ردپای اژدهای سرخ در فضا/ قمر مصنوعی اولین هدف چینی‌ها در راه شیری

آنا/شاخص پيشرفت علم و فناوري در کشور چين پس از دهه نود رشد چشمگيري داشته است. اين کشور از اوايل اين دهه، از طريق تخصيص بودجه، احداث زيرساخت‌هاي فناوري، انجام اصلاحات و رفع موانع تحقيقات علمي، رويکرد خود را در حوزه علم و فناوري متحول کرده است.

 شاخص پيشرفت علم و فناوري در کشور چين پس از دهه نود رشد چشمگيري داشته است. پژوهشگران علت اين امر را اراده راسخ دولت چين در پيگيري جدي اين حوزه مي‌دانند. آنها به اين مسئله کليدي پي برده‌اند که علم و فناوري به‌عنوان بخشي اساسي توسعه اقتصادي کشور و همچنين اعتبار ملي بايد به طور همه‌جانبه در نظر گرفته شود و در سياست‌هاي جاري لحاظ شود. ازاين‌رو چين از اوايل دهه نود، از طريق تخصيص بودجه، احداث زيرساخت‌هاي فناوري، انجام اصلاحات و رفع موانع تحقيقات علمي، رويکرد خود را در حوزه علم و فناوري متحول کرده است.

شواهد و قرائن زيادي وجود دارد که حاکي از پيشرفت علمي چين است و برخي کارشناسان معتقدند به طريقي مي‌توان رشد اقتصادي اين کشور را مرهون رشد علمي آن دانست. چين در زمينه‌هايي  مانند آموزش، زيرساخت‌هاي صنعتي، توليد، انتشار مقالات دانشگاهي، حق ثبت اختراع و برنامه‌هاي تجاري جهش سريعي داشته و هم اکنون در برخي حوزه‌ها به‌عنوان رهبر علم و فناوري شناخته مي‌شود. اين کشور اکنون به طور فزاينده‌اي به نوآوري‌ها و خلاقيت‌هاي بومي خود توجه نشان داده و هدفش اصلاح نقاط ضعف باقي مانده است.

---

بازار

---

برنامه فضايي جمهوري خلق چين توسط اداره ملي فضايي چين (CNSA) اداره مي‌شود. ريشه‌هاي اين برنامه را مي‌توان در اواخر دهه ۱۹۵۰ جستجو کرد زماني که چين در پاسخ به تهديدهاي آمريکا، برنامه موشکي بالستيک خود را آغاز کرد. با اين حال، اولين برنامه فضايي سرنشين‌دار چين چند دهه بعد آغاز شد و برنامه توسعه فناوري فضايي اين کشور با پرواز موفقيت آميز يانگ ليوه (Yang Liwei) در ۲۰۰۳ با فضاپيماي شنجو ۵ به اوج خود رسيد. اين موفقيت چين را به سومين کشور مبدل ساخت که به طور مستقل انسان به فضا اعزام کرده است.   

مقامات چيني، يکي از انگيزه‌هاي بلندمدت خود را بهره‌برداري از فضاي ماه براي توسعه صنعتي بيان کرده‌اند. اين کشور در ۶ سپتامبر ۲۰۲۰ از فرود اولين فضاپيماي قابل استفاده مجدد در ناحيه لوپ‌نور خبر داد

تاريخچه برنامه فضايي

پس از پرتاب اولين قمر مصنوعي بشر، يعني اسپوتنيک ۱ توسط اتحاد جماهير شوروي در ۴ اکتبر ۱۹۵۷، مائو در کنگره ملي حزب کمونيست در ۱۷ مه ۱۹۵۸ تصميم خود را مبني بر توسعه صنعت فضايي چين اعلام کرد. پس از آن، اين جمله مائو با اين مضمون که ما هم بايد قمر مصنوعي بسازيم به صورت يک شعار درآمد و پوسترهايي که روي آن عبارت «我们也要搞人造卫星» نوشته شده بود در تيراژ وسيع منتشر شد.


بدين ترتيب، پروژه ۵۸۱ با هدفِ قرار دادن ماهواره در مدار زمين تا ۱۹۵۹ در جشن دهمين سالگرد تأسيس اين کشور کليد خورد. هدف در گام اول، توسعه موشک‌هاي ژرفاسنج(Sounding rocket)، سپس پرتاب ماهواره‌هاي کوچک و در مرحله نهايي ماهواره‌هاي بزرگ بود.  

اولين پرتاب و بازيابي موفقيت‌آميز موشک ژرفاسنج T-۷A (S۱)  در ۱۹ ژوئيه ۱۹۶۴ از پايگاه ۶۰۳ انجام شد. اين موشک حامل هشت موش بود و به نوعي يک آزمايش بيولوژيکي محسوب مي‌شد. از آنجايي که مسابقه فضايي بين دو ابرقدرت آن زمان يعني شوروي و آمريکا با فتح ماه به اوج خود رسيد، مائو و جئو ئن‌لاي در ۱۴ ژوئيه ۱۹۶۷ تصميم گرفتند که جمهوري خلق چين نبايد از بقيه عقب بماند و برنامه فضايي سرنشين‌دار چين را آغاز کردند.

جهش فضايي

برنامه فضايي چين يکي از مسائل اصلي مرتبط با غرور ملي چين شناخته مي‌شود. در ۲۰۰۸ چين با مأموريت شنژو ۷ راه‌پيمايي فضايي انجام داد. چين در ۲۰۱۱، نخستين ايستگاه فضايي آزمايشي يعني تيانگونگ ۱ که به معناي کاخ آسماني است به مدار پرتاپ کرد. برنامه فعال کاوش ماه در چين از سال ۲۰۱۳ به طور جدي انجام شد و  تجربه حاصل از برنامه ماه، براي برنامه‌هاي آينده مانند مريخ و زهره مورد استفاده قرار گرفته است.

چين از ۲۰۱۲ براي مشتريان خارجي ماهواره‌هاي تجاري به فضا پرتاب مي‌کند. تلسکوپ کروي با ديافراگم پانصد متري که در ۲۰۱۶ تکميل شد، بزرگ‌ترين تلسکوپ راديويي جهان محسوب مي‌شود. چين پس از خرابي تلسکوپ راديويي بزرگ آمريکا در اواخر ۲۰۲۰، از عموم منجمان جهان دعوت کرد تحقيقات فضايي خود را از طريق اين تلسکوپ انجام دهند.


انرژي خورشيدي مبتني بر فضا

بر اساس اعلام آکادمي فناوري فضايي چين (CAST) در کنگره بين‌المللي توسعه فضايي ۲۰۱۵، تمايل اين کشور به انرژي خورشيدي مبتني بر فضا در دهه نود آغاز شده است. در اين فناوري، ايستگاه‌هاي خورشيدي در فضا قرار دارند و از طريق امواج راديويي، نيروي تابشي خورشيد را به زمين منتقل مي‌کنند.

اکنون اين کشور مي‌کوشد اين برنامه را به‌عنوان بخشي از پروژه ايستگاه فضايي بين‌المللي خود دنبال کند. در ۲۰۱۱ اين پيشنهاد به صورت يک برنامه ملي مطرح شد و مدافعاني مانند وانگ شيجي(Wang Xiji) در مقاله‌اي براي وزارت علوم و فناوري اظهار داشتند که «چين اکنون يک بنياد صنعتي مستحکم ايجاد کرده، فناوري لازم را کسب کرده و سرمايه کافي دارد تا جاه‌طلبانه‌ترين پروژه فضايي را انجام دهد.»

اهداف برنامه فضايي چين

اداره ملي فضايي چين اهداف بلندمدت اين کشور را موارد زير اعلام کرده است:

۱.ارتقاي جايگاه چين در علم نجوم؛   

۲.استقرار ايستگاه فضايي بين‌المللي جديد؛

۳.انجام مأموريت‌هاي سرنشين‌دار به ماه؛

۴.ايجاد پايگاه فضايي در ماه؛

۵.انجام مأموريت روباتيک به مريخ؛

۶.انجام برنامه‌هاي صنعتي از طريق بهره‌برداري از منابع ماه. 


ايستگاه فضايي

ساخت يک ايستگاه فضايي دائمي بزرگ‌تر از ايستگاه‌هاي فعلي، سومين و آخرين فاز از يکي از پروژه‌هاي برنامه فضايي چين موسوم به پروژه ۹۲۱ خواهد بود. اين پروژه يک طرح ماژولار است، بدين معني که قطعه‌هاي مختلف در نهايت به هم نصب مي‌شوند. پيش‌بيني مي‌شود اين سازه قبل از ۲۰۲۲ تکميل شود.  

برنامه ديگر چين که هنوز اطلاعات زيادي از آن در دسترس نيست، احداث يک ايستگاه فضايي بين‌المللي جديد است که به بزرگترين شيء ساخته‌شده توسط بشر در فضا تبديل خواهد شد. چين نمي‌خواهد به ساير کشورها، به‌ويژه ايالات متحده و ژاپن اجازه دهد تا در اين زمينه دست پيش را بگيرند و پيش قدم باشند، ازاين‌رو مي‌کوشد مکان‌هاي مهم راهبردي را در فضا اشغال کند. هر چند اطلاع دقيقي در مورد اين پروژه در دست نيست اما به شوخي بيان مي‌شود که ايستگاه فضايي بين‌المللي آمريکا و روسيه(IIS) در برابر ايستگاه فضايي چين يک کوتوله خواهد بود!

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar