روزنامه شهروند/ ظاهرا مخاطبان سينماي ايران تغيير کردهاند. سالها ميشد تماشاگران سينماي ايران هر آنچه صلاح ديده ميشد، تماشا ميکردند و دم برنميآوردند اما انگار دم دست بودن هزاران فيلم و سريال روز و البته آزادي ذاتي موجود در فضاي مجازي نسيم سختپسندي را در وجود آنها وزانده و در نتيجه تماشاگران امروز را بدل به تماشاگراني کرده که به آساني
راضي نميشوند.
ماجرا از فيلم لسآنجلس تهران آغاز شد؛ کمدي تينا پاکروان که از همان نخستين روزهاي اکرانش با انتقادهاي تند و تيزي روبهرو شد، چنانکه صداي پرويز پرستويي و مهناز افشار هم درآمد.
از آن روزها دور نشده بوديم که اين اتفاق براي خانم يايا هم رخ داد. فيلمي با بازي رضا عطاران، امين حيايي و حميد فرخنژاد که گفته ميشود شکست خورده تاريخساز امسال است.
خانم ياياي دردسرساز
عبدالرضا کاهاني به اين فيلم خيلي اميدوار بود. درواقع اين کارگردان بعد از اينکه سه فيلم آخرش نتوانستند رنگ پرده را ببينند «ما شما را دوست داريم خانم يايا» را ساخت. عکسهايي که در زمان ساخت فيلم منتشر ميشد نويد فيلمي مفرح را ميداد و گفته ميشد کاهاني اين فيلم را ساخته تا ضررهاي مالي سه فيلم ناکامش را جبران کند.
از سر و شکل فيلم چنين برميآمد که خانم يايا اکراني بيدردسرتر از ديگر فيلمهاي کاهاني خواهد داشت. در آغاز هم اين اتفاق افتاد و خانم يايا که با مجوز ويديويي ساخته شده بود، بيحاشيه و بيدردسر پروانه نمايش گرفت. اين اما آغاز دردسرهاي عبدالرضا کاهاني بود. او که پيشتر مدام با مديران سينمايي درگير بود و اتفاقا از طرف مخاطبان حمايت ميشد، اينبار که راحتتر از هميشه موانع اکران را پشت سر گذاشته، با انتقاداتي روبهرو شد که هيچ فيلم ديگري در سينماي ايران تجربهشان نکرده است.
حماسهاي ديگر
از همان روز که خانم يايا روي پرده آمد، جو منفي بيسابقهاي عليه اين فيلم درست شد. به گزارش خبرآنلاين حدود ۹۵درصد تماشاگران اين فيلم ناراضي از سالن بيرون آمدهاند؛ اين باعث شده است که حجم زيادي از انتقادات و اعتراضات بهخصوص در فضاي مجازي به سوي اين فيلم روانه شود. اين انتقادات هم در کوتاهزماني جاي خود را به کامنتهاي آبدار توهينآميز دادند تا حماسهسازي مجازي ايرانيان يک مثال تاريخي ديگر هم داشته باشد.
در چند روزي که از نمايش اين فيلم گذشته، فضايي که عليه اين فيلم ساخته شده بيسابقه است. براي درک بهتر عمق فاجعه کافي است سري به صفحه کارگردان و بازيگران اين فيلم بزنيد. صفحات سازنده و بازيگران اين فيلم پر است از اعتراضات و انتقاداتي با لحن نامناسب، درشتگويي و ناسزاگويي و البته اتهامات ريز و درشتي که در کامنتهاي مخاطبان به سازندگان فيلم وارد شده است. عدهاي حتي تهيهکننده و کارگردان خانم يايا را متهم به کلاهبرداري کردهاند. انتقادها در صفحه کاهاني بيشتر از بقيه است و البته لحن تندتري هم دارند. در ميان بازيگران فيلم هم رضا عطاران بيشتر مورد انتقاد واقع و متهم شده که تنها به خاطر پول و درآمد بيشتر حاضر شده در يک اثر ضعيف بازي کند. حميد فرخنژاد اما کامنت پستهاي مربوط به اين فيلم را بسته و وقتي اين کار را در کنار پست چند روز قبل او در دفاع از اين فيلم قرار دهيم که خطاب به منتقدان گفته بود «خانم يايا کمدي نيست» معلوم ميشود که حق داشته وگرنه صفحه او هم از ناسزاها و انتقادهاي تند پر ميشد.
مردم چه ميگويند؟
کامنتهاي مخاطبان تنوع زيادي دارد و موارد مختلفي را شامل ميشود. بعضي از کاربران ادعاي کمدينبودن اين فيلم را زير سوال بردهاند: اگه قصدتون از فيلم خانم يايا هر چيزي غيراز فيلم کمدي بود، کاش از بازيگراي کمدي استفاده نميکرديد، پوچترين فيلمي بود که تا به حال ديدم. برخي هم حسرت فيلمهاي سابق کاهاني را خورده بودند: «چه اتفاقي بايد براي يک کارگردان بيفته که از فيلمهايي مثل «اسب حيوان نجيبي است» و «بيست» برسه به اينجا و تا اين حد نزول کنه.
عدهاي هم خانم يايا را کلاهبرداري ميدانستند: «هر جا جز ايران بود به خاطر کلاهبرداري واسه اين فيلم و پولي که داديم ازت شکايت ميکردم و تا تهش ميرفتم.»
فينال
با اين اوصاف اما هنوز معلوم نيست فرجام اين فيلم در گيشه چه خواهد شد. برخي تمام اين کامنتها را يک بازي تبليغاتي براي ايجاد کنجکاوي در مردم ميدانند و برخي ديگر نيز در تهاجم شبه سازماندهيشده پاي افراد و اهداف ديگري را وسط ميکشند.
اين بازي اما ادامه دارد...
مجوزي که تغيير کرد
يکي ديگر از دلايل انتقادات به فيلم خانم يايا اين است که اين فيلم که با مجوز ويديويي ساخته شده، اين روزها بر پرده سينماهاست. يعني کاهاني که همواره با مديران سازمان سينمايي زاويه داشته، موفق به اکران فيلمش شده و اين درحالي است که بسياري از فيلمهاي بهتر نهتنها نميتوانند اکران بگيرند، بلکه حتي حق شرکت در جشنواره را هم ندارند.داروغهزاده اما استانداردهاي بالاي سينمايي اين فيلم را دليل مجوز گرفتنش عنوان ميکند. موضوعي که مورد تأييد حميد پنداشته، تهيهکننده خانم يايا هم هست: «ما روال قانوني کار را انجام داديم. اين اتفاق براي فيلمهاي ديگري هم افتاده و فقط فيلم ما نيست. از اين نظر خانم يايا هيچ مشکلي از بابت پروانه نمايش نداشت و سازمان سينمايي با حسننيت همکاري خوبي در صدور مجوز فيلم کاهاني انجام داد. اما چون بههرحال مجوز فيلم ويديويي بود، طبق روال بايد مراحل تبديل انجام ميشد و همين موضوع در تعويق صدور پروانه نمايش اين فيلم بيتاثير نبود.» اما اين نکته که فيلمي که بهواسطه استانداردهاي بالايش سزاوار اکران بوده چرا تا اين حد واکنش منفي به بار آورده، حکايتي ديگر است.
پولاد امين
بازار