زوميت/ بيامو در حال توليد خودروهاي هيدروژني خود درکنار مدلهاي برقي است. اين خودروساز آلماني قصد دارد تا سال ۲۰۲۵، محصولات پيل سوختي خود را با قيمت ارزان عرضه کند.
شکي در آيندهي صنعت خودرو باقي نمانده است، خواه دلخواه ما باشد يا خير: آينده ازآنِ خودروهاي الکتريکي است و اين موضوع تغييري نخواهد کرد. دراينميان، اين سؤال همچنان مطرح ميشود: چه روشهاي ديگري براي تأمين قدرت خودرو برقي وجود دارد؟ براي مثال، بعضي خودروسازان به قدرت هيدروژن روي آوردهاند. شرکت بيامو قصد دارد خودروهاي برقي پيلسوختي (FCEV) خود را نيز درکنار نمونههاي متکي به باتري (BEV) توسعه دهد و تا سال ۲۰۲۲ واحد کوچکي از خودروهاي هيدروژني را براساس مدل X5 عرضه کند. بهگفتهي قائممقام واحد فناوري پيل سوختي و هيدروژني بيامو، يورگن گلدنر، واحدهاي پيل سوختي به بيامو کمک خواهد کرد در دو دههي آينده، همگي توليداتش از نوع محصولات پاک باشد.
دقيقا مانند خودروهاي برقي فعلي، مدلهاي هيدروژني نيز آلايندهاي توليد نميکند. درواقع، اين مدلها خودروهاي الکتريکي است؛ چون نيروي محرکهي آنها از موتورهاي الکتريکي تأمين ميشود؛ فقط بهجاي اينکه موتورها از باتريهاي بزرگ تغذيه شود، واحدهاي پيل سوختي الکتريسيته را توليد ميکند و تنها خروجي آنها آب است. بنابراين، از نظر آلايندگي هر دو مدل برقي و هيدروژني يکسان است.
شايان ذکر است خودروهاي هيدروژني برتريهايي از نمونههاي برقي دارند. براي مثال، مسافت بيشتري ميپيمايد؛ چون هيدروژن انرژي بيشتري توليد ميکند. همچنين، سوختگيري آنها در چند دقيقه امکانپذير است؛ يعني کافي است همانند نمونههاي بنزيني، خودرو خود را به جايگاه سوخت برد و پس از چند دقيقه، به جاده بازگشت. ازجمله معايب خودروهاي هيدروژني نيز، هزينهي آنها و تأمين زيرساختهاي لازم است. ايستگاههاي سوخت هيدروژن درمقايسهبا نمونههاي برقي بسيار کمياب و هزينهي ساخت خودروهاي هيدروژني بسيار زياد است. بيامو اعتقاد دارد تا سال ۲۰۲۵ با کمترشدن هزينهها، خودروهاي هيدروژني به سوددهي ميرسند.
بيامو ميگويد خودروهاي هيدروژني را در رقابت با مدلهاي برقي نميبيند؛ بلکه بهعنوان گزينهاي اضافه براي مشتريان در نظر ميگيرد. در سال ۲۰۱۵، اين خودروساز براي گسترش سامانههاي پيل سوختي به تويوتا ملحق شد. نسل اول اين محصولات بيامو شامل نمونههاي ساختهشده روي سري ۵ جيتي بود. حال با برنامهريزي روي نسل سوم اين خودروها، با مشکل کاهش هزينههاي توليد روبهرو است.
سامانههاي پيل سوختي همچنان از قواي محرکهي مرسوم خودروها گرانتر است؛ اما بهاعتقاد گلدنر، پس از دو دهه از گسترش صنعت مربوط به اين خودروها، تا ۵ سال آينده، هزينهها درمقايسهبا مدلهاي بنزين و گازوئيل منطقي خواهد بود. گلدنر ميگويد سال ۲۰۲۵ قرار است شروع عرضهي خودروهاي هيدروژني باشد. ژاپن و کرهجنوبي و کشورهاي ديگر در حال برنامهريزي براي گسترش اين صنعت هستند و بين سالهاي ۲۰۲۵ تا ۲۰۳۰، فرصتي ميبينند که هزينهها با فناوري متعارف منطقي شود.
بسياري از صرفهجويي در هزينهها ازطريق کاهش پلاتينيوم موردنياز در ساخت بستههاي پيل سوختي ممکن ميشود. پيشرفتهاي بسياري تاکنون بهوقوع پيوسته؛ اما بيامو درصدد است تعداد پيلهاي موردنياز براي توليد قدرت دلخواه را کاهش دهد. البته با افزايش توليد خودروهاي برقي، هزينهي تأمين موتورهاي الکتريکي نيز براي خودروهاي هيدروژني کاهش خواهد يافت.
نکتهي مهم در ارائهي هر دو فناوري خودروهاي برقي و هيدروژني، اين است که هريک ميتواند براي گروهي از مصرفکنندهها مناسب باشد. خودروهاي هيدروژني براي رانندگاني مناسب خواهد بود که اغلب مسافتهاي طولاني را طي ميکنند؛ درحاليکه خودروهاي برقي براي استفادهي شهري ميتواند گزينهي مناسبي باشد. گلدنر معتقد است که تا سال ۲۰۲۵، مسافت رانندگي با خودروهاي هيدروژني به بيش از ۵۶۰ کيلومتر ميرسد. اين مسافت در خودروهاي برقي نيز در آينده به اين مسافت نزديک خواهد شد. همچنين، زمان سوختگيري نيز کاهش پيدا خواهد کرد، تا جايي که محصولات برقي و هيدروژني هر دو براي بيامو منفعت داشته باشد.
خودرو i Hydrogen Next بيامو مدلي مفهومي بود که در نمايشگاه فرانکفوت سال گذشته رونمايي شد. اين خودرو ميتواند نمونهي مناسبي از ناوگان X5هاي پيل سوختي بيامو باشد که در سال ۲۰۲۲ قرار است رونمايي شود. در اشتراک با مدل iNext، اين خودرو قرار است از موتور الکتريکي روي محور عقب بهره گيرد؛ درنتيجه، ديفرانسيل عقب خواهد بود. درکنار آن، از ژنراتور براي بازيابي انرژي هنگام کمکردن سرعت استفاده خواهد شد. باتري ليتيوميوني کوچکي نيز در عقب تعبيه خواهد شد که عملا نقش ميانجي را ميان پيشرانه و پيل سوختي ايفا خواهد کرد و قدرت موردنياز براي سرعتگيري پيوسته را تأمين خواهد کرد.
در اين خودرو بيامو، محفظهي پيل سوختي و تجهيزات الکترونيکي نيز زير کاپوت قرار خواهند گرفت. افزونبراين، دو مخزن ذخيرهي سوخت هيدروژن در نظر گرفته شده است. يکي در مرکز بدنه و زير خودرو و ديگري زير صندليهاي عقب قرار ميگيرد. اين مخزنها از فيبرکربن بههمراه پوشش پلاستيکي ساخته خواهد شد تا بتواند پنجشش کيلوگرم هيدروژن فشرده را در فشار ۷۰۰ بار نگهداري کنند. در طراحي و ساخت آنها نيز از استانداردهاي اثباتشدهاي استفاده خواهد شد.
درحال حاضر، خودروهاي پيل سوختي ميتواند بين ۴۰۰ تا ۴۸۰ کيلومتر مسافت را طي کند؛ هرچند بهگفتهي گلدنر، دستيابي به مسافت بيش از ۵۶۰ کيلومتر نيز ممکن خواهد بود. فناورياي که مدل هيدروژني X5 بهره خواهد برد، ميتواند روي پلتفرمهاي X6 و X7 نيز استفاده شود. تجربهي رانندگي با اين خودرو نيز مشابه نمونههاي برقي است؛ چون تنها منبع الکتريسيته توليدشده فرق ميکند. طبق ادعاي بيامو، پرکردن مخزن سوخت هيدروژن محصول آنها، تنها چهار دقيقه طول خواهد کشيد.
يکي ديگر از برتريهاي خودرو هيدروژني از نمونههاي برقي، مسئلهي گرمشدن در هواي سرد است. خودروهاي برقي از الکتريسيته براي گرمکردن کابين استفاده ميکند که اين امر از مسافت طيشدهي خودرو ميکاهد. بيامو قصد دارد در محصولات هيدروژني خود، از گرماي تلفشدهي پيلهاي سوختي استفاده کند که تأثيري بر کارايي خودرو نداشته باشد. اين گرما و آب اگزوز، تنها آلايندگي خودروهاي هيدروژني است.
طبق تحقيقات، تا سال ۲۰۴۰ هيدروژن بهعنوان منبعي متعارف براي توليد انرژي مطرح خواهد بود. اين سوخت بهويژه در صنعت حملونقل استفاده خواهد شد. بسياري از خودروسازان اين ايدهي هوشمندانه را جدي گرفتهاند و براي تسخير سهم بازار اين خودروها در حال رقابت هستند. اکنون با تأکيد جهاني مبنيبر توليد خودروهاي پاک، بيامو نيز اين صنعت را هدف گرفته و زمان را مناسب ديده است تا مشتاقانه تکنولوژي پيل سوختي را توليد کند.
همانطورکه پيشتر بحث شد، ديدگاه کلي دربارهي خودروهاي هيدروژني اين است که برخلاف نمونههاي برقي، براي سفرهاي دورتر مناسب خواهند بود. جاافتادن اين فناوري، به توجيه تجاري نيز بستگي خواهد داشت؛ همانطورکه گسترش جايگاههاي هيدروژن تأثير بسيار زيادي بر پيشرفت اين فناوري ميگذارد.
اکنون در ژاپن، کرهجنوبي، آلمان و کاليفرنياي آمريکا، تعداد جايگاهها در حال افزايش است. براي مناطقي با اين ابعاد، ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ جايگاه موردنياز است؛ بهطوريکه هريک در فاصلهي پنج تا هشت کيلومتري مصرفکنندگان قرار داشته باشد. فعلا در آلمان ۸۰ جايگاه وجود دارد؛ البته برنامههايي وجود دارد که اين تعداد تا سال ۲۰۲۵، به ۲۵۰ تا ۴۰۰ مورد افزايش پيدا کند.
البته بيامو منتظر است تا در زمان مطلوب، خودروهاي هيدروژني را براي مشتريان خود عرضه کند. هنوز نياز مصرفکنندگان به اين سو نرفته است؛ هرچند به گفتهي گلدنر، شرکت آلماني مذکور ميخواهد براي اين نسل از خودروها آمادگي لازم را داشته باشد تا در زمان خود، با قيمت مناسب آنها را به بازار عرضه کند.
بازار