بده‌بستان شفاف؛ رمز نهادینه‌سازی فرهنگ مالیاتی در خراسان جنوبی

ایرنا/ بیرجند- ایرنا- فرهنگ مالیاتی زمانی در جامعه نهادینه می‌شود که مردم نتیجه پرداخت‌های خود را به‌طور ملموس در زندگی روزمره ببینند. کارشناسان معتقد هستند در خراسان جنوبی، حرکت به سوی شفاف‌سازی و تعامل دوسویه بین مردم و سازمان امور مالیاتی، گام مهمی در جهت شکل‌گیری یک بده‌بستانی روشن و آگاهانه است.

به گزارش ایرنا مالیات، اگرچه یکی از اصلی‌ترین منابع درآمد دولت‌هاست، اما اجرای مؤثر آن بدون مشارکت آگاهانه مردم ممکن نیست، این مشارکت، زمانی شکل می‌گیرد که پرداخت مالیات نه به عنوان یک اجبار، بلکه به‌عنوان یک بده‌بستان مدنی و شفاف درک شود.

---

بازار

---

در خراسان جنوبی، جایی که ساختار اقتصادی مبتنی بر کسب‌وکارهای خرد و متوسط، کشاورزی و فعالیت‌های خدماتی است، اهمیت شفافیت و آموزش در فرآیندهای مالیاتی دوچندان می‌شود. مردم زمانی به پرداخت مالیات پایبند می‌مانند که بدانند سهم آن‌ها چگونه و در کجا صرف می‌شود؛ مسیری که تنها با «اعتمادسازی» و «اطلاع‌رسانی مؤثر» می‌توان آن را هموار کرد.

اصلاح نظام مالیاتی موتور محرکه محرومیت‌زدایی

به اعتقاد کارشناسان اقتصادی، اصلاح نظام مالیاتی نه‌تنها یک ضرورت اقتصادی بلکه ابزاری مهم برای تحقق عدالت اجتماعی به شمار می‌رود؛ موضوعی که در استان‌هایی مانند خراسان جنوبی می‌تواند به عنوان موتور محرکه‌ای برای محرومیت‌زدایی عمل کند.

یک کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا با تاکید بر ضرورت گسترش فرهنگ مالیاتی، اظهار کرد: مالیات در همه کشورها ستون اصلی تأمین درآمدهای پایدار برای دولت است و ایران نیز با پیشینه‌ای تاریخی، اکنون در مسیر اصلاحات ساختاری این نظام قرار دارد.

مهدی فاطمی افزود: فرهنگ مالیاتی زمانی نهادینه می‌شود که مردم بدانند پرداخت مالیات به‌طور مستقیم به توسعه زیرساخت‌ها و ارتقای خدمات عمومی منجر می‌شود، از همین رو، شفاف‌سازی در هزینه‌کرد درآمدهای مالیاتی و اطلاع‌رسانی دقیق به مردم از ضرورت‌های تقویت این فرهنگ است.

وی با اشاره به سهم بالای درآمدهای مالیاتی در بودجه استان خراسان جنوبی گفت: این سهم قابل توجه، اگر با اعتماد عمومی همراه باشد، می‌تواند به محرومیت‌زدایی از مناطق کمتر توسعه یافته کمک کند.

فاطمی تاکید کرد: در کنار فرهنگ‌سازی، مشوق‌ها و معافیت‌های هدفمند مالیاتی، به‌ویژه برای سرمایه‌گذاری در مناطق محروم، باید به شکلی اجرایی و موثر پیاده‌سازی شود تا علاوه بر تشویق تولید، زمینه توسعه متوازن نیز فراهم شود.

نقش ۹۱ درصدی درآمدهای مالیاتی در تحقق بودجه عمومی خراسان جنوبی

رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی خراسان جنوبی هم گفت: بررسی ترکیب درآمدهای عمومی استان در سال ۱۴۰۳ نشان می‌دهد که بیش از ۹۱ درصد از این درآمدها از محل مالیات‌ها تأمین شده است.

علی بهدانی اظهارکرد: عملکرد درآمدهای عمومی استان در سال جاری معادل ۳۱ هزار و ۴۶۴ میلیارد و ۲۳۷ میلیون ریال بوده است.

وی افزود: از این میزان درآمد، حدود ۹۱درصد مربوط به درآمدهای مالیاتی و ۹ درصد مربوط به درآمدهای غیرمالیاتی بوده که این آمار بیانگر سهم بالای مالیات در درآمدهای عمومی استان است.

به گفته رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی خراسان جنوبی، این سهم چشمگیر نشان‌دهنده حرکت تدریجی استان به سمت نظام درآمدی پایدار و قطع وابستگی به درآمدهای ناپایدار همچون فروش منابع نفتی است.

بهدانی با اشاره به سیاست‌های دولت در حمایت از استان‌های کمتر برخوردار گفت: طبق ماده ۱۳۲ قانون مالیات‌های مستقیم، واحدهای تولیدی و معدنی که در مناطق محروم سرمایه‌گذاری کنند، از مشوق‌های مالیاتی بهره‌مند می‌شوند.

وی تصریح کرد: بر اساس این ماده قانونی، در مناطق محروم، مالیات سال‌های پس از دوره محاسبه مالیات با نرخ صفر درصد، حساب می‌شود و این معافیت تا زمانی ادامه دارد که مجموع درآمد مشمول مالیات به ۲ برابر سرمایه ثبت و پرداخت شده برسد.

رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی خراسان جنوبی یادآور شد: پس از این مرحله، مالیات متعلقه بر اساس نرخ‌های مقرر در قانون مالیات‌های مستقیم محاسبه و اخذ خواهد شد.

تامین اعتبار ۵۴ درصدی ۲۶ پروژه استان در طرح نشان دار کردن مالیات‌ها

مدیرکل امور مالیاتی خراسان جنوبی هم با اشاره به اینکه ۵۴ درصد اعتبار مورد نیاز برای اجرای ۲۶ طرح عمرانی و زیرساختی استان در سال ۱۴۰۳ از محل پرداخت مالیات مقطوع مؤدیان موضوع تبصره ماده ۱۰۰ قانون مالیات‌های مستقیم تأمین شده است گفت: این مشارکت، نقطه عطفی در نقش‌آفرینی مردم در توسعه محلی محسوب می‌شود.

علی کریمدادی افزود: در قالب طرح «نشان‌دار کردن مالیات‌ها» که با هدف شفاف‌سازی و جلب مشارکت عمومی در خصوص نحوه هزینه‌کرد مالیات‌ها در سال ۱۴۰۳ اجرا شده، ۲۶ پروژه در استان معرفی شد که در مجموع به یک‌هزار و ۹۲۶ میلیارد ریال اعتبار نیاز داشت لذا از این رقم، یک‌هزار و ۴۱ میلیارد ریال با پرداخت مستقیم پنج هزار و ۲۴۱ مؤدی مالیاتی از محل مالیات‌های مقطوع عملکرد سال ۱۴۰۲ تأمین شده که نشانگر همراهی مؤثر فعالان اقتصادی با نظام مالیاتی است.

وی تاکید کرد: این پروژه‌ها شامل توسعه مراکز آموزشی، خدمات زیرساختی روستایی و شهری، تقویت منابع آب، صنعت برق و گردشگری است.

مدیرکل امور مالیاتی خراسان جنوبی با اشاره به برای تعامل نزدیک‌تر با مؤدیان و فعالان اقتصادی، سال ۱۴۰۳ تعداد ۷۷ میز خدمت در مساجد، بازار، اتحادیه‌ها و مناسبت‌های عم��می برپا شده است، گفت: برگزاری نشست‌های مشترک با اتاق اصناف، بازدیدهای میدانی از واحدهای تولیدی و خدماتی و بررسی مشکلات آنان نیز در دستور کار این اداره‌کل قرار گرفته است.

وی افزود: در حوزه ارتقای دانش مالیاتی نیز آموزش‌های گسترده‌ای به اصناف و فعالان اقتصادی استان ارائه شده است؛ به طوری‌که در سال ۱۴۰۳ مجموع پنج هزار و ۷۶۳ نفرساعت آموزش در موضوعاتی مانند آشنایی با قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان، تکمیل اظهارنامه‌های مالیاتی و تبصره ماده ۱۰۰ قانون مالیات‌های مستقیم برگزار شده است.

کریمدادی یادآور شد: تحقق سهمیه درآمدهای مالیاتی استان در سال گذشته نیز از دیگر دستاوردهای این اداره‌کل بوده که با افزایش تمکین مالیاتی مؤدیان، قطعی‌سازی پرونده‌های مهم و پذیرش فرم تبصره ماده ۱۰۰ ق. م. م و اظهارنامه‌های مالیاتی بدون حسابرسی برای مؤدیان کم‌ریسک، امکان‌پذیر شده است.

حمایت از کسب و کارهای خرد و متوسط اولویت سیاست‌های مالیاتی

مدیرکل امور مالیاتی خراسان جنوبی بیان کرد: در راستای جلوگیری از فرار مالیاتی، سامانه‌هایی مانند «سوت‌زنی مالیاتی» و «شماره تلفن ۱۵۲۶» و گروه اجرایی بازرسی و مبارزه با فرار مالیاتی و پولشویی در اداره کل امور مالیاتی استان راه اندازی شده است.

وی افزود: همچنین صدور اوراق تشخیص بر اساس اسناد مؤدیان، حسابرسی سیستمی مستغلات، استقلال مدیریت دادرسی مالیاتی،پذیرش اظهارنامه های مالیاتی بدون حسابرسی، پذیرش فرم تبصره ماده ۱۰۰ ق.م.م از جمله اقدامات مهم در حوزه شفاف‌سازی و کاهش تبعیض مالیاتی به شمار می‌رود.

کریمدادی با بیان اینکه بهره‌گیری از سامانه‌های هوشمند و پایگاه‌های داده‌محور موجب تسریع فرایندها، کاهش خطا، افزایش رضایت مؤدیان و تحقق بهتر عدالت مالیاتی در استان شده است اظهار کرد: در شرایط اقتصادی خاص خراسان جنوبی، حمایت از کسب‌وکارهای خرد و متوسط نیز در اولویت سیاست‌های مالیاتی قرار دارد، از جمله این اقدامات می‌توان به تقسیط بدهی‌ها، بخشودگی جرایم، پذیرش اظهارنامه‌های مؤدیان کم‌ریسک بدون حسابرسی و اجرای حسابرسی سیستمی املاک اشاره کرد.

وی تاکید کرد: چشم‌انداز این اداره‌کل برای سال جاری، تحقق کامل سهمیه درآمدهای مالیاتی استان از طریق وصول معوقات، قطعی‌سازی پرونده‌ها، افزایش پذیرش اظهارنامه‌ها، اجرای تبصره ماده ۱۰۰ و انتقال پرونده‌های بزرگ به داخل استان است.

مدیرکل امور مالیاتی خراسان جنوبی یادآور شد: از دیگر اقدامات اثرگذار در راستای فرهنگ‌سازی مالیاتی، اطلاع‌رسانی درباره نحوه توزیع عوارض ارزش افزوده در استان است لذا در سال ۱۴۰۳ سهم شهرداری‌ها سه هزار و ۴۴۰ میلیارد ریال، دهیاری‌ها هزار و ۸۹۱ میلیارد ریال، روستاهای فاقد دهیاری ۱۵۴ میلیارد ریال و مناطق عشایری ۶۱۰ ��یلیارد ریال بوده که رشد ۲۰ تا ۳۸ درصدی نسبت به سال گذشته را نشان می‌دهد.

کریمدادی با بیان اینکه ۹۹۲ میلیارد ریال برای متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان در سال ۱۴۰۳ از محل منابع مالیاتی پرداخت شده است گفت: همچنین در راستای توسعه زیرساخت‌های اجتماعی، مبلغ ۲۱۵ میلیارد ریال برای ورزش همگانی، بانوان، مدارس و روستاها و ۲هزار و ۶۴۸ میلیارد ریال برای حوزه سلامت پرداخت شده است.