روزياتو/ برخلاف تصور رايج، داروين، نظريه پرداز مشهور، هرگز ادعا نکرد انسان ها تکامل يافته ي ميمون هاي امروزي هستند. بلکه او معتقد بود با توجه به شباهت هاي زيادي که ميان انسان ها و ميمون ها وجود دارد، حتما همگي آن ها يک نياي مشترک داشته اند که ميليون ها سال پيش بر روي زمين زندگي مي کرده. با اين حال، در ميان تمامي گونه هاي ميمون هاي بزرگ، اورانگوتان ها بيشترين شباهت را به ما انسان ها دارند. اين شباهت ها گاهي تا حدي است که باعث شگفتي مي شود. در ادامه به اين شباهت ها خواهيم پرداخت.
۱- خط پيشاني دارند
اين ويژگي هاي فيزيکي و نه ويژگي هاي قطعاً ژنتيکي است که محققان را به اين نتيجه رسانده که ميان اورانگوتان ها و انسان ها ارتباط نزديکي وجود دارد. يکي از اين ويژگي هاي فيزيکي اين است که انسان ها و اورانگوتان ها، برخلاف تقريباً همه ي ديگر پستانداران، از خط پيشاني يا همان خط رويش مو برخوردارند. در حقيقت موهاي صورت هر دوي ما فقط تا جاي مشخصي، بالاتر از چشم ها رشد مي کنند.
۲- ويژگي هاي دهاني مشابهي دارند
اورانگوتان ها دست کم ۲۸ ويژگي فيزيکي مشترک با انسان ها دارند که ۲۶ مورد بيشتر از شامپانزه ها و ۲۱ مورد بيشتر از گوريل ها است. هم ما و هم اورانگوتان ها در دهان خود دندان هاي آسياي صافي داريم که يک لايه مينا آن ها را پوشانده. فرورفتگي اي که در سقف دهان ما انسان ها وجود دارد منحصر به گونه ي ما نيست و اورانگوتان ها هم آن را دارند.
۳- مثل ما پير مي شوند
اورانگوتان ها مانند ديگر ميمون هاي بزرگ، شبيه انسان ها پير مي شوند. انسان ها در مقايسه با ميمون هاي بزرگ عمر طولاني تري دارند، اما جز اين مورد، هم ما و هم اين حيوانات، با افزايش سن دچار مشکلات يکساني مي شويم؛ يعني دندان ها، استخوان ها و توده ي عضلاني مان تحليل مي رود، مهارت هاي حسي ما دچار نقص مي شود، درگير بيماري هاي قلبي عروقي مي شويم، موهايمان مي ريزد و سفيد مي شود، ضعيف و حساس مي شويم و مبتلا به آرتريت (ورم مفاصل) مي شويم.
۴- ويژگي هاي مغزي و استخواني مشابهي دارند
ويژگي هاي برجسته ي ديگري هم وجود دارد که اورانگوتان ها را به انسان ها مرتبط مي کند، ويژگي هايي که در شامپانزه ها، بونوبوها و گوريل ها وجود ندارد. در اورانگوتان ها عدم تقارن بيشتري ميان نيم کره هاي چپ و راست مغز وجود دارد و نسبت غضروف به استخوان در قسمت ساعد آن ها بيشتر است و استخوان کتف آن ها فرمي شبيه به انسان ها دارد.
۵- پيوند عميقي ميان مادران و فرزندان آن ها وجود دارد
به گفته ي نخستي شناسان، اورانگوتان ها «دوران کودکي» طولاني اي دارند چون چيزهاي زيادي وجود دارد که قبل از اينکه زندگي مستقل خود را شروع کنند بايد آن ها را ياد بگيرند. اورانگوتان ها تا حدود ۸ سالگي اوقات شان را با مادر خود سپري مي کنند و اغلب اوقات او را در آغوش مي گيرند. احتمالاً فقط انسان ها هستند که رابطه اي صميمانه تر از اين با مادر خود دارند.
۶- نشانه هاي بارداري يکساني دارند
به گفته ي دانشمندان، شباهت ميان ما و اورانگوتان ها به قدري زياد است که براي تشخيص باردار بودن يا نبودن اورانگوتان هاي ماده مي توان از همان تست هاي ادراري مخصوص بارداري استفاده کرد که از داروخانه ها قابل تهيه هستند.
۷- نياي مشترکي داريم
دانشمندان در تحقيقات خود به اين نتيجه رسيده اند که انسان ها و اورانگوتان ها نياي مشترکي دارند که با نياي ديگر ميمون هاي بزرگ متفاوت است. به گفته ي محققان، نياي مشترک انسان ها و اورانگوتان ها از دست کم ۱۳ ميليون سال قبل به گونه هاي زيادي تقسيم شد.
۸- مي توانند بخندند
شايد انساني ترين رفتار گونه ي ميمون ها اين باشد که اين حيوانات وقتي قلقلک داده مي شوند شروع به خنديدن مي کنند. صداي خنده ي آن ها نسبت به انسان ها زيرتر است، اما حالت چهره و بالا و پايين شدن صداي خنده ي آن ها به قدري شبيه انسان ها است که مي تواند ما را هم به خنده وادارد.
۹- چهره ها را تشخيص مي دهند
البته اين ويژگي مختص به اورانگوتان ها يا ميمون هاي بزرگ نيست و حتي گوسفندها، گاوها و سگ ها هم مي توانند يکديگر و همينطور چهره ي انسان ها را تشخيص دهند. اما از آنجايي که اين حيوانات زندگي جمعي دارند اما اورانگوتان ها عمدتاً تک زي هستند، اين توانايي در مورد آن ها اهميت ويژه اي پيدا مي کند، به خصوص با توجه به اينکه اورانگوتان ها مي توانند چهره هايي که مدت ها پيش ديده اند را هم تشخيص دهند.
۱۰- درباره «گذشته» صحبت مي کنند
تحقيقات جديد بيان مي کند اورانگوتان ها قادرند گذشته ي خود را به ياد بياورند. اورانگوتان هاي وحشي وقتي متوجه وجود يک حيوان شکارچي مي شوند، با يک صداي بلند شبيه به صدايي که در انسان ها هنگام بوسيدن توليد مي شود، به دشمن خود اعلام مي کنند که آن را ديده اند. علاوه بر اين، به گفته ي دانشمندان، اورانگوتان ها با اين صدا ديگر همنوعان شان را هم از نزديک بودن خطر مطلع مي کنند. محققان مي گويند اورانگوتان ها مدت ها بعد از عبور حيوان شکارچي، اين صدا را توليد مي کنند، مسأله اي که نشان مي دهد ديگر نخستي سانان هم قادرند مانند انسان درباره ي گذشته «صحبت کنند».
۱۱- از يکديگر ياد مي گيرند
تا مدتي قبل تصور مي شد انسان ها تنها گونه اي هستند که قادرند چيزهايي را به يکديگر ياد دهند که به تجربيات شخصي خودشان مربوط مي شود. اما دانشمندان متوجه شده اند اورانگوتان هاي جزيره ي بورنئو از برگ ها مثل دستمال سفره براي پاک کردن چانه ي خود استفاده مي کنند. اورانگوتان هاي جزيره ي سوماترا هم از برگ ها به عنوان دستکشي براي کار با ميوه ها و شاخه هاي خاردار يا به عنوان تشکچه اي براي نشستن روي درخت هاي خاردار استفاده مي کنند.
۱۲- چيزهايي که ياد گرفته اند را به نسل هاي بعدي خود انتقال مي دهند
يادگيري اجتماعي و انتقال نسل به نسل آن است که فرهنگ را مي سازد و پيش از اين تصور مي شد وجود فرهنگ در گونه ي انسان يکي از تفاوت هاي کليدي آن با ديگر حيوانات است. اما حقيقت آن است که اورانگوتان ها هم اين توانايي را دارند، يعني فرهنگ در انسان ها و ميمون هاي بزرگ ريشه هاي تکاملي يکساني دارد.
بازار