خداحافظی با علی آبادی؛ مردی که جسارت برقی سازی را داشت

آخرین خودرو/ با روی کار آمدن دولت جدید باید کم کم با وزیر صمت فعلی یعنی عباس علی آبادی خداحافظی کنیم. در این مطلب ابعاد مختلف وزارت او را از منظر خودرویی بررسی می کنیم.

عباس علی آبادی وزیر صمت دولت سیزدهم است که آخرین روز های خود را پشت سر می گذارد. کسی که در سال ۱۴۰۲ جایگزین سید رضا فاطمی امین شد تا بتواند مسیر بهتری را برای صنعت، معدن و تجاریت کشور رقم زند. البته عمر وزارت علی آبادی هم با شهادت ابراهیم رئیسی چندان طولانی نبود و حالا باید منتظر وزیر پیشنهادی دولت پزشکیان باشیم. عباس علی آبادی یکی با سابقه حضور در جهاد و پروژه های بزرگ نیروگاهی پا به عرصه وزارت صمت گذاشت و سابقه طولانی مدت مدیرعاملی گروه مپنا را هم در کارنامه خود داشت. باید قبول کنیم که عباس علی آبادی یکی از معدود وزرای دولت سیزدهم بود که حوزه کاری خود را تا حد زیادی می شناخت و در دل آن فعالیت کرده بود. ۲۳ خرداد ۱۴۰۲ زمانی بود که او با کسب رای اعتماد از مجلس به وزارت صمت رسید و حالا زمان خداحافظی زودهنگام با او فرا رسیده است. در ادامه کارنامه او در این مدت را در بحث صنعت و بازار خودرو بررسی می کنیم.

جسارت برقی سازی
حالا سال ها است که برقی سازی یکی از مهم ترین رویکرد ها در صنعت خودروی جهان به حساب می آید. تا پیش از روی کار آمدن عباس علی آبادی، وزرای قبلی صمت هم اظهار نظراتی در خصوص لزوم برقی سازی داشتند اما هیچوقت حرف آن ها به عمل نرسید. حتما خاطرتان هست که در سال های پیش از علی آبادی وزرای مختلف از خودروهای برقی رونمایی می کردند که نمونه اولیه بودند و در صحبت هایشان هم از لزوم سرمایه گذاری در این بخش ها می گفتند. اما در عمل این علی آبادی بود که رسما و با جدیت پروژه برقی سازی را کلید زد. اگرچه در کشور ما همچنان زیرساخت خاصی برای خودروهای برقی وجود نداشت و چالش های بسیاری در این مسیر بود، اما علی آبادی به خوبی درک کرده بود که همین حالا هم برای آغاز این روند دیر است و پروژه برقی سازی را حتی ناقص و با ایرادات بسیار جلو برد. در زمان وزارت او واردات خودروهای برقی هم پا گرفت و تعرفه این خودروها تا جای ممکن پایین در نظر گرفته شد. بر همین اساس عملکرد و آغاز علی آبادی در برقی سازی آن هم در مملکتی که مسئولین آن هیچ درک درستی از لزوم این فرآیند نداشتند، قابل تقدیر است. باید گفت عباس علی آبادی جسارت زیادی در برقی سازی داشت و اگر روزی خودروهای برقی در ایران بصورت معمول استفاده شوند، بدون تردید علی آبادی نقش بزرگی در این روند داشته است. البته باید دید وزرای پس از او چه رویکردی اتخاذ می کنند و تا چه میزان در این فرآیند جدی هستند اما چون سرمایه گذاری های اولیه در این بخش انجام شده و به نوعی استارت این فرآیند خورده است، وزیر بعدی (موافق یا مخالف) باید تا حدی ادامه دهنده این مسیر باشد و همین باعث می شود نام علی آبادی به عنوان آغاز کننده این مسیر برجسته باشد و جسارت وی ستودنی.

---

بازار

---

تغییرات کند و دیر هنگام در بدنه صنعت
ثبات مدیریتی حلقه گمشده در بدنه دولتی صنعت کشور ایران است و تغییرات پی در پی را در بازه های مختلف دولت ها دیده ایم. با روی کار آمدن عباس علی آبادی تصور بر این بود که او خیلی زود بدنه اصلی وزارت صمت و مدیریت دو خودروساز بزرگ کشور را تغییر دهد. از آنجا که وضعیت صنعت و بازار در زمان وزارت قبل به حالتی ناپایدار و نا امید کننده رسیده بود، انتظار می رفت که علی آبادی تغییراتی اساسی و سریع رقم زند. البته در نهایت بسیاری از تغییرات ریشه ای و اساسی رقم خورد اما بسیاری از کارشناسان بر این باور هستند که روند تغییرات خیلی دیر آغاز شد. به نظر می رسد علی آبادی در بسیاری از بحث های مدیریتی برش و قدرت لازم را نداشت و در بسیاری از مواقع در اظهار نظر های وی با باقی مسئولین دولت، تناقضات آشکار دیده می شد. برای مثال عباس علی آبادی کاملا با واردات خودروهای کار کرده مخالف بود اما هیچوقت نتوانست این مخالفت و دلایل آن را خیلی واضح بیان کند و تنها یک بار اشاره کرد که با شنیدن واردات کار کرده ها کهیر می زند. پس اگرچه علی آبادی فردی صنعتی و آشنا به امور فنی بود اما در مجموع برش و قدرت سیاسی لازم را برای اجرای امور به بهترین نحو در وزارت صمت نداشت.

ادامه واردات اما…
در زمان وزارت سید رضا فاطمی امین واردات خودرو رسما دوباره آغاز شد و شرکت های واردکننده مجوز های لازم برای واردات را اخذ کردند اما روند واردات به کندی پیش می رفت. در زمان وزارت وزیر پیشین صمت، وعده های زیادی در مورد تعداد خودروهای وارداتی در آینده ای نزدیک داده شد که در نهایت هیچ کدام عملی نشد. با روی کار آمدن علی آبادی، روند واردات خودرو ادامه دار بود اما خروجی واردات چندان تفاوتی نداشت و در عمل باز هم کندی در روند واردات را شاهد بودیم. البته در این اواخر تعداد ثبت سفارش برای خودروهای وارداتی به میزان قابل توجهی افزایش پیدا کرد اما دقیقا در همین زمان باید منتظر وزیر جدید با رویکرد های وارداتی جدید باشیم.

وعده هایی که عملی نمی شد؟
عباس علی آبادی هم مانند هر وزیر دیگری وعده رسیدن به اوج تولید را داده است. او در حاشیه جلسه خود با اعضای کمیسیون اصل نود مجلس وعده تولید ۱ میلیون ۷۰۰ هزار دستگاه خودرو را داد. با نگاهی به آمار های تولید در سه ماهه نخست سال جاری، خودروسازان از برنامه تولید خود عقب هستند و این یعنی ما در ابتدای سال کسری تولید را داشته ایم. به نظر می رسد حتی اگر دولت سیزدهم همچنان به کار خود ادامه می داد و علی آبادی همچنان وزیر می ماند، باز هم وعده تولید وزیر عملی نمی شد.

به پیج اینستاگرامی «آخرین خودرو» بپیوندید
instagram.com/akharinkhodro.ir