آرمان/ زبان عضوي کوچک از بدن ماست که تاثيرات زيادي در سرنوشت دنيوي و اخروي ما دارد. از آنجايي که نميدانيم آنچه بر زبان ميآوريم چه اثري دارد بهتر است که مدام زبانمان را کنترل کنيم که بيهوده نچرخد. کنترل نکردن زبان پيامدهاي بسيار مخربي در زندگي دارد که در پارهاي موارد، جبران آنها امکانپذير نخواهد بود. در روابط خانوادگي شاهديم که اين زبان و کنترل نکردنش چه پيوندهاي عاطفي عميقي را از هم گسسته است، والدين را از فرزندانشان جدا کرده و همسران را از هم متنفر ساخته است. چه دوستيهاي عميقي که توسط آن به دشمني تبديل شده است و چه بدبختيها که به بار نياورده است. از همين رو در روايات ما بسيار به کنترل زبان سفارش شده است و از آفات زبان برحذرمان ميدارند. آفات زبان بسيار زياد هستند و توضيح هر کدام مبحثي جدا ميطلبد، در اين مجال سعي ميکنيم به آفتي بپردازيم که بسيار گزنده و تلخ است، و چون نيش مار تا عمق جان يک شخص فرو ميرود و دل آزرده و غمگين رهايش ميکند. صحبت از زخم زبان زدن است؛ عادت زشتي که خيليها دارند، که با کنايه و اشاره نقطه ضعفهاي طرف مقابل را به رخ او ميکشند. آنچه ما در روايات نوراني اهل بيت عليهم السلام مشاهده ميکنيم از جمله سفارشهايي که شده در رابطه با يک زندگي مسالمتاميز و در کنار هم زيستن اين است که انسانها از هر نوع پرخاش، زخم زبان زدن، هر نوع تعبيراتي که در شأن يک انسان نيست، پرهيز شده است. انسان گل سرسبد عالم هستي و داراي ويژگيهاي ممتازي است که اين ويژگيها تا جايي وجود دارد که زبان خوش کاربرد دارد قاعدتا نبايد نيازي باشد انسان متوسل شود براي پيشبرد اهداف نفساني خودش به طعنه زدن، زخم زبان زدن به ديگران؛ «جراحات السنان لها التيام و لا يلتام ما جرح اللسان»؛ جراحتهايي که از طريق شمشير و نيزه و امثال ذلک بر بدن انسان آشکار ميشود اينها التيام پيدا ميکند بالاخره زخم است و مرهم و دارو ميگذارند و گذر زمان التيام بخش اين زخمهاست. امام باقر(ع) فرمود: درباره اين گفته خداوند که «با مردم به زبان خوش سخن بگوييد» فرمود: بهترين سخنى که دوست داريد مردم به شما بگويند، به آنها بگوييد، چرا که خداوند، لعنتکننده، دشنامدهنده، زخم زبان زن بر مومنان، زشت گفتار، بد زبان و گداى سمج را دشمن مى دارد. (امالى صدوق، ص ۳۲۶) امام حسين (ع) ميفرمايد: زبان آدميزاد، هر روز به اعضاى او نزديک مى شود و مى گويد: چگونه ايد؟ آنها مى گويند: اگر تو ما را به خودمان واگذارى، خوب هستيم و مى گويند: از خدا بترس و کارى به ما نداشته باش: و او را سوگند مى دهند و مى گويند: ما فقط به واسطه تو پاداش مى يابيم و به واسطه تو، مجازات مى شويم (بحارالأنوار، ج۷۱، ص۲۷۸، ح۱۴). در مهارتهاي ارتباطي وقتي شخصي ميداند که چگونه صحبت کند، از زخم زبان استفاده نميکند و پيامدهاي گفتار خود را در نظر ميگيرد. انسانهاي عصبي که آستانه تحمل کمتري دارند، عموما متهم به اين مساله هستند که زخم و نيش زبان بيشتري دارند. جوابهاي سربالا و سرزنشآميز دليل بر پرعقده بودن و عصبيت پاسخدهنده است و ناشي از آن است که وي شيوه برقراري ارتباط را نميداند. واکنشهاي کلامي که با تعمق و منطقي و بدون حب و بغض باشد. قطعا ارتباط بهتري را رقم ميزند و موجب پايداري زندگي ميشود. امام باقر (ع) ميفرمايد: إِن هذا اللِسان مِفتاحُ کُلِ خيرٍ و شرٍ فينبغى لِلمُومِنِ أن يختِم على لِسانِهِ کما يختِمُ على ذهبِهِ و فِضتِهِ؛ بهراستى که اين زبان کليد همه خوبيها و بديهاست پس سزاوار است که مومن بر زبان خود مهر زند، همانگونه که بر (کيسه) طلا و نقره خود مُهر مى زند (تحف العقول، ص ۲۹۸).
با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد