمان گفت: اینکه کشور دیگری به عنوان واسط در واردات معرفیشده به این معناست که این خودروها را از خودروساز نمیخرند و از بازار جمع کردهاند.
شرکت کوشا خودرو شرکتی جدید است
او با ابراز نگرانی از روند واردات خودرو افزود: با تصحیح قانون واردات خودرو در سال 1395 اعلام شد از این پس واردات خودرو باید از سوی خودروساز اصلی انجام شود تا در کشور نمایندگی داشته باشد و بتواند پاسخگوی نیاز خریداران خودرو باشد اما باید گفت متاسفانه تاکنون اغلب خریدهای خودرویی اینگونه بوده و هیچگاه موفق نشدهایم خودروها را از خودروسازی اصلی تهیه کنیم. کاکایی تصریح کرد: ضمن آنکه شرکت کوشا خودرو شرکتی جدید است که برای واردات خودرو مطرح شده؛ این در حالی است که پیش از این خودروهای هیوندای و کیا را شرکت معتبر دیگری وارد میکرد و در کنار آن سایپا هم برای خودروی سراتو اقدام کرده بود. باید دید کدام سراتو قرار است وارد ایران شود؟ سوال دیگر اینکه پیش از این گفته شده بود افرادی که صادرکننده صنایع خودرویی و قطعات هستند میتوانند واردکننده هم باشند و سوال اینجاست که آیا این شرکت صادرکننده هم هست؟ کاکایی با اشاره به پیشبینی قیمت سراتو تصریح کرد: یک سراتوی معمولی که فولآپشن هم نباشد با قیمت دلار کنونی حدودا یک میلیارد و 400 میلیون تومان خواهد شد. اگر امروز میبینیم که سراتوی 2017 حدود 2 میلیارد تومان قیمتگذاری شده به این معناست که با حباب 30درصدی قیمت مواجه هستیم و در صورتی که خودروی خارجی به تعداد بالا وارد کشور شود این حباب قیمتی خواهد ترکید.
چگونگی توزیع خودروها مهم است
این کارشناس خودرو در ادامه خاطرنشان کرد: باید به این نکته هم توجه کرد که اگر قیمت دلار شب عید به هر دلیلی بالا برود مجددا با رشد قیمتی مواجه خواهیم شد. نکته مهمی که وجود دارد پس از واردات این خودروهاست که باید دید چگونه توزیع خواهند شد که امیدواریم رانتی توزیع یا با قرعهکشی عرضه نشوند. کاکایی خاطرنشان کرد: یکی از دلایلی که قیمت خودرو در ایران به صورت مداوم رشد میکند فضای ملتهب اقتصادی است. به گونهای که در دو هفته گذشته هم شاهد افزایش قیمت خودروهای تولید داخل بودیم. سوال این است که چرا با وجود افزایش تولید خودرو باز هم قیمت خودرو رشد کرده است؟ که علت آن را باید در کاهش ارزش ریال و پارامترهای کلان جستوجو کرد.
بانک مرکزی به چگونگی تخصیص ارز واکنشی نشان نداده است
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: هرچند ممکن است با واردات خودروهای کرهای قیمتها تعدیل نشود اما وضعیت بازار متعادلتر خواهد شد، اما سوال اصلی تعداد خودروهای وارداتی از کره و چگونگی عرضه آن به بازار است.
او افزود: البته تاکنون بانک مرکزی واکنشی به چگونگی تخصیص ارز برای واردات خودرو از عمان نداشته است و هیچ اظهارنظری نکردهاند و تنها وزارت صمت در مورد واردات خودرو و شرکتها توضیحاتی ارایه داده است، ضمن آنکه صرف اینکه خودروها وارد گمرکات شوند به معنی واردات خودرو نیست، کمااینکه در 4 سال و نیم گذشته این اتفاق افتاد و در سال 1397 حدود 19 هزار خودرو وارد کشور شد و در پارکینگها باقی ماند و پس از 4 سال همچنان حدود هزار خودروی دیگر در این پارکینگها باقی مانده است.