جادوگری شادیبخش و بیزبان
خراسان/ هدیهدادن، جادویی است که در دلها حرارت میبخشد و در روابط انسانی عمق و معنا میآفریند؛ در روز جهانی هدیه از ترفندهای هدیهدادن و تاثیرات روان شناختی آن گفتیم
در این دنیای پرتلاطم، هنگامی که کلمات ناکافی به نظر میرسند، یک هدیه میتواند به زبان بیزبانی تبدیل شود و پیامهای دوست داشتنی و محبتآمیز را منتقل کند. هدیه فقط یک شیء مادی نیست بلکه نشاندهنده احساسات، توجه و احترام به دیگران است. هدیه دادن که شاید به ظاهر یک عمل ساده اما عمیق باشد، میتواند بار سنگین مشکلات را از دوش افرادی که با سختیهای زندگی دست و پنجه نرم میکنند، بردارد و لحظاتی از شادی و آرامش را برای آنها به ارمغان بیاورد. یک هدیه میتواند یادآور محبتهای گذشته باشد و پلهای دوستی و نزدیکی را مستحکمتر کند. تاثیرات روانی هدیهدادن و هدیهگرفتن غیرقابل انکار است و علم روان شناسی آن را بارها ثابت کرده است. همچنین هدیه دادن میتواند به عنوان یک عمل خیرخواهانه و انسانی در جهت یاری به دیگران تلقی شود. گاهی یک هدیه کوچک میتواند تغییرات بزرگی در زندگی افراد ایجاد و به آنها یادآوری کند که در این جهان سراسر چالش، قدرت عشق و دوستی همیشه پیروز است. ۸ نوامبر روز جهانی هدیه نامگذاری شده اما بیایید با هدیه دادن، هر روز را به بهانهای برای ابراز محبت بدل و دنیا را به مکانی بهتر برای زیستن تبدیل کنیم. در پرونده امروز زندگیسلام علاوه بر تاثیرات روانشناختی هدیه دادن از این گفتیم که چهوقت و چطور هدیه بدهیم؟
مزایای بیشمار روانشناختی هدیه
هدیهدادن سبب تجربه حسهای گوناگونی اعم از قدردانی، ارزشمندی و توجه در فرد هدیهدهنده و هدیهگیرنده و چندین تاثیر مثبت و خوشایند دیگر میشود
فرهنگ هدیه دادن و گرفتن یکی از رسم و رسوم ما ایرانیان بوده و در جامعه کنونی هم هنوز کارایی و تاثیرات بالقوه خود را دارد. هدیه به معنای چیزی است که با نیت خالص و بدون انتظار بازگشت به فرد دیگری به صورت مادی و معنوی داده میشود. هدیه دادن از نگاهی روانشناختی به لحاظ معناداری حسهای گوناگونی اعم از قدردانی، ارزشمندی و توجه را به همراه میآورد، بهگونهای که هم در فرد هدیه دهنده و هم در هدیه گیرنده تاثیرات مثبت و خوشایند زیادی میگذارد.
از اصلاح ارتباطات تا کاهش استرس و افزایش عمر
یکی از باورهای غلط در این باره این است که منتظر زمان خاصی برای هدیهدادن باشیم. مثلا بیشتر افراد در زمان هایی همچون آشتی کردن، تولد، سالگردهای مختلف یا روز های خاص به یکدیگر هدیه میدهند در حالی که این نگرش باید به سمت و سوی بیدلیل و بدون مناسبت هدیه دادن و ابراز احساسات و برای حمایت کردن و نشان دادن عشق و محبت و توجه به طرف مقابل صورت گیرد. بنابراین مهم نیست این هدیه چقدر کوچک باشد یا از لحاظ قدمت مادی بسیار ناچیز باشد، بلکه نکتهای که حائز اهمیت است توجه و محبت به گیرنده هدیه است. در ادامه به چند تاثیر هدیهدادن و گرفتن اشاره میشود.
۱- برقراری ارتباط سالم یا اصلاح ارتباطات
هدیهدادن یکی از ابزار های نیرومند حفظ و پایداری روابط بین انسان هاست و سبب میشود روابط تقویت و اصلاح شود. بنابراین میتوان نه تنها با هدیه های مادی بلکه با هدیههای معنوی، هدیه را با هدف محبت و دوستی، از بین بردن کینهها و کدورتها، گرما و صمیمیت بیشتر و قانع کردن طرف مقابل داد. البته این نکته مورد توجه است که در کنار هدیه دادن به اصلاح و بازسازی رفتارهای شکست خورده و اظهار ندامت بپردازیم زیرا در غیر این صورت هدیهدادن امری شرطی شده و فرد به گرفتن آن عادت میکند و تاثیرات مطلوب و نتیجه دهنده ندارد.
۲- حس ارزشمندی
یکی از تاثیرات بسیار مهم هدیه دادن، ارج نهادن به حس ارزشمندی در هدیه دهنده و هدیه گیرنده است. به گونهای که فرد هدیه گیرنده احساس شادی و عزت نفس و ارزشمندی میکند که شخص دیگری به او فکر کرده و متناسب با شخصیت و سلیقه او برایش زمان و انرژی صرف کرده است. این درحالی است که فرد هدیه دهنده احساس رضایت و اعتماد به نفس از خرید و انتخاب هدیه را تجربه میکند.
۳- ترغیب و تشویق به رفتارهای مثبت
هدیه دادن در رفتار گیرنده تاثیر مثبت تشویقی و ترغیبی دارد و به عبارتی برای انجام یک کار تقویت مثبت و از این پس امکان انجام آن کار یا رفتار در فرد بیشتر میشود. این تشویق و ترغیب میتواند رفتار فرد را در جهتی که هدیه دهنده میخواهد سوق دهد. بنابراین برای هدیه دهنده از این نظر مزیت دارد. از این روش میتوان برای همه افراد به خصوص کودکان استفاده کرد. به همین دلیل است که معلمان، والدین و بزرگ ترها برای شکل دادن به یک رفتار سالم و نمونه در خانه یا مدرسه به آنها جایزه یا هدیه میدهند. به نحوی که انگیزه انجام یک رفتار را در آن ها مانند درس خواندن، به حرف والدین گوشکردن و مرتببودن در خانه بیشتر و پررنگ تر میکند.
۴- کاهش استرس و اضطراب
هدیه دادن میتواند از میزان استرس و اضطراب افراد بکاهد. به این ترتیب که وقتی افراد در مواقع بحرانی و تنشزای زندگی خود مانند موقعیتهایی همچون کنکور، کار و شغل، ازدواج، بچهدار شدن و.... قرار میگیرند، استرس و تنش در بدن پدیدار میشود. هدیه دادن میتواند جنبه درمانی و تقویتی خوبی برای کاهش میزان هورمون استرس در بدن داشته باشد و همزمان باعث ترشح دو هورمون اندورفین و دوپامین در مغز شود. این دو هورمون مسئول بخش پاداش مغز هستند. بنابراین به فرد کمک میکنیم در شرایط آرام و به دور از استرس کارایی خود را برای انجام فعالیت دلخواه افزایش دهد. جالب این جاست که این سطح استرس و اضطراب در فردی که هدیه میدهد هم بیشتر، کاهش مییابد.
۵- افزایش طول عمر
تحقیقات نشان میدهد که هدیه دادن باعث افزایش طول زندگی و عمر انسانها میشود و برای سلامتی مفید است. به عبارتی هدیه دادن باعث تقویت سیستم ایمنی و عصبی بدن میشود و کسانی که سخاوتمندانه از اموال یا زمان خود به دیگران میبخشند، ریسک ابتلا به بیماری های قلبی و افسردگی را در خود کاهش میدهند. علاوه براین ارتباطات و روابط اجتماعی تقویتشده از طریق هدیهدادن به احساس تعلق و حمایت کمک میکند که عامل مهمی در حفظ سلامتی و طول عمر فرد است.
۶- احساس قدردانی
یک تاثیر هدیه دادن برانگیختن احساس قدردانی در دو طرف است. در حقیقت هنگامی که شما برای ابراز احساسات خود و به نوعی تشکر و سپاس گزاری از طرف مقابلتان به او هدیه میدهید، با تجربه کردن انواع هیجانات و اجازه بروز آن ها روان سالمتر و بهنجارتری خواهید داشت. در حقیقت هدیه نشانه قدردانی ما از طرف مقابل برای امری خاص است. به عنوان مثال اگر بخواهید قدردانی خود را از فردی که موفقیتهای بسیار خوبی را در زمینه خاصی کسب کرده نشان دهید به او هدیه میدهید و این امر سبب میشود فرد ارزش خود و کارش را بداند و موجب خلق حس ناب در او میشوید.
نویسنده: زهرا فولادی | روانشناس