اثرات و فواید شکرگزاری و قدردانی کردن برای ارتقای سلامت روان

میگنا/ اثر شکرگزاری تنها یک احساس گذرا نیست، بلکه یک حالت ذهنی و عادت است که میتواند فواید عمیق روانی و جسمی داشته باشد.
مطالعات نشان میدهند که تمرین مداوم شکرگزاری میتواند ساختار مغز را در افرادی که دچار افسردگی هستند تغییر داده و موجب عملکرد بهتر مغز شود. این تغییرات ساختاری به افراد کمک میکند که احساسات مثبت را بیشتر تجربه کنند و از افکار منفی بیرون بیایند.
شکرگزاری ذهن را متمرکز بر نکات مثبت میکند و یادآوری خاطرات مثبت را تسهیل میکند، که این خود باعث افزایش رضایت از زندگی و بهبود اعتماد به نفس میشود.
شکرگزاری یک عادت قابل آموزش و پرورش است که میتواند در تمام سنین و شرایط زندگی به افراد کمک کند تا زندگی شادتر و سالمتری داشته باشند. ایجاد این عادت آسان است و فقط نیاز به توجه روزانه به نکات مثبت دارد.
مطالعات نشان میدهند که حتی شکرگزاری به صورت کوتاه مدت، مثلاً فقط چند بار در هفته، میتواند تاثیرات مثبتی بر روان و جسم داشته باشد و نیازی به تمرین طولانی مدت روزانه نیست.
به طور خلاصه، شکرگزاری یک ابزار قدرتمند ذهنی است که به وسیله تغییر نگرش، بهبود سلامت جسمی، ایجاد آرامش، افزایش شادی و ارتقا روابط اجتماعی، معجزهای واقعی در زندگی انسان ایجاد میکند.
شکرگزاری جنبههای مهم دیگری از سلامتی روان را نیز بهبود میبخشد، از جمله افزایش خودکارآمدی، عزت نفس و توانایی مقابله با مشکلات. همچنین تحقیقات نشان میدهند که شکرگزاری میتواند باعث بهبود خصلتهای اخلاقی مانند صبر و فروتنی شود که این خود به نوبه خود به رشد شخصیتی کمک میکند.
تاثیر شکرگزاری بر سلامت جسمانی
افرادی که به طور منظم شکرگزاری میکنند، در مقایسه با دیگران کمتر دچار مشکلات جسمی مانند سردرد، مشکلات گوارشی و اختلالات خواب میشوند.
افراد شکرگزار انگیزه بیشتری برای حفظ رفتارهای سالم دارند، از جمله ورزش منظم، تغذیه خوب و خواب کافی که همه اینها اثرات بلندمدت سلامتی را تقویت میکنند و باعث طول عمر بیشتر میشوند.
مطالعات معدودی نشان میدهند که حتی نوشتن روزانه چیزهای شکرگزارانه در بهبود این علائم فیزیکی موثر است.
از لحاظ روانشناسی
شکرگزاری ارتباطات بهتر و عمیقتری با اطرافیان ایجاد میکند. افرادی که قدردان هستند، روابط اجتماعی قویتری دارند و این روابط اجتماعی سلامت روان و طول عمر را بهبود میبخشد. شکرگزاری مانند یک غذای روحی عمل میکند که به افراد کمک میکند با موقعیتهای دشوار زندگی بهتر مقابله کنند.
به گزارش میگنا شکرگزاری به شکلی وسیع در روانشناسی مثبت به عنوان یکی از قویترین روشها برای افزایش شادی و رضایت از زندگی شناخته شده است. در پژوهشها دیده شده افرادی که به طور منظم شکرگزاری میکنند در مقایسه با دیگران شادی و احساس مثبت بیشتری دارند و کمتر افسرده یا مضطرب هستند.
در یک مطالعه، افراد شرکتکننده که هر هفته نامهای از شکرگزاری مینوشتند، در مقایسه با گروه کنترل، سلامت روان بهتری داشتند که این تاثیر تا ماهها پس از پایان مطالعه هم باقی مانده بود. نوشتن چیزهایی که در طول روز به خاطر آنها سپاسگزار هستند، باعث افزایش خوشحالی و کاهش افسردگی میشود.
از منظر نوروساینس، احساس شکرگزاری فعالیت در مراکز پاداش و مناطق مرتبط با تنظیم احساسات در مغز را تقویت میکند که همین موضوع منجر به بهبود خلق، کاهش استرس و تقویت سیستم ایمنی میشود.
شکرگزاری باعث افزایش خلق خوش و بهبود رویکرد ذهنی به زندگی میشود. افراد شکرگزار بیشتر اهل فکر مثبت، خوشبینی و قدردانی از لحظات کوچک زندگی هستند که همه اینها کیفیت زندگی را در بلندمدت به شکل چشمگیری بهتر میکند.
وفاداری به تمرین روزانه شکرگزاری، حتی در شرایط سخت زندگی، میتواند به عنوان یک ابزار مقابلهای قوی عمل کند و ذهن را به سمت علاوه بر سختیها، به چیزهای مثبت زندگی معطوف کند که واکنشهای روانی و فیزیولوژیک را بهبود میبخشد.
فواید شکرگزاری و قدردانی برای سلامت روان توسط تحقیقات بسیاری از منابع انگلیسیزبان بهخوبی اثبات شده است که در ادامه به مهمترین آنها اشاره میشود:
افزایش احساسات مثبت
شکرگزاری باعث افزایش احساسات مثبت مانند شادی، رضایت و خوشبختی میشود. افرادی که تمرین شکرگزاری دارند، دیدگاه مثبتتری به زندگی یافته و در دوران دشواریها بهتر میتوانند روحیه خود را حفظ کنند.
کاهش استرس و درد و اضطراب
ابراز شکرگزاری به کاهش استرس و اضطراب کمک میکند. با تمرکز بر جنبههای مثبت زندگی و نعمتهایی که داریم، میزان هورمونهای استرس کمتری ترشح شده و ذهن آرامتر میشود.
شکرگزاری استرس را به طور قابل توجهی کاهش میدهد و موجب آرامش سیستم عصبی میشود. تحریک سیستم عصبی پاراسمپاتیک (که مسئول استراحت و هضم است) زمانی که فرد احساس شکرگزاری میکند افزایش مییابد، که این سبب کاهش ضربان قلب، فشار خون و تنش عضلانی میشود و حس آرامش کلی ایجاد میکند.
شکرگزاری باعث کاهش استرس و درد میشود زیرا که بخشهایی از مغز که با شکرگزاری فعال میشوند، متصل به شبکههای عصبی کنترل احساسات و آرامش است و این امر به کاهش ضربان قلب و آرامش کلی بدن کمک میکند. همچنین شکرگزاری میتواند سلامت جسمانی را بهبود بخشد و عملکرد ایمنی بدن را تقویت کند، زیرا فعالیتهای مغزی مرتبط با شکرگزاری با شبکههای ارتباطی اجتماعی و کاهش استرس همبستگی دارند.
بهبود کیفیت خواب
تمرین شکرگزاری باعث بهبود کیفیت خواب میشود و افراد را در شب بهتر میخواباند که خود تاثیر مثبت روی سلامت روان دارد.
شکرگزاری به بهبود خواب نیز کمک میکند، زیرا افراد شکرگزار معمولاً نگرش مثبت دارند و از عادات سالم مانند ورزش منظم و تغذیه مناسب پیروی میکنند که همین عوامل کیفیت و مدت خواب را بهبود میبخشد. همچنین شکرگزاری موجب کاهش اضطراب و افکار منفی میشود و این امر خود به بهتر شدن خواب کمک میکند.
افزایش رضایت از زندگی و کاهش علائم افسردگی
مطالعات نشان دادهاند کسانی که شکرگزاری را به طور منظم تمرین میکنند، احساس رضایت بیشتری از زندگی دارند و علائم افسردگی و اضطراب در آنها کمتر دیده میشود.
تقویت رفتارهای مثبت اجتماعی و افزایش امید
افرادی که شکرگزار هستند، رفتارهای مثبتتری با دیگران دارند و از لحاظ روانی امیدواری بیشتری دارند که به بهبود کیفیت روابط اجتماعی و سلامت روان کمک میکند.
روشهای تمرین شکرگزاری
- نوشتن روزانه نعمتها در دفترچه شکرگزاری
تکرار فعالیتهای مرتبط با شکرگزاری، مانند نوشتن یادداشتهای قدردانی یا بیان شفاهی سپاس، موجب میشود که افراد دقتشان به موهبتهای زندگی افزایش یابد و این افزایش توجه به سوی نقاط مثبت باعث میشود که بیشتر احساس رضایت داشته باشند و کمتر دچار علائم افسردگی و استرس شوند.
- مدیتیشن هدایتشده بر اساس قدردانی
- نوشتن نامه تشکر به افراد
- استفاده از اپلیکیشنهای شکرگزاری برای یادآوری تمرینها
این فواید نشان میدهد که شکرگزاری، گرچه جایگزین درمانهای پزشکی نیست، میتواند مکمل بسیار مناسبی برای بهبود سلامت روان باشد و تاثیر مثبتی در زندگی روزمره افراد داشته باشد.
این روند نشان میدهد که شکرگزاری یک معجزه واقعی است که با ایجاد تغییرات در ذهن و بدن، باعث زندگی سالمتر، خوشحالتر و با کیفیت بیشتری برای انسانها میشود.
در نهایت، شکرگزاری نه تنها یک احساس، بلکه یک سبک زندگی است که موجب میشود افراد در مواجه با چالشهای زندگی احساس قدرت بیشتری کنند و رضایت عمیقتری از زندگی خود داشته باشند. به همین دلیل در روانشناسی مثبت به عنوان یک راهکار پیشگیری و درمان روحی شناخته شده است.