محقق شدن روان سالم و زندگی شاد با جامعه پویا

ایرنا/ کرج - ایرنا- بهداشت روان یکی از بنیادهای اساسی سلامت فردی و اجتماعی است که نقش تعیینکنندهای در توسعه پایدار هر جامعه دارد و هفته بهداشت روان فرصتی است تا به این مولفه حیاتی توجهی ویژه کرده و اهمیت آن را در رشد اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی بازنگری کنیم.
به گزارش ایرنا ، سلامت روان نه تنها به معنای نبود بیماریهای روانی بلکه توانایی سازگاری موثر با خود، دیگران و محیط است؛ عاملی که در نهایت منجر به تشکیل جامعهای پویا، آرام و مولد میشود و در این هفته، یادآور میشویم که سلامت روان زیربنای هر موفقیت و پیشرفت پایدار است و برای تحقق آن، همکاری همه نهادها و خانوادهها ضروری است.
هفته بهداشت روان فرصتی ارزشمند برای بازنگری در یکی از بنیادیترین مؤلفههای توسعه پایدار بوده و توسعه اجتماعی ،اقتصادی ،فرهنگی و روانی جامعه در گرو سلامت روان است.
اگر جسم، ستون فقرات جامعه به شمار آید، روانِ سالم، روح و جان آن است و هیچ جامعهای بدون برخورداری از سلامت روان عمومی، نمیتواند در مسیر رشد اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی پایدار گام بردارد.
بهداشت روان فقط به معنای نبود بیماری روانی نیست بلکه به معنای توانایی سازگاری موثر با خود دیگران و محیط است و فردی که از بهداشت روان برخوردار است نهتنها تعادل عاطفی و شناختی دارد بلکه در مواجهه با بحرانها، توان بازیابی آرامش و عملکرد مؤثر را داراست و جامعهای سالم است که در آن امید اجتماعی، احساس امنیت، مشارکت مدنی و روابط انسانی سالم جریان داشته باشد.
سلامت روان، بستر شکلگیری تمام ساختارهای اجتماعی و اقتصادی است. سیاستگذاری، آموزش، تولید و حتی اخلاق عمومی در جامعهای که افراد آن از تعادل روانی برخوردارند، معنا و جهت درست پیدا میکند. برعکس، فقدان سلامت روان زمینهساز بیاعتمادی اجتماعی، خشونت، افزایش طلاق، قتل ،اعتیاد، پرخاشگری و فروپاشی سرمایه انسانی است.
بهداشت روان بستر اصلی ساختار جامعه
یک پژوهشگر حوزه سلامت روان دراین زمینه به خبرنگار ایرنا گفت: در بسیاری از کشورهای توسعهیافته، بهداشت روان جزیی جدایی ناپذیر از سیاستگذاری کلان و آموزش عمومی است و در این کشورها، آموزش مهارتهای زندگی، مدیریت استرس، پیشگیری از افسردگی و ارتقای تابآوری از مقاطع ابتدایی آموزش داده میشود اما در جامعه ما، همچنان نگاه سطحی و گاه شرمآمیز به مقوله روان وجود دارد که این مهم باعث شده بسیاری از آسیبهای اجتماعی، ریشه در ناآگاهی و بیتوجهی به سلامت روان داشته باشد.
دکتر " احمد علی جبارزاده " اظهار کرد: خانواده نخستین نهاد اجتماعی و مهمترین بستر رشد روانی کودک است و در خانوادهای که محبت، گفتوگو و احترام متقابل جریان دارد، بنیان سلامت روان از همان سالهای ابتدایی زندگی شکل میگیرد. وظیفه خانواده، تنها تأمین نیازهای مادی نیست بلکه مهمتر از آن، تامین امنیت روانی و عاطفی فرزندان است. والدینی که خود از آرامش روانی برخوردارند، فرزندانی مقاومتر، باهوشتر و اجتماعیتر پرورش میدهند.
وی اضافه کرد: در مقابل، تعارضهای خانوادگی، پرخاشگری، تبعیض، بیتوجهی یا سبک فرزندپروری ناپایدار، از مهمترین عوامل شکلگیری اضطراب، افسردگی و رفتارهای پرخطر در آینده کودک است. بنابراین، خانوادهها باید یاد بگیرند که «سلامت روان» را همانند تغذیه و بهداشت جسم، جزیی از مسوولیت روزمره خود بدانند.
وظایف حاکمیت در بسترسازی سلامت روان
وی بیان کرد: توسعه بهداشت روان وظیفهای فردی نیست، بلکه رسالتی ملی و ساختاری است. سیاستگذاران باید در تمام حوزهها از آموزش تا رسانه، از اشتغال تا خدمات درمانی برنامههای خود را با محوریت ارتقای سلامت روان تنظیم کنند.
جبارزاده افزود: دسترسی آسان و کمهزینه به خدمات مددکاری اجتماعی، روانشناسی و مشاوره، آموزش عمومی در رسانهها، تقویت نهادهای مردمی و فرهنگی، و حمایت از مددکاران اجتماعی و روانشناسان در خط مقدم خدمات اجتماعی، از الزامات توسعه سلامت روان در کشور است.
وی گفت: از سوی دیگر، سیاستهای اقتصادی و اجتماعی نیز باید با رویکرد «سلامتمحور» طراحی شوند؛ زیرا فقر، بیکاری، تبعیض و بیثباتی اجتماعی، خود از مهمترین عوامل فرسایش روان مردم است.
جبارزاده یادآورشد : بیتوجهی به بهداشت روان، پیامدهای سنگینی برای جامعه دارد. افزایش خشونت خانگی و اجتماعی، کاهش بهرهوری شغلی، فرسایش روابط خانوادگی، رشد اعتیاد، خودکشی و اختلالات روانتنی تنها بخشی از تبعات این غفلت است.
وی گفت: از دست رفتن امید جمعی و اعتماد اجتماعی، بهمرور سرمایه انسانی و اخلاقی یک ملت را تضعیف میکند. هیچ سرمایهگذاری اقتصادی بدون سرمایهگذاری روانی پایدار نخواهد بود.
این پژوهشگر افزود: هفته بهداشت روان، یادآور این حقیقت است که توسعه پایدار از ذهن و روان سالم آغاز میشود اگر بخواهیم جامعهای پویا، آرام و مولد بسازیم، باید از خانه تا حاکمیت، از مدرسه تا رسانه، بهداشت روان را جدی بگیریم.