نشانگرهای تغذیه، راهی به سوی سبک زندگی سالم

ایرنا/ زنجان - ایرنا - امروزه نشانگرهای تغذیه بر روی محصولات غذایی بیش از گذشته مشاهده می‌شود که در برخی موارد از سوی مصرف کنندگان مورد بی توجهی قرار می‌گیرد در حالیکه این برچسب‌ها از اهمیت زیادی برخوردار است و سبک زندگی سالم را به مردم نشان می‌دهد.

به گزارش ایرنا، تغذیه مناسب، مهم‌ترین عامل برای حفظ سلامتی انسانهاست و نیاز روزانه بدن به پروتئین، کربوهیدرات، چربی، ویتامین‌ها و مواد معدنی را رفع می کند.

---

بازار

---

به اعتقاد کارشناسان تغذیه،کسب اطلاعات کافی در خصوص مواد مغذی و اصول تغذیه می تواند به افزایش سلامتی آحاد جامعه منجر شود.

این روزها کمتر کسی است که در هنگام خرید مواد مصرفی به ویژه اقلام خوراکی با جدولی به نام نشانگرهای تغذیه(چراغ راهنمای تغذیه‌) مواجه نشود که اطلاعات مرتبط با محصول مصرفی را به سهولت در اختیار مصرف کننده قرار می‌دهد.

بر چسب‌های رنگی، امکان انتخاب آگاهانه ماده غذایی را با توجه به محدودیت های احتمالی در انتخاب، در اختیار مصرف کنندگان قرار می دهد. هدف اصلی از اجرای این طرح اصلاح الگوی مصرف در جامعه و ارتقای سطح سلامت جامعه است.

با توجه به اهمیت این موضوع خبرنگار ایرنا با سعیده محمدی سرپرست واحد بهبود تغذیه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی زنجان گفت و گو کرده است.

ایرنا : هم اکنون چه اطلاعاتی بر روی بسته‌های مواد خوراکی وجود دارد؟

مدتی است برچسب نشانگر رنگی تغذیه‌ (چراغ راهنمای تغذیه‌) بر روی محصولات غذایی و آشامیدنی با مشارکت و همکاری سازمان غذا و دارو و صاحبان صنایع غذایی و آشامیدنی در حال اجراست.

نشانگرهای رنگی تغذیه‌ به عنوان یک راهنمای مطمئن برای انتخاب مواد غذایی سالم‌تر است، پنج عامل تغذیه که برای حفظ سلامت باید به آن توجه شود، انرژی، قند، نمک، چربی و اسیدهای چرب ترانس را در بر می گیرد.

با استفاده از نشانگرهای رنگی تغذیه می توان محصولات غذایی را با توجه به مقدار انرژی، قند، چربی، نمک و میزان اسید چرب ترانس موجود در آن انتخاب و به سلامت خود کمک کرد.

ایرنا : در خصوص مفهوم رنگ‌های نشانگر تغذیه‌ای توضیح دهید.

نشانگرهای رنگی تغذیه‌، همان برچسب رنگی چراغ راهنمای روی محصولات غذایی است که مقدار پنج شاخص مهم موثر در سلامتی یعنی انرژی، قند، چربی، نمک و اسیدهای چرب ترانس موجود در محصولات غذایی را با رنگ‌های سبز، نارنجی و قرمز مشخص می‌کنند.

این نشانگرها کمک می‌کنند تا در زمان خرید، در یک نگاه با ارزیابی این شاخص‌ها، انتخاب مناسبی داشته باشیم.

زمانیکه انرژی، قند، چربی، نمک یا اسیدهای چرب ترانس موجود در یک محصول خوراکی سبز باشد، به این معناست که مقدار آنها در آن خوراکی اندک بوده و این محصول از این نظر انتخاب سالم‌تری است.

اگر انرژی، قند، چربی، نمک یا اسیدهای چرب ترانس موجود در یک محصول خوراکی نارنجی باشد، به این معناست که مقدار آنها در آن خوراکی متوسط است، بنابراین این محصول از این نظر انتخاب نسبتا مناسبی به حساب می‌آید.

چنانچه انرژی، قند، چربی، نمک یا اسیدهای چرب ترانس موجود در یک محصول خوراکی قرمز باشد، به این معناست که مقدار آنها در آن خوراکی زیاد است، بنابراین این کالا از این نظر انتخاب ناسالم‌تری به شمار می رود.

ایرنا: نشانگرهای رنگی تغذیه‌ای چه کاربردهای دارد؟

در نشانگرهای رنگی تغذیه‌ علاوه بر رنگ، مقدار موجود از هرکدام از شاخص‌های قند، چربی، نمک و اسیدهای چرب ترانس در یک محصول غذایی، مشخص می‌شود که به تصمیم‌گیری شهروندان برای انتخاب مناسب کمک می‌کند.

البته اولویت انتخاب با محصولاتی است که در وهله اول تعداد شاخص‌های سبز رنگ بیشتر و قرمز رنگ کمتری داشته باشند، در مرحله بعد بین شاخص‌های هم‌رنگ، محصولی که مقدار شاخص در آن کمتر است، انتخاب سالم‌تری به حساب می‌آید.

به عنوان مثال در هنگام خرید کنسرو تن ماهی شماره یک دارای ۱۶.۲ گرم چربی کل بوده و نشانگرهای رنگی تغذیه‌ای آن به رنگ قرمز است و در کنار آن کنسرو تن ماهی شماره دو دارای ۱۳.۵ گرم چربی کل بوده و نشانگرهای رنگی تغذیه‌ آن به رنگ نارنجی است.

طبیعی است که انتخاب تن ماهی شماره دو ارجحیت دارد یا مثلا برچسب نشانگرهای رنگی تغذیه ای مارگارین (۱۵ گرم) در هر قاشق غذاخوری دارای ۹۹ کیلو انرژی است. میزان قند محصول با رنگ سبز نشان دهنده مقدار مناسب است و در واقع این محصول غذایی فاقد قند بوده و میزان نمک با رنگ نارنجی نشان دهنده میزان متوسط نمک در این محصول بوده و مصرف مکرر آن توصیه نمی شود.

مقدار چربی و اسیدهای چرب ترانس با رنگ قرمز نشان دهنده مقدار بالای چربی است و برای افراد با وزن بالا و یا افراد مبتلا به چربی خون بالا و بیماری قلبی عروقی توصیه نمی شود.

ارتقای اطلاعات و کمک به انتخاب مواد غذایی برای مصرف کننده، تقویت نظارت مردم بر مواد غذایی، کنترل و کاهش نامحسوس تبلیغات مواد غذایی مضر، ارتقای سلامتی مردم و کاهش بیماری های مرتبط با غذا (به ویژه بیماری های غیر واگیر) و انتخاب آسان محصول در سطح عرضه از اهداف این برچسب گذاری است.

ایرنا: چگونه مواد غذایی با ارزش غذایی بالا را شناسایی کنیم؟

اولین قدم برای شناسایی یک محصول با ارزش غذایی بالا، مطالعه لیست مواد تشکیل‌دهنده آن است، محصولاتی که دارای ترکیبات طبیعی و ساده هستند به طور معمول از کیفیت بهتری برخوردارند.

به عنوان مثال، سس سالاد از برندهای تهیه شده از روغن زیتون، سرکه و ادویه‌های طبیعی، گزینه‌ای سالم‌تر نسبت به سس‌های صنعتی حاوی مواد افزودنی و نگهدارنده‌هاست و انتخاب چنین برندهایی می‌تواند نیازهای تغذیه‌ای شهروندان را به روش مطمئن‌تری برآورده کند.

همچنین محصولات با ارزش غذایی بالا به طور معمول حاوی قند و نمک کمتری هستند، برای مثال ماست‌های کم‌چرب که قند اضافی ندارند و حاوی پروبیوتیک‌ها هستند، انتخاب بهتری نسبت به ماست‌های شیرین شده با طعم‌دهنده‌های مصنوعی به شمار می‌روند.

محصولات غنی از فیبر مانند غلات کامل، میوه‌ها و سبزیجات به عنوان گزینه‌های سالم شناخته می‌شوند برای مثال، نان سبوس‌دار که از آرد کامل تهیه شده نسبت به نان سفید معمولی ارزش غذایی بالاتری دارد و استفاده از آنها برای اکثر افراد می‌تواند مزایای سلامتی بیشتری داشته باشد.

همچنین برخی محصولات دارای نشانه‌ها و گواهینامه‌هایی هستند که نشان‌ دهنده کیفیت و سلامت آنهاست به عنوان مثال محصولاتی که دارای گواهینامه ارگانیک هستند از مواد شیمیایی و افزودنی‌ها عاری‌اند.

ایرنا: توجه به برچسب های تغذیه چه تاثیری در زندگی فردی دارد؟

یکی از نکات مهمی که باید به آن توجه داشت، تاثیر انتخاب‌های غذایی بر محیط زیست و سلامت افراد است، با انتخاب محصولات ارگانیک و محلی نه تنها به سلامت خود کمک می‌کنیم بلکه از کشاورزی پایدار و کاهش آلودگی نیز حمایت می‌شود.

این انتخاب‌ها می‌تواند به حفظ تنوع زیستی و کاهش اثرات منفی تغییرات اقلیمی کمک کند، همچنین توجه به فرهنگ غذایی و سنت‌های محلی می‌تواند تجربه‌ای لذت‌بخش و مفید باشد.

با شناخت بهتر از مواد اولیه محلی و استفاده از آنها در رژیم غذایی نه تنها می توان از طعم‌های خوشمزه بهره‌مند شد بلکه به اقتصاد محلی نیز کمک کرد.

از سوی دیگر تشویق به یادگیری مستمر درباره تغذیه و مواد غذایی بسیار مهم است، در دنیای امروز، انتخاب‌های غذایی نقش بسیار مهمی در سلامت و کیفیت زندگی‌ ایفا می‌کند.

با توجه به اطلاعات و نکاتی که در خصوص این نشانگرها ارائه شد زمان آن رسیده است که بیش از گذشته به اهمیت این انتخاب‌ها و تاثیر آنها بر زندگی خود بیشتر توجه کنیم.

خواندن برچسب‌های مواد غذایی نه تنها به فرد کمک می‌کند تا از محصولات سالم‌تر استفاده کند، بلکه به او این امکان را می‌دهد که نسبت به آنچه که مصرف می‌کند، آگاه‌تر باشد.

این آگاهی می‌تواند کمک کند تا از عادات غذایی نادرست دوری کرده و در مقابل، سبک زندگی سالم‌تری را در پیش بگیرد.