تولید سلول مهندسی‌شده راهکاری برای درمان سرطان

 طاهره سلطان تویه، دانش آموخته دکتری تخصصی ایمونولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران، در تحقیقات رساله دکتری خود با عنوان «ارزیابی اثر کاهش همزمان بیان گیرنده آدنوزین A2aR و مولکول Tim3 بر فعالیت سلول‌های Tواجد گیرنده‌های آنتی‌ژنی کایمریک در شرایط «in vitro و in vivo» با راهنمایی جمشید حاجتی موفق به تولید سلول‌ مهندسی شده برای افزایش اثر ضد توموری در سرطان شدند.

وی در این باره توضیح داد: سرطان به‌ عنوان یکی از مهمترین خطرات تهدیدکننده سلامت، دومین عامل مرگ و میر بعد از بیماری‌های قلبی - عروقی است و تاکنون اقدامات درمانی متعددی شامل جراحی، شیمی درمانی، رادیوتراپی، استفاده از آنتی‌بادی‌های منوکلونال و داروهای فارماکولوژیک برای درمان سرطان‌ها به کار گرفته شده است اما متأسفانه این روش‌های درمانی چندان موثر نبوده‌اند.

به نقل از مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری، سلطان تویه دلیل بی اثر بودن این روش‌های درمانی را بروز مشکلاتی مانند غیر اختصاصی بودن درمان، ایجاد سمیت در بافت‌های نرمال، مقاومت فرد به شیمی‌درمانی، نرسیدن غلظت مناسب از آنتی‌بادی‌های منوکلونال به بافت توموری و عود مجدد بیماری عنوان کرد و ادامه داد: از یک‌سو استفاده از مهارکننده‌های دارویی و آنتی‌بادی‌های منوکلونال مهاری برای هدف قرار دادن این گیرنده‌های مهاری به دلیل مشکلاتی در رسیدن غلظت مناسب از آنها به محیط تومور با محدودیت‌هایی مواجه است و از سوی دیگر، به رغم نتایج‌ امیدوارکننده‌ای که از مهار هر یک از این گیرنده‌های مهاری به دست آمد به‌ دلیل مسیرهای مهاری جبرانی و ویژگی‌های عملکردی مجزا برای هر یک از آنها، بسیاری از بیماران به درمان پاسخ نمی‌دهند.

وی اضافه کرد: این طرح سعی داشت تا با کاهش همزمان بیان دو گیرنده مهاری، کارایی سلول‌های CART ضد مزوتلین تولید شده در مراحل قبلی را افزایش دهد و موجب تولید سلول‌های CAR T ضد مزوتلین کاراتر شود.

مجری طرح خاطرنشان کرد: این طرح با تولید سلول مهندسی‌شده کاراتر به افزایش اثرات ضد توموری آنها در سرطان‌هایی با بیان بالای مزوتلین کمک می‌کند.